İnşaat sektörü sömürü ve ölüm üzerinden yükseliyor

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG) verilerine göre AKP Hükümeti’nin 13 Mayıs’ta 3. Havalimanı’nda duyurduğu ‘İş Sağlığı ve Güvenliği Hedef Sıfır Deklerasyon’ töreninin üzerinden geçen 3 ayda en az 128 inşaat işçisi yaşamını yitirdi. Bu sürede iş cinayetlerinde can veren toplam işçi sayısı ise en az 582 oldu. 

Açıklamada işçi ölümleri artarak sürerken, inşaat şirketlerin büyüdüğüne dikkat çekildi. Türkiye’de müteahhitlerin iş hacmi 15 yılda yaklaşık 15 kat arttığı ifade edilen açıklamada, “En zengin 100 Türk” listesindeki 85 ailenin gayrimenkul ve inşaat sektörlerinde yatırımı olduğu belirtildi. İnşaat sektöründeki şirketlerin hızlı büyümesinin altındaki en önemli faktörün hükümet politikaları olduğu vurgulanan açıklamada, “Yatırımlarda inşaatın payı giderek arttı ve milyar dolarlık projeler yapılmaya başlandı. Devletin toplam yatırımlarında ise inşaat yüzde 80’in üstünde pay sahibi. 2003’ten itibaren TOKİ’nin konut yatırımları ile başlayan, öteki kamu inşaat yatırımları ile süren inşaat odaklı büyüme ile başta İstanbul olmak üzere büyük kentlerin arsa rantlarının sermayenin yararına sunulduğu bir dönem başlatıldı” dendi. 

TEŞVİKLERLE GÜÇLENDİRİLDİ

İnşaat sektörü yalnızca ranta açılan kamu malları üzerinden değil diğer yandan da yasal düzenlemeler ve teşviklerle güçlendirildiği kaydedilen açıklamada, şu bilgilere yer verildi: “Vergi bağışıklıkları, işverenin prim yüklerini azaltma, tüketimi canlandırma ve kamu yatırımları ile destekleme politikaları sonucu sermayedarlar daha da büyüdü. Kentsel dönüşüm, Mütekabiliyet Yasası, devlet teşviki ve KDV ile ilgili yasal düzenlemeler eliyle şirketlerin zenginliklerine zenginlik katıldı. OHAL dönemin de inşaat patronları teşvikler, yatırım ortamının iyileştirilmesine yönelik program ve politikalar, sektörde maliyetlerin kısılması yoluyla bu süreçten en üst düzeyde nemalandılar. 15 Temmuz’dan kısa süre sonra Mecliste kabul edilen bir Torba Kanun’la devlet şirketlere proje bazlı teşvik dağıtabilme yetkisine sahip oldu. 

İŞÇİ PAY ALAMIYORA

2016 yılında Dünyanın En Büyük 250 uluslararası müteahhidi listesine Türkiye’den 40 inşaat firmasının girdiği kaydedilen açıklamada, inşaat sektörü bu denli büyürken işçilerin bu büyümeden hiçbir pay alamadığı vurgulandı. “Dahası inşaat sektörü emek karşıtı rejim ve politikalarının en çıplak görüldüğü alanlardan biri haline geldi. İnşaat sektörü büyürken inşaatlarda daha az işgücü kullanılıyor. İşçi başına üretim artıyor ama ücretler artmıyor. İşçilerin hem iş yükleri ağırlaşıyor hem de reel ücretleri geriliyor. İnşaat sektörü büyürken, denetimsizlik ve cezasızlık artıyor; iş cinayetlerinde patronların ceza almamış olması ve hatta bazı davalarda ölen işçiler kusurlu bulunması yüzünden daha çok işçi ölüyor” denilen açıklamada, inşaat sektörünün işçilerin sömürüsü ve ölümleri üzerinden ‘yükselmeye’ devam ettiği bildirildi. (İstanbul/EVRENSEL)