1 Mayıs'ın yolunu açan şarkı: 8 saati mutlaka alacağız

Amerika Ulusal İşçi Birliği, 1886’da 8 saatlik iş gününün bütün işçilerin hakkı olduğunu tanıyan bir yasa çıkarılması için kampanya başlattı. İki hafta sonra Cenevre’de toplanan 1. Enternasyonal “İş gününün yasal sınırlaması, işçi sınıfının kurtuluşuna yönelik bütün diğer çabaların yanında gölgede kaldığı başlıca koşuldur” dedi. Kampanya sonucunda bazı eyaletlerde 8 saatlik iş günü yasal çalışma süresi olarak kabul edildi. Ancak 1870’lerde yaşanan ekonomideki uzun durgunluk vb. nedenlerle bu tam olarak uygulanmadı.

Amerikan İşçi Sendikaları Federasyonu 1884’teki kongresinde, işçilerin iki yıl sonra 1 Mayıs’tan itibaren günde 8 saatten fazla çalışmayacağını duyurdu. Tüm sendikalar bildiriler, afişler, eylemler, toplantılarla 1 Mayıs 1886’ya hazırlanıyordu. Temel slogan şuydu; 8 saat çalışma, 8 saat dinlenme, 8 saat canımız ne isterse! 

EN BÜYÜK DAYANIŞMA

1 Mayıs 1886’da, grev ve gösterilere yarım milyon işçi katıldı. Farklı ırklardan, milliyetlerden emekçiler arasındaki dayanışma da o gün en yüksek noktaya ulaştı. Louisville’de 6 binden fazla siyah ve beyaz işçi, birlikte yürüdü. İşçiler, siyahilere kapalı olan Ulusal Park’a birlikte girdi. 

Grev ve gösteriler, 1 Mayıs’tan sonraki günlerde de sürdü. Şikagolu işçiler 3 Mayıs’ta sokaklardaydı. Mccormick’e ait fabrikadan atılan işçiler grev kırıcıları protesto ederken işçilere ateş açıldı. 4 işçi öldü, onlarcası yaralandı. Saldırıyı protesto etmek için 4 Mayıs’ta Haymarket Alanı’nda miting düzenlendi. Miting dağılırken, kürsünün önüne bir bomba atıldı. Patlayan bomba 7 polisin ölümüne, 69’unun yaralanmasına neden oldu. Bunun üzerine yüzlerce işçi asılsız ithamlarla tutuklandı. 

SÖNDÜREMEZSİNİZ

Tutuklanan işçilerden Oglesby, Fielden ve Schwab’ın idam cezaları ömür boyu hapse çevrildi. Parsons, Engel, Spies ve Fischer ise 11 Kasım 1887’de idam edildi. Diğer bir işçi Lingg, hücresinde ölü bulundu. İdam edilen işçilerden Spiers’ın şu sözleri kararlılığın simgesi oldu: “Bizi asarak işçi hareketini, milyonları, yoksulluk içinde çalışan milyonlarca işçiyi kendisine çeken bir hareketi yok edeceğinize inanıyorsanız, durmayın bizi asın! Burada bir kıvılcımı yok edeceksiniz, ama orada, önünüzde ve arkanızda her yerde başka kıvılcımlar çakacaktır. Bu, içten içe yanan bir ateş. Bu ateşi söndüremezsiniz.”

Söndüremediler de... 13 Kasım Pazar günü yarım milyon işçinin katıldığı bir cenaze töreni düzenlendi. 1886’daki hareket istenen başarıya ulaşmasa da kazanımları beraberinde getirdi. İşgününün 14-16 saat olduğu iş kollarında bu süre 12’ye indi, 10 saat çalışan yerlerde ise 9 saate. İstatistiklere göre 1886’da sekiz saat mücadelesi verilen iş kollarında haftalık çalışma süresi 62 saatten 59 saate indi.

‘GÜNEŞ IŞIĞINI HİSSETMEK İSTİYORUZ’

Amerika İşçi Sendikaları Federasyonu, 1888’de yeniden harekete geçti. 8 saat işgünü için 1 Mayıs 1890’da ülke çapında grev kararı aldı. 2. Enternasyonal, 1889’da Paris’te toplanan 1. Kongresinde grevin bütün ülkelerde uygulanacağını duyurdu.  

2. Enternasyonal, 1891’de 1 Mayıs’ın İşçi Sınıfının Birlik Mücadele ve Dayanışma Günü olarak her yıl kutlanmasını kararlaştırdı.  

Amerikalı işçilerin 1886’da Louisville’de dilden dile yaydıkları şarkı:

“Çok çalışmaktan yorulduk
Yaşamaya ancak yetecek kadar para
Düşünmeye ise zaman yok
Güneş ışığını hissetmek istiyoruz
Çiçekleri koklamak istiyoruz
Tanrının bunu istediğinden eminiz
Ve sekiz saati alacağız...” (KÜLTÜR SERVİSİ)