Okula gidebilmek için çalışıyorlar

Serpil BERK
İnanç YILDIZ
Diyarbakır

Yeni eğitim öğretim yılı başlarken bölgede eğitim alanında yaşanan sorunlar dikkat çekiyor. Yıllardır eğitim konusunda dezavantajlı konumda olan bölge illerinde tablo giderek ağırlaşıyor. Çatışmalar nedeniyle yerlerinden edilen yüzlerce çocuk eğitim hakkından mahrum edilirken, OHAL ile birlikte yaşanan öğretmen ihraçları ve sürgünleri de eğitimdeki sorunları derinleştiriyor. Yeni eğitim öğretim yılına ilişkin tartışmalar devam ederken, Diyarbakır’da çok sayıda çocuk okula gidebilmek için çalışmak zorunda kalıyor. Aileler ise müfredat değişikliğinden ve artan masraflardan şikayetçi. 

Yeni eğitim öğretim yılının başlamasına sayılı günler kalan Diyarbakır’da eğitimin nabzını tuttuk. Okul masraflarını karşılamakta zorlandıklarını söyleyen veliler, masraflara dikkat çekiyor. Yapılan müfredat değişliğinde endişeli olan aileler, evrimin müfredattan çıkarılmasıyla ilgili “Çocuğumun ‘Dünya neden var’  sorusuna nasıl cevap vereceğim” diyor. Çocuğunun ana dilde eğitim alabilmesi için Diyarbakır’a gelen bir veli ise kayyımın atanmasıyla var olan kısıtlı anadilde eğitiminde yok olduğunu anlatıyor. Öte yandan okul masraflarını çıkarmak için çalışmak zorunda kalan öğrenciler ise, derslerine zaman ayırabilmek için eğitimin ücretsiz olmasını gerektiğini dile getiriyor. 

‘LÜTFEN EĞİTİM PARASIZ OLSUN’

Veli ve öğrencilerle konuşmak için Diyarbakır’ın Ofis semtinde kurulan mahalle pazar yerine gidiyoruz. Diyarbakır’da pazar yerlerinin en dikkat çekici yanlarından biri ellerinde ki el arabasıyla pazarda alışveriş yapanların yüklerini taşıyan çocuklar. Pazara girdiğinizde ‘abla araba lazım? Abi araba lazım?’ diye seslenişler duyarsınız. Çoğu okul çağında olan bu taşıyıcılardan biri de Muhammed Ali Uçucu.  Lise 2. sınıfa giden Uçucu, bir çok yaşıtı gibi okul masrafları çıkarmak için çalışmak zorunda kalanlardan. Okullar açılacak yeni eğitim yılıyla ilgili ne düşünüyorsun diye sorduğumuz Uçucu, “Hem çalışıp hem okuyorum. Okullar açılacak ve aileme yük olmamak için kendi eğitim masraflarımı çıkarmak için çalışıyorum” diyor. Eğitim sisteminin  çok yanlış olduğunu söyleyen Uçucu, “Başka  ülkelerde kimin neye ilgisi, eğilimi varsa ona göre eğitiliyor, bizim ülkemizde tek başınasın. Kendi ülkemde de böyle bir eğitim görmek isterdim. Diğer yandan eğitim parasız olsaydı kimse benim gibi çalışmak zorunda kalmazdı herkes okula giderdi. Dershane, servis bir sürü masraf sonuçta eğer parasız olsaydı daha iyi olurdu. Çalıştığım için derslerime zaman ayıramıyorum eve gidince yorgun oluyorum. Lütfen eğitim masrafsız olsun” diyor.

MASRAFLAR İÇİN SİMİT SATIYOR

Pazar yerinde çalışmak zorunda öğrencilerden Yakup Aydıner ile konuşuyoruz. Okuyan üç kardeş olduklarını söyleyen Aydıner, eğitim masraflarını çıkarmak için simit satıyor. Bu sene Lise 1’e başlayacak olan Aydıner “Öğretmenlerimiz ders kitabı istiyorlar, bunlar hep masraf. Bu yüzden çalışıp aileme masraf çıkarmayayım diyorum. Okuma şartlarımız zor olmasa üniversitede sağlık üzerine okumak istiyorum. Ancak sürekli müfredat değişiyor. Bu da bizi olumsuz etkiliyor” diyor. 

 ‘KALİTELİ BİR EĞİTİM İSTİYORUZ’

Pazarda konuştuğumuz Veli Makbule Karkoç’ta 4 tane çocuk okuttuğunu ve zorlandığını söylüyor. Kitapları ücretsiz aldıklarını ancak diğer masraflar için çok para harcadıklarını belirten Karkoç, “Bir memur maaşıyla geçinmeye çalışıyoruz. Kızım üniversiteye hazırlanıyor ama dershaneye yollayamıyorum pahalı diye. Okulda eğitimin hakkını verseler biz çocuklarımızı dershaneye yollamak zorunda kalmazdık. Sürekli müfredat değişiyor alışamıyoruz doğru bulmuyorum bu değişiklikleri” diyor. 

Değişen müfredata karşı olan Veli Cihan Altundağ ise şunları söyledi: “Müfredat sürekli değişiyor. Her yıl başka bir şey çıkıyor karşımıza, bir veli olarak sürekli değişen müfredata karşıyım. Eğitim siteminden memnun değilim daha kaliteli bir eğitim modeli olmalı. Müfredatın tarih, kültür ve matematik gibi konuların ağırlıkta olduğu bir kalitede olmasını istiyoruz. Çocuklarımızın daha kaliteli bir eğitim görmesini her veli gibi ben de istiyorum” dedi.

‘EVRİM TEORİSİNİN ÇIKARILMASI CİDDİ SORUN’

Bahar Karakaş, okul masraflarının fazla olmasından dolayı epey dertli. Hükümetin masrafları indirdik diye reklam yaptığını söyleyen Karakaş, “Kitap vs. ücretsiz oldu diyorlar fakat işin içine girdiğiniz de öyle değil. Okul kıyafetleri parsellenmiş tek bir kurumun elinde tek bir giyim mağazası fiyatı belirlenmiş. Okullarda kayıt parası almıyorlar ama bir öğretmen adı belirliyorlar, ‘Çocuğum iyi eğitim görsün’ diye veliler de o öğretmene bin lira para veriyor. 2 kişi çalıştığımız halde kırtasiye masrafı fazla geliyor. Tek çalışanlar ne yapsın”diyor. 

Müfredat değişikliğini de eleştiren Karakaş şunları söyledi: “Kızım geçen yıl anaokuluna gitti eğik çizimler üzerinde eğitim gördü. Fakat bu yıl normal yazıya geçtiler. Normal yazı olsun tabii ki ama yap boza çevirdiler. Konuları değiştiriyorlar çocuklarımızı nasıl hazırlayacağımızı ne öğreteceğimizi şaşırıyoruz. Eğitim sisteminden memnun değilim. Yeni müfredat değişikliğinin de evrim teorisinin kitaplardan çıkması çok ciddi bir sorundur.  Müfredat değişikliğinde beni nelerin beklediğini az çok biliyorum. Ben çocuklarımı laik bir eğitimle yetiştirmek istiyorum fakat okula gittiğinde bana ne tür sorularla geleceğini de çok iyi biliyorum. Anne dünya neden var? sorusunu sorduğu zaman ben okul kitaplarını açıp dünyanın neden var olduğunu onun anlayacağı dilden anlatan kitaplar olmasını istiyorum”diyor.

‘ANA DİLDE EĞİTİM İÇİN GELDİM AMA KAPATILDI’

Ankara’dan Diyarbakır’a çocuğuna ana dilde eğitim verebilmek için geldiğini dile getiren Karataş, “Küçük kızımı kreşe (zarokistan) yollarım orada Kürtçe eğitim görür büyük kızımı da Ali Eren Okuluna yollarım orada Kürtçe eğitim görür diye düşündüm. Ben geldim kayyımlar atandı. Yanımda kreş var evet ama kayyımın olduğu bir okul anlayışından çocuklarıma neler öğretileceğini kestiremediğim için yollamıyorum. Okullarda ağzımıza bir parmak bal çaldılar Kürtçe seçmeli ders olacak diye. Ancak göstermelik olduğunu çok güzel gösterdiler bize” diyor.