Sanayicinin bedava su kullanmasına tepkiler sürüyor

Özer AKDEMİR
İzmir

Jeoloji Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Alim Murathan, geçtiğimiz hafta düzenlenen panelde, İzmirli sanayicilerin yeraltından yılda 80 milyon metreküp su çektiklerini, sadece Coca Cola’nın 1 milyon metreküp su çekip, tek kuruş ödemediğini söylemişti. DSİ 2. Bölge Müdürü Hayati Çelenk bunu doğrulamıştı. Etkinliğin öğleden sonraki bölümünde konuşan Coca Cola Kalite Güvence Şefi Ercan Balbay’a, bu bilginin doğru olup olmadığı yönündeki sorumuza DSİ 2. Bölge Müdürü Çelenk, “Kanun koyucunun kararı bu. Yasa gereği bu böyle” cevabını vermişti. 

HİÇBİR SANAYİCİ SUYA PARA ÖDEMİYOR

Haberin gazetemizde “İzmir’in suyu Coca Cola’ya beleş” başlığı ile çıkmasının ardından sosyal medya üzerinden çok sayıda okur bu durumla ilgili yorum yaptı. Halkın kullandığı her damla suya para verirken, uluslararası şirketlerin ve sanayi kuruluşlarının milyonlarca ton yer altı suyunu kullanıp ücret ödememesine tepki mesajları geldi. Halka sürekli su tasarrufu telkin edenlerin sanayicinin kullandığı milyonlarca tonluk suya ses etmemesine yönelik tepkiler, “Biz tasarruf yapalım ki, dev şirketler daha çok tüketebilsin” cümlesinde özetleniyordu. 

SADECE İÇME SUYUNA PARA VERİYORLAR

Aynı zaman DSİ’nin bir çalışanı da olan Oda Başkanı Alim Murathan’a bu uygulamanın yasal dayanağını sorduğumuzda, 167 Sayılı Yeraltı Suları Hakkında Kanun’u adres gösterdi. Murathan, yasa gereği Türkiye’nin hiçbir yerinde sanayiden yer altı suyu için ücret alınmadığını söyledi. Aynı şekilde tarımda da bu suyun ücretsiz kullanıldığını aktardı. Murathan, “Hizmeti götüren belediyeler bu şirketlerden yalnızca içme  suyunun ücretini alıyorlar. Bir de enerji ücretlerini ödüyorlar tabii. Tarım da suyun ücretlendirilmesine karşı çıkıyoruz biz zaten. Ancak sanayiinin bir şekilde ücretlendirilmesi lazım” dedi. 

BARAJDAN GELİRSE PARALI 

Rotary Kulübünün panelinde DSİ 2. Bölge Müdürünün Coca Cola yetkilisine sorduğu bir soru dikkatimizi çekmişti. 2. Bölge Müdürü Çelenk, Coca Cola’nın suyunu Kemalpaşa yakınlarında yapımı süren Yiğitler barajından alma gibi bir planı olup olmadığını sordu. Yanıt olumsuzdu. 

Alim Murathan sanayicinin barajdan aldığı suya bedel ödediğini söyleyince DSİ 2. Bölge Müdürünün sorusunun amacı da ortaya çıkmış oldu. Kemalpaşa Organize Sanayi Bölgesinin suyunun yapımı bitince Yiğitler Barajından karşılanacaktı. Dolayısıyla ücretlendirilecekti sular. Alim Murathan, bu barajın yapımı için  sanayicilerden önemli bir miktar da para alındığını söylerken, bunun doğru bir yaklaşım olduğunu da sözlerine ekledi. Bakanlık, geçtiğimiz yıllarda tüm Türkiye de sanayi amaçlı su kullanan fabrikalara sayaç takma zorunluluğu getirmiş ancak su da herhangi bir ücretlendirilmeye gitmemişti. Zaten sanayicinin taktığı sayaç miktarı da son derece düşük bir sayıda kalmıştı. Bu sayaçların daha çok ne kadar su çekildiğini öğrenmek için kullanıldığını belirten Murathan, “İlerde büyük olasılıkla bunlar ücretlendirme için kullanılacak ama ne zaman bilmiyorum” dedi. 

Sanayicinin kuyularına sayaç takılmış olmasına rağmen ücretlendirilmeye gidilmemesi bir anlamda şirketlerin hükümet üzerindeki lobi faaliyetinin başarısı olarak yorumlanabilir.

ÇİFTÇİ ELEKTRİK ÜCRETİNİ BİLE ÖDEYEMİYOR!

Sanayicinin kullandığı ücretsiz su konuşulduğunda hemen çiftçinin kullandığı su da gündeme getirilir. Hatta suyla ilgili bu tür etkinliklerde verilen en önemli bilgi suyun büyük bölümünün tarımda kullanıldığıdır. 

Ziraat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Başkanı Ferdan Çiftçi, sanayici ve çiftçinin su kullanımı bakımından karşılaştırılmasını doğru bulmadığını söylüyor. Bir sanayicinin kullandığı su miktarını belki de 100 çiftçinin kullandığını ve tarımsal üretim için bunun olmazsa olmaz olduğunu dile getiren Çiftçi’ye göre tarımsal sulamanın ücretlendirilmesi çiftçinin ölüm fermanı olur. Çiftçi, “Elektrik ücretleri yeterince pahalı, zaten onları ödeyemiyor çiftçi” dedi.

Coca Cola'ya İzmir’in suyu beleş!