DİSK/Gıda-İş ve Tüm Köy Sen: Fındık 15 liradan alınsın

Fırat TURGUT
İstanbul

DİSK/Gıda-İş ve Tüm Köy Sen Sendikalarının genel merkezleri yaptıkları ortak açıklamayla Türkiye Mahsülleri Ofisinin (TMO) 10 liralık fındık alım fiyatına tepki gösterdi. Hükümetin ve TMO’nun tekellerin ihtiyaçları doğrultusunda böyle bir açıklama yaptığı belirtilen açıklamada, TMO’nun 10 liradan alım yapması halinde tekellerin bu fiyatı 8 liraya kadar düşüreceğine vurgu yapıldı, TMO’nun fiyatı revize ederek 15 liradan fındık alması gerektiği belirtildi. 

Fındık artık borçları ödemiyor, üreticinin yüzü gülmüyor

Yeni Gıda ve Tarım ve Hayvancılık Bakanı Eşref Fakıbaba’nın “Üretici kazansın ki üretim olsun, Üretim olmazsa gıda olmaz, gıda olmazsa yaşam olmaz” diyerek TMO’nun Giresun kalite fındığını 10.5, Levant kalite fındığı ise 10 liradan alacağını duyurduğu hatırlatılan açıklamada, “2016 yılı fındığı yılın son aylarında 13-14 liradan satılmıştı ve geçimlik tarım üretimi yapan fındık üreticilerinin çoğu zaten 2017 girmeden fındığını satmışlardı. TMO 4 ay önce 2016 yılı fındığını 10 liradan alacağını açıklamıştı. Böylece piyasa denilen şirketler çarkında 8 ile 10 lira arasında fiyat bulan fındığın fiyatı TMO’nun alacağı fiyat olan 10 lirada sabitlenerek tavan fiyat işlevi gördü” dendi. 

Geçen yılın fındığını 10 liradan alacağını açıklayan TMO’nun, aradan geçen bir yıla, artan girdi fiyatlarına rağmen 2017 yılı içinde aynı fiyatı duyurduğu ifade edilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi: “Bir yılda fındığın etrafını, bahçeyi temizlemek için kullanılan benzin 4.5 liradan 5.25 liraya yükselerek yüzde 17 arttı. Geçen yıl 600 liradan satılan yüzde 26 azot gübre bu yıl 1000 liradan satılarak yüzde 70 arttı. İşçi yevmiyesi yüzde 20-25 arttı. Fındık üreticisi ailenin ise emeği ve geleceği bu hesabın içinde yok.” 

Orduda üreticiden fındık fiyatı tepkisi

TÜCCAR MANTIĞI

Üretim için girdilerin artarak maliyeti belirlediği bu dönemde TMO’ya 10 liradan fındık aldıran Gıda Tarım Hayvancılık Bakanlığının Ordu, Giresun ve Trabzon illerini kapsayan bir maliyet belirleme çalışması yaptığı belirtilen açıklamada, “Giresun’da 1 kg fındığın maliyetinin 13 liraya kadar çıktığını belirlemişti. Maliyeti 13 liraya kadar çıkan fındığı 10 liraya almak ancak tüccar mantığıyla açıklanabilir” dendi.  

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı aracılığıyla fındık üreticilerinin emeğinin başta İtalyan fındık tekeli olmak üzere tarım ve çikolata tekellerinin çıkarı için kurban edildiği kaydedilen açıklamada, “Üstelik Tarım Bakanı Fakıbaba’nın kendisi de dünyada 2017 fındık üretiminin düştüğünü  söylemektedir. Geçen yıla oranla İtalya yüzde 30, Azerbaycan yüzde 10 daha az fındık üretimi yapacaklar. Bizde ise bir yanda baş gösteren külleme hastalığı diğer yanda sıcak geçen yaz ayları rekolteyi olumsuz etkilerken fındığa 10 lira fiyat verilmesi anlaşılır bir durum değildir. Demek ki; dünya üretimi azalsa da, ülke rekoltesi beklenenin altında olsa da durum değişmiyor, hükümet ve şirketlerin adını çokça söyledikleri piyasa her durumda fındığı üretici köylüden ucuza alıyor” dendi.  

ARTIK KARA GÜN DOSTU DEĞİL

Açıklama şöyle devam etti: “10 yıl önce TMO bina ve silolarında büyük puntolarla yazan ‘Ofis çiftçinin kara gün dostudur’ yazısı ‘Ofis çiftçinin dostudur’ yazısına çevrildi. Dönemin AKP Hükümeti ve Tarım Bakanı Mehdi Eker’inde onay verdiği bu uygulama ile ‘Ofis çiftçiye sadece kara günde değil her zaman dost olacak sözleriyle’ yazının silinmesini savunmuşlardı.  O gün yapılanın sadece TMO binalarından bir yazının silinmesi olmadığı gibi bugünde yapılan ithalatçı ve ihracatçıların yani tarım tekellerinin çıkarına uygun bir TMO şekillenmesinin son halidir. Onun için TMO geçen yılın fiyatından bu yılda fındık almak istemektedir. Açıklanan 10 lira ile fındık fiyatı sabitlenmiş oldu. TMO açıkladığı fiyat olan 10 liradan fındık alarak tavan fiyat oluşturacak, şirketler ise devlet 10 liraya alıyor biz o fiyatı veremeyiz diyerek 8 liradan fındık alacak. Bu kara günlerde ofis çiftçiye yani üretici köylüye dost görünürken fındık tekeli şirketler lehine piyasayı düzenlemiş olacak.”

TMO’nun fiyatı revize ederek 15 liradan fındık alması gerektiği dile getirilen açıklamada, “Randevulu alım adı altında ileri aylara randevu verme uygulamasından vazgeçerek bugünden itibaren hızla fındık almalıdır. Fındığın fiyatı piyasa vs. adlar altında tekellerin insafına bırakılmamalı, maliyet artı yüzde 25 kâr payı üzerinden belirlenmelidir” dendi.