Cerattepe madencilerine tek tek yanıt

Özer AKDEMİR
İzmir

Yeşil Artvin Derneği Cerattepe’de maden işletmesi için hızla hazırlıklarını tamamlayan şirketin geçtiğimiz günlerde gazetelere yansıyan açıklamalarına tek tek yanıt verdi. Dernek madencilerin açıklamalarını Artvin halkını oyuna getirme çabaları olarak değerlendirdi. 

MADEN TAHRİBAT HABERLERİNDEN RAHATSIZ OLMUŞ

Geçtiğimiz haftalarda bir grup gazeteciyle birlikte Artvin Cerattepe bölgesinde yaptığımız incelemelerin ardından, maden tahribatının boyutlarını ortaya koyan haberlerimiz madencileri epey rahatsız etmişe benziyor. Bu haberlerin hemen akabinde yandaş medyasına madeni gezdiren ve çeşitli bilgiler veren Eti Bakırı Genel Koordinatörü açıklamaları sadece bu gazetelerde yer aldı. Yeşil Artvin Derneği gazetelerde çıkan bu haberlerdeki gerçekdışı bilgilerle ilgili kapsamlı bir açıklama yayımladı. Derneğin haberlerdeki iddialarla ilgili açıklamasının özeti maddeler halinde şöyle; 

MADENCİ YALANLARI VE GERÇEKLER

İşte madde madde madenci yalanları ve gerçekler: 

Eti Bakır: Maden için 15 hektarlık alanda çalışacağı, 4.406 hektarlık arama ruhsatı alandan yerleşim yeri, turizm bölgesi ve içme suyu kaynakları olduğu gerekçesiyle 2000 hektarlık kısmın çıkartılacağı, sadece 3.500 ağaç kesileceği;

EN AZ 50 BİN 300 AĞAÇ KESİLECEK

Yeşil Artvin Derneği: Bu bölümde maden şirketi tarafından yazılanlar tamamen gerçek dışı. Alan küçülürse çalışma süresi kısalmayıp da nasıl uzayıp 20 yıl oluyor, kimi kandırıyorlar? Toplam 3500 ağaç kesilme işi ise başka bir büyük aldatmaca. Çünkü bu 3500 sayısı şirketin ücreti mukabili hazırlattığı ÇED Raporu ile şirketlerin kendi tanıtım broşürlerinde belirtildiği gibi maden alanı dışındaki teleferik hattının geçtiği güzergahta kesilmesi öngörülen yaklaşık 9500 ağacın büyük boylu 3500 tanesi için verilen sayıdır. Şirketin ÇED Raporunda belirtildiği gibi madencilik faaliyetleri için sadece Cerattepe bölgesinde kesilecek ağaç sayısı en az 50300 adettir. Bu 50300 ağaç, toplam 31,8 hektarlık faaliyet alanı için belirlenmiş sayıdır. Oysa ruhsat alınan alanın büyüklüğü, 4 bin 406 hektardır. Varın tamamen ormanlarla kaplı bu alanda kesilecek ağaçları siz hesaplayın! 

ŞİRKET SUYUN KİRLENECEĞİNİ ANLAMIŞ

Şirketin su kaynaklarının içinde olduğu bölüm ile yerleşim alanları ve turizm alanları olan bölümü çıkarıyoruz demesi ise epey komik kalıyor. Çünkü Yeşil Artvin Derneği ve bu konuda yazı yazmış tüm bilim insanları suların kirleneceğini söylediği zaman şirket; kirlenmeyecek diyordu. Şimdi şirket suyun kirleneceğini anlamış, turizmin ve yerleşim alanlarının biteceğine kanaat getirmiş olmalı. İşte bu bizim haklılığımız ortaya koyan en net belgedir. Belediyenin su aldığı toplam 33 kuyudan 18’i maden ruhsat sahası içerisinde kalmaktadır. 

GÜNDE 100 KAMYON TRAFİĞE ÇIKACAK

Eti Bakır: Kamyonlar otoyolda nasıl bir tünele giriyorsanız öyle bir tünelden yer altına inecek. Oradan aldıkları madeni tünelin girişindeki teleferiğe taşıyacak. Yerin üstünde çalışmayacaklar.”

Yeşil Artvin Derneği: Bu açıklamalar da inandırıcılıktan uzak. ÇED Raporunda ve ilgili broşürlerde günde 100 kamyonun trafiğe çıkacağı söylenirken… insanların gözünün içine baka baka gerçekleri saklıyorlar. Tıpkı şirketin biz galeri madenciliği yapacağız deyip pek çok şeyi saklaması gibi.

100 BÜYÜK ORMAN NE DEMEK?

Eti Bakır: İnşaat sahası üzerindeki yüzey toprağı sıyrılacak ve depolanacaktır. Madenin faaliyetinin sona ermesinin ardından bu toprak geri serilecek ve bölge ağaçlandırılacaktır. 3 bin 500 ağacın en az 10 katını bölgeye dikeceğiz. 

Yeşil Artvin Derneği: Ne Yeşil Artvin Derneği ne de ilgili bilimsel raporların hiç birinde  “100 büyük orman” diye bir bahis yoktur. Yeşil Artvin Derneği raporlarında şunlar denmektedir. “Avrupa’da biyolojik çeşitliliği bakımından önemli ve korumada öncelikli 100 orman sıcak noktası (100 Forest Hotspots) belirlenmiştir. Bunların 9 tanesi Türkiye’de bu 9 tane yöreden 2’si de Doğu Karadeniz’dedir. Bu iki alandan biri Artvin ilindedir. Cerattepe ve Kafkasör ormanları da bu korunması gereken özel doğal yaşlı orman sisteminin bir parçasıdır.” 

Yalan sayısı düzeltilemeyecek kadar çok. 
1- “Yüzey toprağı sıyrılacak ve depolanacaktır” deniyor. 15 gün önce alan 18 gazeteci eşliğinde gezildi. Yüzeyden sıyırılmış bir kg bile toprak depolanmamıştır. 
2-“3500 ağacın en az 10 katını dikeceğiz”. Diyelim ki yapacaklar. 3500 ağacın 10 katı 35 bin fidan eder. 35.000 fidan Artvin şartlarında topu topu 14 hektar alanı ağaçlandırabilir. Oysa kesilen devasa ağaçlar, kaybedilen ise yaşlı ormanlar. Yerine fidan dikerek orman elde etmeniz için, hele Cerattepe ya da Kafkasör gibi yüksek rakımdaki ormanları elde etmeniz için 250-300 yıl beklemeniz gerekecek.

ALTIN İÇİN ÇED BAŞVURUSU YAPILDI BİLE

Eti Bakır: Cerattepe’de altın çıkarma projeleri bulunmadığı, Bakır madenini çıkarma ve taşıma dışında Cerattepe’de başka tesis olmayacak. Zenginleştirme işlemi yapılmayacağı için siyanür havuzu da kurulmayacak. Maden çıkarıldıktan sonra Samsun’a taşınacak ve orada bulunan tesislerimizde işlenecektir. Olmayan siyanür havuzunun Artvin’e zarar vermesi mümkün değildir”.

Yeşil Artvin Derneği: Zenginleştirme yapılmayacakmış... Toprak altından çıkarılan malzeme mi götürülecek? Elbette hayır. Murgul’a neden taşınıyor o zaman. “Altın çıkarma projeleri bulunmadığını” söylüyorlar. Herkes biliyor ki altın madeni için ÇED bile Bakanlığa verildi hem de 2 yıl önce. En zengin bakır tenörlü (%9,5) rezervin yaklaşık beşte biri Cerattepe’deki altın rezervinin dibinde duruyor. Altın madeni çıkarılmayacak demek büyük bir yalandır çünkü yüzeye çok yakın olan altın rezervi için devasa bir çukur açılarak açık işletme yapılacak, sonrasında da çukurun hemen altındaki bakır alınacaktır. Büyük hacimdeki bakır ise mecburen galeri sistemi ile alınmak zorunda çünkü çok derinde bulunuyor. Yani madenciler, Artvin’liyi düşündükleri için değil, zorunluluk. 

TAM BİR SAFSATA

Eti Bakır: Üretim şeklini değiştirdi işletme süresini 20 yıl istedi. Ruhsattaki 4 bin 406 hektarlık alanın 2 bin hektarından vazgeçtikleri. 4 bin 406 hektarlık alanın sadece 15 hektarında kapalı alanda madencilik yapılıyor.

Yeşil Artvin Derneği: 1- İşletme yöntemi asla ve asla değiştirilmemiştir. 2- İlk etapta açık işletme planlanmamıştır. Açık işletme sadece altın ve hemen altındaki bakır rezervi içindir. Altın için de ÇED bakanlığa sunulmuştur. İşletme süresinin 10 yıldan  20 yıla çıkarılması ise  tam bir safsatadır. Hem alanın % 50’sinden vazgeçiyorum, hem de süreyi 20 yıla çıkarıyorum demenin Türkçe tercümesi tam da şudur: Biz şimdilik ruhsat alanının yarısını işletsek ancak baş ederiz ki bu en az 10 yılımızı alır. Kalan bakır bölümü ve altın-gümüş işletmesi için bir 10 yıl da buna lazım, işte size 20 yıl.

ARTVİNLİ MADEN İŞİNDEN İSTİHDAM BEKLEMESİN

Eti Bakır: Madenden 14 yılda çıkacak bakırın ekonomik değeri, bugünkü fiyatıyla 1.5 milyar dolar. Madende 387 kişinin istihdam edileceğini ve yıllık 500 bin ton cevher üretileceğini de anlattı.

Yeşil Artvin Derneği: Hem madenin 20 yıla çıkarıldığını söylüyorlar hem de burada 14 yıl süreceği belirtiliyor. Gerçek hangisidir belli değildir. 1- Şirket biz kısa süre burada değiliz, işe girenler uzun süre çalışacak demek istiyor ve kamuoyu desteği sağlamaya çalışıyor 2- Buradaki rezerv kamuoyunun bildiğinden fazla ve bu başka konularla örtülüp saklanmaya çalışılıyor. 

Artvin’li maden işinden istihdam beklemesin, kendileri ile oyun oynanmasına ve duygularının sömürülmesine meydan vermesin. 

Cerattepe’deki maden tahribatı yerinde görüntülendi

Danıştay, Cerattepe'de halka rağmen madenciliğe olur verdi