Metal işçileri: İşçinin mücadelesi belirleyici olacak

Uğur ÖKDEMİR
Bursa

Türk Metal’in Bursa’da örgütlü olduğu fabrikalarda çalışan işçiler, sendikanın açıkladığı 2017 MESS Grup Toplusözleşme taslağından memnun. Sözleşmenin taslaklarda yer aldığı şekliyle bitmesinin kendilerini mutlu edeceğini söyleyen işçiler, taslağın sadece bekleyerek hayata geçmeyeceğinin de farkında. Talepleri etrafında birlik olup sözleşmeye sürecine dahil olmaları gerektiğini ifade eden işçiler, 2015 Mayıs direnişi döneminden edindikleri deneyimleri hatırlattı. İşçiler, “En büyük görev bize düşüyor” dedi.

Türk Metal’in yetkili olduğu ve Renault, Bosch ve Coşkunöz’den işçilerle sözleşme sürecini konuştuk. İlk olarak 2015 metal direnişine öncülük eden Renault fabrikasının işçileriyle görüşüyoruz. Açıklanan taslağın korunarak imzalanması halinde metal işçilerinin mutlu olacağını dile getiren bir Renault işçisi, şunları söyledi: “Burada herkesin üzerine düşen görevler var ve en büyük görev bizlere düşüyor. Taslağı ne kadar çok sahiplenip ve mücadele edersek sonuç istediğimiz gibi olur. Fabrikanın büyük çoğunluğu aynı fikirde ama herkes birbirinden bekliyor. Şuan fabrika revizyonda ve bu tartışmalar bayram sonunda daha da hararetli olur. Ama şuana kadar sözleşme için bir hazırlığınız var mı derseniz o yok. İnsanların aklında 2015 Mayısında yapılanlar var yine bunu yaparız birileri çıksın fabrika tekrar Mayıs ayını yaşatır. Bu bir anlamda da kötü beklenti içinde olmak sürekli birilerinden. Bunun da sebepleri var tabi. O dönem çok arkadaşımız işten atıldı ve yerlerine yeni işçi alındı, halen de alınıyor.” Yeni işçilerin geçmiş mücadele deneyimlerinde ve Türk Metal’in şimdiye kadar yaptıklarından habersiz olduğunu söyleyen işçi, “Para vermezlerse çeker giderim bu parayı başka yerde de alırım mantığıyla hareket ediyorlar. Kalıp da mücadele edeyim demiyor bu da bizim için dezavantaj oluyor” diye konuştu.

BİRLİĞİMİZ VARSA İSTEDİĞİMİZ OLUR

Bir başka Renault işçisi taslağın hayat bulmasını tek koşula bağladı: “Birliğimiz varsa olur yoksa olmaz.” 2015 Mayıs direnişi döneminde protokolü aralarında kurdukları birlik ve kararlılıkla patrona imzalattıklarını hatırlatan işçi, “Sonrasında kendi bölümlerimizden çıkardığımız temsilciler sayesinde birçok şeyi başardık. Bu sözleşmeye de bu şekilde hazırlanmamız gerek. Taslak görüşmelerinde bizden fabrikanın seçtiği birisi olmalı, görüşmelerin başladığı günden sonuna kadar takip edip müdahale edecek bir mekanizmamız olmalı. Bu şekilde başarılı olacağını biliyoruz ama buna göre bir hazırlık yok şuan ortada. Görüşmeler başladığında o sıcaklıkta bu dediklerimiz oluşabilir. Eski işçiler taslak açıklandıktan sonra kendi aralarında görüşüp konuşuyorlar. Bayram sonrası daha da hızlanır . Yani bizim yapmamız gerek şey kendi gücümüze güvenip taslağa başından sonuna kadar müdahil olmak. Bu şekilde yaparak Türk Metal de rahat hareket edemez ve her zaman yaptığı gibi taslağın yarısına imza atamaz” diye konuştu.

BEKLENTİ HALİNDEN ÇIKIP MÜCADELE ETME ZAMANI

“Beklenti yüksek ve herkes bu beklentinin karşılanıp karşılanmayacağını merakla bekliyor” diyen Bosch işçisi, şöyle devam etti: “Uzun bir süredir işçide hep bir beklenti vardı ve halen beklenti içerisinde. Dönem olarak da kötü bir dönem yaz ayı birde bayram önü bunu üzerine fabrikalarda revizyon oluyor böyle olunca iş doğal olarak bayram sonrasına kalıyor. Bayram dönüşü yapmamız gereken tek şey sürekli sendikacıları sıkıştırmak ve bu işin sonuna kadar takipçisi olacağız demek olmalı. Bunları demekte yetmez bu işe müdahale etmezsek kimse bizim bu beklentilerimiz karşılamaz.”
Yıllardır sözleşmelerin kayıpla bittiğini, çalışma koşullarının ağırlaştığını, hayat pahalılığının ise sürekli arttığını anlatan işçi, bu nedenle sözleşmeden yüksek zam beklentisini olduğunu söyledi. İşçi; “Yapılması gerekenleri hep konuşuyoruz. Sürece dahil olalım sözleşme için komiteler kuralım gibisinden ama herkeste bir beklenti hali var. Bir birinden bekliyor insanlar bunu kırmamız gerek. Ama şu da bir gerçek işçi sözleşmeden memnun kalmazsa tepkiler hemen oluşur ve fabrika hareketlenir. Bu hareketlenmenin sözleşme imzalandıktan sonra değil imzalanmadan önce olması gerek. Bayram dönüşü bu konular fabrikalarda daha fazla tartışılacağı kesin şuan insanların kafasında tatil ve bayram telaşı var” dedi.

PATRONLAR ‘VİRGÜLÜN YERİ KARIŞTI GALİBA’ DİYOR

2015 metal direnişine katılan fabrikalardan Coşkunöz’de çalışan bir işçiyle görüşüyoruz. Türk Metal yöneticilerinin taslağı açıkladıktan sonra yanlarına gelip “Taslağınıza sahip çıkın, Ti Otomotivde ki gibi yanımızda durun bu taslağı kabul ettiririz” dediğini aktaran işçi, şöyle devam etti: “Biz taslağa sahip çıkıyoruz ve açıklandığı haliyle kabul edilmesi için mücadele etmeye varız. Türk Metal yöneticileri bize bunları söylüyor ama patronlarda siz bu oranı açıkladınız galiba virgülün yeri değişti dedikleri söyleniyor fabrikada. Patron istenen zammı vermemek için belli ki direnecek bizim bu dirence karşı şuan bir hazırlığımız yok herkes tatil planı yapıyor birde bayram önü kimse oralı değil açıkçası ama bayram dönüşü bu sözleşme için bir hazırlık içine girmemiz gerek. Türk Metal bize sürekli arkamızda durun diyor biz arkanızdayız sizde işçiyi bu sürece hazırlayın. Neyle karşılaşacağımız belli değil o yüzden bütün zorlukları nasıl aşarız ona hazırlamalı Türk Metal işte o zaman bu taslakta samimiyetleri ortaya çıkar.” Sözleşme sürecinin uzayacağına işaret eden işçi, “Şu bir gerçek Coşkunöz tek başına bir şey yapamaz. Renault, TOFAŞ ve Bosch gibi fabrikalar harekete geçerse biz de bu hareketin bir parçası oluruz. Bu taslağı kabul ettirmenin tek yolu Mayıs ayında ki gibi ortak bütün fabrikalarda hareketliliğin olması ve ortak hareket etmek. 2015 Mayısında yaşananlar ve örnekler bizlere gideceğimiz yolu az buçuk gösteriyor. Fakat fabrika da kimse şuan bir şey demiyor herkes beklemede. Birde çok fazla yeni işçi var. Oturup konuşuyorsan ne yapmalıyız diye adam çıkıp iyi zam alınmazsa bırakırız, ne uğraşacağız zaten çalışma koşulları ağır gider başka yerde çalışırım diyorlar. Bu durum bizim için kötü bir şey” diye konuştu.

TÜRK METAL NE İSTİYOR?

Türk Metal’in 2 yıllık sözleşme taslağında, ilk altı ay için ücret dengesizliğini gidermek için önce yüzde 6,69 oranında “çekme” uygulaması isteniyor. İyileştirmelerden sonra sendika üyesi tüm işçilerin ücretlerine 1 lira 75 kuruş (1,75 TL) zam talep edilen taslakta, ücretlere her kıdem yılı için 15 kuruş (0,15 TL) ‘kıdem zammı’ isteniyor. Türk Metal bu uygulamalarla ilk altı ay için ücret artış oranının yüzde 38,28’e ulaştığını söylüyor. İkinci, üçüncü ve dördüncü altı aylık dilimler için ise enflasyon artı 2 oranında zam talep ediliyor.