Ne yonttular? Niye yonttular?

İŞÇİ VE ÇİFTÇİ KADIN HEYKELİ

Sosyalist gerçekçi sanat tarzının tipik bir örneği olan heykelde çiftçi kadın orakla, işçi erkek ise çekiçle tasvir edilmiş ve proletarya davası olan sosyalizmin cinsiyetler arasındaki eşitliğini simgelemiştir. Ayrıca heykelin tasarımı tüm Sovyetler Birliği cumhuriyetlerinde yürütülen kolektivizasyon politikalarına bir atıfta bulunur. Heykelde havaya doğru kalkan orak ve çekiç, sosyalizmin daha ileri ve yukarı taşınacağını anlatır. Ayrıca heykelin resmi 1947 yılında Mosfilm stüdyoları tarafından logo olarak seçilmiştir.

LİMAN İŞÇİSİ

Nazilerin Hollanda işgalinde Hollandalı işçilerin zorla Almanya’ya götürülmesine karşı Liman işçilerinin iş bırakmasıyla başlayan Şubat Grevi, Hollandalı komünistlerin grev çağrısıyla ülke çapına yayıldı. Şubat Grevi, tarihteki en sade işçi heykellerinden birinin inşasına ilham verdi. 1952’de Danimarkalı Heykeltıraş Mari Andriessen’in yaptığı ‘De Dokwerker’ yani ‘Liman İşçisi’ heykeli Amsterdam’daki eski yahudi mahallesinde inşa edildi.

EL LAT ASLANI

El-Lât yani Lât(Tanrıça), İslam öncesi Arabistan’daki bereket tanrıçası, Mekke’nin üç baş tanrıçasındandır. Suriye’nin Palmira kentinde bulunan bu heykelde bir ceylanı tutan aslan tasvir edilmektedir. 1. yy’ın başlarında yapıldığı tahmin edilen bu heykel 3,5 metre uzunluğunda, 15 ton ağırlığındaydı. İlk olarak 1977’de Polonyalı arkeologlar tarafından keşfedildiğinde hâlihazırda parçalanmış ve bulunduğu tapınağın temeline yerleştirilmişti. Bulunmasının ardından tekrar birleştirilip Palmira Müzesi’nin girişine yerleştirildi. 27 Haziran 2015 tarihinde IŞİD’in Palmira’yı ele geçirmesinin ardından kentin kalanı gibi darmadağın edildi. Fakat heykelin parçalarının hâlâ orda olduğu ve birleştirmenin mümkün olduğu söylenmekte.

ANAVATAN ÇAĞIRIYOR

Rusya, Volgograd’da (eski adıyla Stalingrad), şehire hakim noktalardan birinde konumlanan 91 metre yüksekliğindeki dökme bronz heykel. Stalingrad Savaşı’nın acılarına ve savrulmuşluğuna addedilen heykelin kaide metninin başlığı tam olarak “Anavatan çağırıyor” olarak çevrilmektedir.Heykeltıraş Yevgeniy Vuçetiç ve inşaat mühendisi Nikolai Nikitin tarafından yapılan heykel, 1967 yılında açılışı gerçekleştirildiğinde dünyanın en büyük heykeli idi. Günümüzde ise dünyadaki en büyük kadın heykeli ve en büyük din dışı konuyu kapsayan heykel konumundadır. Kızıl ordu mensubu yaklaşık 35 bin asker; heykelin yer aldığı Mamayev Kurgan tepesinde gömülüdür. Figürün üzerindeki bol ve rüzgarda savrulan dökümlü elbise bize Roma heykel sanatının etkilerini çağrıştırmaktan geri durmamaktadır.