Uca: Kürtler hâlâ kendi topraklarında dillerini konuşamıyor

HDP Milletvekili Feleknas Uca, Kürt Dil Bayramı’nda Kürt dil kurumları ile Kürtçe yayın yapan gazete ve dergilerin kapatılmasını, Kürtçenin hala kamusal alanda yasaklı dil olmasını Meclis gündemine taşıdı.

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Diyarbakır Milletvekili Feleknas Uca, Kürt Dil Bayramı vesilesiyle Kürtçe üzerindeki artan baskı ve yok sayma politikalarına ilişkin Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı'nın yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdi. Uca önergesinin gerekçesinde, “Türkiye Cumhuriyeti 94 yıldır Kürtçeye sistematik olarak baskı uygulayarak ciddi bir asimilasyon gerçekleştirdiği için, Kürtler hala kendi topraklarında kendi dilini konuşamamakta ve bu dilde eğitim görememektedir” dedi.

DÜNYADA MİLYONLARCA KİŞİNİN KONUŞTUĞU KÜRTÇE...

Uca önergesinde ayrıca, “Bir topluluğun dilinin yok sayılması, yasaklanmasının aynı zamanda o toplumun tarihsel ve kültürel varlığının inkâr edilmesi anlamına geldiğini belirterek, “Ortadoğu başta olmak üzere dünyanın birçok ülkesinde milyonlarca kişi tarafından konuşulan Kürtçenin gelişmesi dünyanın kültürel mirasına katkı sağlarken, ülkemizde kalıcı bir barışın tesis edilmesi için hayati öneme sahiptir” diye belirtti.

Nabi Avcı'nın yanıtlaması istemi ile verilen sorular şu şekilde:

* 18 Nisan 1992’de İstanbul'da kurulan, Kürt dilini, kültürünü ve edebiyatını araştıran ilk Kürt kurumlarından İstanbul Kürt Enstitüsü’nün (Enstîtuya Kurdî ya Stenbol) kapatılmasının yasal gerekçesi nedir?

* İlk olarak 2007’de Diyarbakır’da kurulan ve ülkemizde 37 şubesi bulunan Kürt Dili Araştırma ve Geliştirme Derneği (Komeleya Lêkolîn û Pêşvexistina Zimanê Kurdî) KURDİ-DER’in kapatılmasının yasal gerekçesi nedir?

* Diyarbakır’da yüzlerce çocuğa anadilinde eğitim veren Ferzad Kemanger İlkokulu’nun kapatılmasının yasal gerekçesi nedir? Burada anadilinde eğitim gören çocukların eğitimlerine devam etmeleri için ne gibi alternatifler oluşturdunuz?

* Kürt dili ve edebiyatı üzerine araştırmalar yapan Ehmedê Xanî Akademisi’nin kapatılmasının yasal gerekçesi nedir?

* Ülkemizde Kürtçe yayın yapan tek gazete olan Azadiya Welat gazetesinin kapatılmasının yasal gerekçesi nedir?

* Kürt dil kurumları ve Kürtçe yayın yapan gazete ve dergilerin kapatılmasıyla ne amaçlanmıştır?

* 2013 tarihinde 5. sınıflarda verilmeye başlanan “Seçmeli Yaşayan Diller ve Lehçeler” adı altında verilen seçmeli Kürtçe dersi için bugüne kadar kaç öğretmen atanmıştır? Söz konusu dersin bugüne kadar öğrenciler tarafından seçilme rakamı nedir?

* Birleşmiş Milletler üyesi 113 ülkede birden çok resmi dil kullanılıyorken Türkiye’de milyonlarca kişinin konuştuğu Kürtçenin kamusal alanda yasaklanmasının sebebi nedir?

* Kürtçenin ülkemizde yasal statüye kavuşması için bakanlığınızca yürütülen herhangi bir çalışma var mıdır?

* Türkiye’den Almanya’ya göç eden yurttaşların, Almanya’ya entegre olmaları için Almancayı öğrenme zorunluluğu getiren yasalara karşı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “asimilasyon bir insanlık suçudur” açıklaması göz önünde bulundurulduğunda, Türkiye’de özellikle son bir yılda uygulanan Kürt dilini yok sayma politikalarını nasıl açıklıyorsunuz?

* Anadili Kürtçe olan onlarca milletvekilinin yasama faaliyetleri yürüttüğü Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda yapılan Kürtçe konuşmaların tutanaklara hala “bilinmeyen dil” notuyla geçmesinin sebebi nedir?

* UNESCO 21 Şubat 2017 Dünya Anadili Günü öncesinde yayımladığı "Tehlike Altındaki Diller Atlası’na göre, Türkiye'de 15 dilin tehlike altında olduğunu belirtmiştir. Söz konusu dillerin korunması için Bakanlığınızca yürütülen bir dil koruma planı var mıdır?” (DİHABER)