Muhalefet ‘İç tüzük dayatması’nı kabul etmiyor

Şerif Karataş
İstanbul

AKP ve MHP’nin üzerinde uzlaşarak, TBMM Başkanlığı’na sunduğu İç tüzük değişiklik teklifinin Anayasa Komisyonu’ndaki görüşmelerine bugün başlıyor. Teklifin komisyondaki görüşmelerine CHP ve HDP muhalefet edecek.  HDP Grup Başkan Vekili Ahmet Yıldırım, tüzük düzenlemesi için “Ak faşizm” ifadesini kullanırken, CHP Grup Başkanvekili Levent Gök de bir basın toplantısı yaparak tepki gösterdi. 

YILDIRIM: DAYATMAYI KABUL ETMEYECEĞİZ 

HDP Grup Başkan Vekili ve Muş Milletvekili Ahmet Yıldırım, Anayasa Komisyona gelecek olan Meclis iç tüzük düzenlemesine ilişkin Evrensel'e konuştu. AKP ve MHP’nin üzerine anlaştığı tüzük düzenlemesi için Ak faşizm ifadesini kullanan Yıldırım şunları söyledi: Irkçılık üzerinden kurguladığı, hiç utanmadan, parti kongrelerinde, tüzüklerinde, tekçilik üzerine geliştirdikleri bir tüzüktür. Meclis gündemine taşımak istiyorlar. Bir Meclis partinin tüzüğünün iz düşümünde olmaz. O ülkenin içinde barındırdığı siyasal ve kültürel eğilimlerin çoğulculuğunu yansıtır. Bu dayatmacılıktır. Asla bu dayatmacılığı kabul etmeyeceğiz. Hangi dilin, hangi söylemlerin kullanılacağı iç tüzükle dayatılmak istendiğini vurgu yapan Yıldırım, “Biz bu faşist Kenan Evren Anayasası’nı bile gerisine düşen bir uygulamadır. Kenan Evren’e rahmet okutuyor bunlar. Asla takmayacağız! Ne Kürdistan, ne Amed, ne Dersim kavramlarını, özellikle bir yeri işaret ederken, yeri geldiğinde kullanmaktan da imtina etmeyeceğiz” diye konuştu. Yıldırım, iç tüzükle ilgili, Anayasa Komisyonu’nda da Meclis Genel Kurulu’nda da en sert muhalefeti yapacaklarını da ifade etti.

‘HEPSİ BİR HESAPLAŞMA’

Meclis’te düzenlediği basın toplantısında konuşan Levent Gök ise şunları söyledi: 

“İktidarı uyarıyorum. Kaş yapayım derken göz çıkaracaksınız. İktidar partisini bir derece anlamak mümkün ama MHP’yi anlamak asla mümkün değil. Bir muhalefet partisinin kendi sürelerini kısaltacağı anlayıştan feragat eden anlayışla gelmesi bir siyasi partinin iflasıdır. MHP iktidar partisiyle kol kola neyin sesini kesmeye çalışıyorsunuz. MHP siz nesiniz. Bundan feragat edince elinize ne geçiyor. İktidar partisine bu kadar yanaşmak ne anlama geliyor. 

MHP’nin üst yönetimini kast ediyorum. Üst yönetimi anlamak mümkün değildir. Bir iktidar partisine  bu kadar yaslanmak konuşma sürelerinden vazgeçmek muhalefet partisinin işi midir? AKP ile bu yan yana durmanın size ne faydası olacak. Kalkın cesurca konuşun sorgulayın. Grup önerileri gibi meclis iç tüzüğünün hazırlanma gerekçesi de yanlıştı. İç tüzük değişikliği gerekçesinde yoklamaları sınırlandırmak istiyorlar. 

Neden çekiniyorsunuz iktidar partisi. İç tüzük değişikliğinde Meclis başkanının giydiği giysiye bu kadar takılmanın ne anlamı vardır. İç tüzük değişikliği buna mı indirgenmelidir. Hepsinde böyle bir tablo vardır. Niye oynuyorsunuz bunlarla. Bunların hepsi bir hesaplaşma.”

MUHALEFETİN SESİ KISILIYOR

İKİ partinin uzlaştığı İçtüzük değişikliğinde muhalefetin sesi kesilmek isteniyor. Grup önerileri yapılırken söz hakkı için verilen 5 dakika kısaltılacak.

Yemin etmeyen milletvekilleri, milletvekili sıfatından kaynaklanan haklardan yararlanamayacak. Anayasa ve kanunlarda düzenlenen idari yapısı ve yerleşim birimlerine ilişkin ‘aykırı’ isim kullanılmayacak. Kullanırlırsa kınama gelecek.. Örneğin ‘Amed’ ‘Dersim’ gibi Kürt illerinin adını kullanma ‘kınama’ nedeni.

Kınama cezasına çarptırılan milletvekilinin ise, bir aylık ödenek ve yolluğunun üçte biri, Meclisten geçici olarak çıkarma cezasına çarptırılan milletvekilinin bir aylık ödenek ve yolluğunun üçte ikisi kesilecek.Ayrıca döviz benzeri mazamelerin Meclis’e getirilmesi de engellenmek isteniyor. ‘Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi’ olarak nitelenen Anayasa değişikliğinde işbirliği yapan AKP ve MHP birlikte hareket etmeye devam ediyor.

18 maddelik İç tüzük değişiklik teklifinin düzenlemesinde şu ayrıntılar yer alıyor: 

- Teklifte milletvekillerinin andına ilişkinde ayrıntılı düzenlemeye yer verildi. ‘Yemin metninin aynen okunması’ şartı getirildi. And içmeyen milletvekillerinin milletvekili sıfatından kaynaklanan haklardan yararlanamayacaklar.  HDP’den vekil seçilen ‘Leyla Zana’nın yemininin tekrarlanması istenmiş, ancak Zana bu talebi reddetmişti. Zana şu ana kadar yemin etmedi. 

- Muhalefet partileri tarafından Meclis Genel Kurul gündemine ilişkin partiler tarafından getirilen grup önerilerinde; öneriyi veren gruptan bir milletvekili beş dakikayı geçmemek üzere konuşacak. Bu konuşmanın ardından diğer gruplardan birer milletvekiline isterlerse üçer dakika söz verilecek. Yani grup önerilerindeki konuşma süreleri kısılmış olacak.

Teklife göre; Anayasa değişiklikleri hariç, kanun tasarı ve tekliflerinin tümü açık oylamaya tabi işlerden değilse en az yirmi milletvekilinin talebi halinde açık oyla, aksi takdirde bu oylamalar ile maddelerin oylamaları işaret oyuyla yapılacak. 

Teklifte döviz, pankart ve benzeri materyali getirmek ve kullanmak da ‘kına cezası’ kapsamına alındı

‘Meclisten geçici çıkarma’ cezasının kapsamı teklif ile genişletildi. Buna göre; ‘Türk Milletinin tarihi ve ortak geçmişine yönelik hakaret ve ithamlar ile Anayasanın ilk dört maddesine aykırı beyanlarda bulunmak, Türkiye Cumhuriyetinin Anayasa ve kanunlarda düzenlenen idari yapısı ve yerleşim birimlerine ilişkin Anayasa ve kanunlara aykırı isim ve sıfatlar kullanmak’ kınama kapsamında yer alacak.