Almanya’da kritik seçim

Yücel ÖZDEMİR
Köln

Almanya’da yaklaşık 61.5 milyon seçmen bugün genel seçimler için sandık başına çağrıldı. 2. Dünya Savaşı’ndan bu yana en çok partinin temsil edildiği meclisin oluşması, Angela Merkel’in de 4. kez başbakanlık koltuğuna oturması bekleniyor. 

Hollanda ve Fransa seçimleriyle birlikte bu yıl Avrupa’daki üç önemli seçimden biri olarak nitelendirilen Almanya seçimleri bugün yapılıyor. 61.5 milyon seçmenin bulunduğu ülkede sabah saat 08.00’de başlayan oy kullanma işlemi saat 18.00’e kadar sürecek. 

299 seçim bölgesine ayrılan Almanya’da seçmenlerin iki oyu var. Birinci oy bölge milletvekili, ikinci oy parti için kullanılıyor.

BÜYÜKLER OY KAYBEDECEK

Kamuoyu yoklamalarına göre, dört yıldır birlikte koalisyon hükümetini oluşturan Hıristiyan Demokratlar (CDU/CSU) ve Sosyal Demokrat Partinin (SPD) oy kaybetmesi bekleniyor.

2013’te yapılan seçimlerde CDU/CSU yüzde 41.5, SPD yüzde 25.7, Sol Parti yüzde 8.6, Yeşiller yüzde 8.4 oy alarak mecliste temsil edilmişti. Hür Demokrat Parti (FDP) aldığı yüzde 4.8 ile ilk kez yüzde 5 barajının altında kalırken, seçimlerden sekiz ay önce kurulan Almanya için Alternatif (AfD) partisi ise yüzde 4.7 oy almıştı.

• Almanya için Alternatif (AfD) partisinin propaganda afişi

BÜYÜKLER KAYBEDECEK KÜÇÜKLER KAZANACAK

Son anketlerde CDU/CSU’nun oyu yüzde yüzde 36-37, SPD’nin yüzde 22-23 oy alacağı ileri sürüldü. Her iki partinin toplamda yüzde 10’a yakın oy kaybetmesi, halkın her iki partinin çalışmasından memnun olmadığını gösteriyor. 

Koalisyonun küçük ortağı durumundaki SPD’nin bu yılın başında Avrupa Parlamentosu Eski Başkanı Martin Schulz’u genel başkan yapması ve başbakan adayı göstermesi de durumu değiştirmemiş görünüyor.

Koalisyon ortakları oy kaybederken, Yeşiller dışındaki küçük partiler ise oylarını artırıyor. Yine anket sonuçları neoliberal politikaları eleştiren, her alanda sosyal adaleti talep eden Sol Partinin yüzde 10-11, liberal FDP’nin yüzde 9-10, AfD’nin yüzde 10-11 oy alacağı yönünde. Yeşiller partisinin ise bu seçimlerde oy kaybederek yüzde 7-8 oy alabileceği tahmin ediliyor. Seçim gecesi gözler asıl olarak hangi partinin üçüncü olacağında olacak.

• Sol Partinin propaganda afişi

Bu tabloya bakıldığında, seçimin asıl kazananlarının geçen dönem parlamento dışında kalan FDP ve AfD olacağı görülüyor. Irkçı, yabancı düşmanı AfD’nin meclise güçlü bir şekilde girmesi, önümüzdeki dönem nasıl bir koalisyon kurulacağını da belirleyebilir.

MERKEL NASIL DEVAM EDECEK?

Anketlerin haklı çıkması durumunda, Merkel’in önümüzdeki dört yıl içinde nasıl bir koalisyona başkanlık edeceği belirsiz. Merkel’in gönlünden geçen yeniden neoliberal FDP ile bir hükümet kurmak. 2009-2013 yılları arasında böyle bir koalisyon kurulmuştu. İki partinin toplam milletvekili sayısı böyle bir koalisyona yetmediği takdirde, Yeşiller’in de dahil edilmesi mümkün. 

Partilerin temsil ettiği renklere göre “Jamaika Koalisyonu” olarak adlandırılan bu ihtimalin gerçekleşmesi zayıf görülüyor. Çünkü, böyle bir koalisyona ortaklık Yeşiller partisinin dört yıl sonra meclis dışında kalma olasılığını yükseltir. 

HÜKÜMET KURMAK KOLAY OLMAYABİLİR

Jamaika’nın gerçekleşmemesi durumunda en güçlü olasılık yeniden CDU/CSU-SPD “büyük koalisyonu”. Her iki parti de geçtiğimiz dört yıl içindeki uyumlu çalışma nedeniyle ortaklığa sıcak bakılıyor. Bu nedenle bu seçimler birinci olması açısından Merkel için kolay görünmekle birlikte hükümet kurması o kadar kolay olmayabilir.

Daha önce gündeme getirilen SPD-Yeşiller-Sol Partiden oluşan “sol koalisyon” için ise matematiksel olarak şans görülmüyor. 

ERDOĞAN’IN PARTİSİ ADD NE KADAR OY ALACAK?

Almanya-Türkiye gerilimin ortasında yapılan Almanya'daki genel seçimler, Almanya'da yaşayan Türkiye kökenliler açısından da önemli. Bugüne kadar her genel seçimlerde en fazla SPD, Yeşiller ve Sol Partiye destek veren Türkiye kökenli emekçilerin tercihlerini değiştirmek için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıktan, Alman Demokratlar Birliği (ADD) adlı partiyi işaret etmesi üzerine gözler bu partinin alacağı oyda. 

Sadece en büyük Kuzey Ren Vestfalya eyaletinde seçimlere katılacak olan ADD, eyalette 14 Mayıs'ta yapılan seçimlerde 12 bin 688 oy almıştı. Erdoğan destekçilerinin içinde olduğu bir diğer parti olan Yenilik ve Adalet Partisi (BIG) ise 17 bin 421 oy almıştı. BIG, seçimleri boykot ettiğini açıklamıştı. ADD'nin şimdi iki partinin toplamı kadar oy alıp almayacağı merak ediliyor. 

• Alman Demokratlar Birliği (ADD) propanda afişlerinde Erdoğan'ın çağısına yer veriyor 

AKP'nin Almanya'daki uzantısı durumundaki Avrupa Türk Demokratlar Birliği de (UETD)  hafta içinde yaptığı açıklamada üstü örtülü olarak bu partiye oy verme çağrısında bulunmuştu.

Almanya sokaklarında 'Türkiye dostlarına oy verin' afişi