İsveç devleti Romanlara fişleme tazminatı ödeyecek

Murat KUSEYRİ
Stockholm

İsveç’te ‘fişlenen’ Romanlar ile İsveç hükümeti arasında iki yıldan beri süren hukuki anlaşmazlık Romanların zaferiyle sonuçlandı. Fişlemeyle yasaları çiğne-diğini kabul eden hükümet, mahkemelerin verdiği kararlara uyacağını ve Romanlara 35’er bin kron tazminat ödeyeceğini açıkladı. Romanlara ödenecek 160 bin kronluk tazminat İsveç tarihinde polisin ödeyeceği en yüksek tazminat olma özelliğini taşıyor. Gazetemize konuşan Roman Gazeteci Fred Taikon, hükümetin davayı kaybetmesinin yüzyıllardır ayrımcılığa uğrayan ve dışlanan Romanların İsveç devletine karşı kazandıkları bir zafer olduğu değerlendirmesini yaptı. 

FİŞLEME 2013’TE ORTAYA ÇIKTI

Eylül 2013’te İsveç polisinin ülkedeki Romanları sistematik olarak fişlediği ortaya çıktı. Polisin fişlediği 4 bin 673 Roman arasında 80 yaşındakilerin yanı sıra 15 yaşın altında da 1104 çocuk bulunuyordu.

Romanların yayın organı “Ê Romani Glinda” Dergisinin Genel Yayın Yönetmeni Fred Taikon, 10 arkadaşıyla birlikte mahkemeye başvurdu ve yasalara aykırı olarak fişlendiği için İsveç devletinden 30 bin kron tazminat ödemesini istedi.

Stockholm İlk Mahkemesi, İsveç devletini, ‘Etnik kökenlerinden dolayı Romanları fişlemek’ten suçlu buldu. Taikon ve 10 arkadaşına 30’ar bin kron tazminat ödenmesini kararlaştırdı. Hükümet adalet müfettişinin, Romanlara 5’er bin kron tazminat ödendiğini öne sürerek karara itiraz etmesi üzerine, bu yılın nisan ayında davayı ele alan Üst Mahkeme de, Romanları haklı buldu. 

TAIKON GAZETEMİZE KONUŞTU

Hükümet Adalet Müfettişliği, önceki gün beklenmedik bir açıklama yaparak mahkeme kararını Yargıtaya taşımayacağını ve fişlenen Romanların her birine polisin bütçesinden 30’ar bin kron daha tazminat ödeyeceğini açıkladı. 

Kararın açıklamasından sonra gazetemize konuşan Fred Taikon, Hükümet Adalet Müfettişliğinin, polisin hata yaptığını kabul etmek zorunda kaldığını belirterek, “Fişlenenlerden büyük çoğunluğu hiç bir suça karışmamış olanlar. Aralarında 3 yaşındaki çocuklar da var. Fişlemelerin haklı olduğunu zaten savunamazlardı” dedi.

Taikon, hükümetin, kararı Yargıtaya taşıma hakkı varken neden böylesi bir yola başvurmadığı sorusunu da “İlk ve Üst Mahkemede davayı kazandık. Her iki mahkeme de, İsveç Hükümetini ayrımcılık yapmaktan mahkum etti. Eğer dava Yargıtaya gitseydi aynı yönde karar çıkacaktı. Yargıtayın da aynı yönde karar vermesi hükümet için büyük bir skandal olacaktı. Bu nedenle de tazminat ödeyerek sorunun büyümesini önledi” diyerek yanıtladı.

‘ROMANLARIN İSVEÇ DEVLETİNE KARŞI ZAFERİ’

Hükümetin davayı kaybetmesinin yüzyıllardır ayrımcılığa uğrayan ve dışlanan Romanların İsveç devletine karşı kazandıkları bir zafer olduğu değerlendirmesini yapan Taikon, fişlemeyi gerçekleştiren kurum ve polisler hakkında dava açılmamasına da şu ifadelerle tepki gösterdi:

 “Yasa dışı bir fişleme yapılmışsa bunu yapanların belirlenmesi ve yargı karşısına çıkarılması gerekir. Biz savcıdan sorumluların cezalandırılması istedik. Ancak talebimizi kimlerin fişlenmeyi yaptığını belirleyemediklerini öne sürerek reddetti. Fişlemenin yapıldığı tarihlerde kimlerin ilgili bölümde çalıştığı belli. Adaletin tecelli etmesi için sorumluların yargılanması gerekir.”