Nurel Ay, el işlerini Stockholm’de sergiledi
Nurel Ay, İsveç’in başkenti Stockholm’deki bir galeride 60 yıllık el emeği göz nuru el işlerini sergiliyor.
Murat KUSEYRİ
Stockholm
Antepli Nurel Ay, bir yakınını ziyaret etmek için İsveç’e gelmiş. Beraberinde akraba ve tanıdıklarına hediye etmek üzere değişik boy ve farklı motiflerle el işlerinden bir kısmını getirmiş. Sanatçı ve Ressam Lennart Asp, ürünleri sergileme önerisinde bulununca Ay’ın el işi ürünleri Stockholm’un en işlek caddelerden biri olan Kungträdgårdsgatan’daki bir galeride sergilemiş...
Dünyanın tüm ülkelerinde el işlerinin halk kültürünün bir parçası olduğunu söyleyen Ay, “Kadınlar böylelikle değişik renkler, motifler kullanarak mutluluk, sevgi veya kaygılarını kumaşlara işli-yor. Dünyanın her tarafında kadınların yaptıkları el işleri birbirine benziyor” diyor.
Emekli öğretmen olan 74 yaşındaki Ay, el işi yapmaya çok küçük yaşlarda başlamış. El işi yapmayı annesinden öğrenen Ay, “Annem evlenmeden önce -1930’lı yıllarda- el işleri ve terzilik yaparak geçimini sağlamış. Bana annemden kalan tek ve en değerli mirastır el işleri. Öğretmenlik yaptığım yıllarda duyma ve konuşma engelli çocuklara el işi yapmayı öğrettim. Kendimize özgü bir dil geliştirdik. El işleri ve oyalar çocuklarla aramızda sevgi ve anlayışın gelişmesi ve güçlenmesini sağladı.” dedi.
SANAT VE EL İŞLERİ SEVGİ, BARIŞ VE KARDEŞLİĞİ TEŞVİK ETMELİ
Dünya ve Türkiye’de milliyetçilik, ırkçılık ve yabancı düşmanlığının artığına dikkat çeken Ay, “Düşüncelerini açıkladıkları için insanlar, gazeteciler tutuklanıyor. Şiddet, özellikle de kadınlara yönelik şiddet artıyor. Sanat ve el işleri sevgi, barış ve kardeşliği teşvik etmeli. Yaratıcı çalışmaların insanın kendi içinde ve insanlar arasında barışı sağlayacağına inanıyorum. Ama günümüzde ataerkil değer yargılarının hakim olduğu anlayışlar dünyayı cehenneme çeviriyor. Savaşlar, tahammülsüzlük, şiddet, iklimde felaketlere yol açan değişiklikler hep bu anlayışın sonuçları. İktidarda olanlar silah üretme ve satma yerine el işleri yapmayı öğrenirlerse daha yararlı olurlar” dedi.
DOSTLUK İLİŞKİLERİNİ GELİŞTİRİYOR
Ay, geçirdiği bir hastalıktan dolayı yürümekte güçlük çekmesine rağmen el işi yapmayı ve çevresindekilere öğretmeyi sürdürdüğünü belirterek “Mahallede yaşayan kadınların çoğuna el işi öğrettim. Bazen birlikte yapıyoruz. Böylelikle insanlar arasındaki dostluk iliş-kileri gelişiyor. Bir şeyler yapmak onlara öz güven kazandırıyor. Yaptıkları el işlerini satarak ailenin geçimine de katkıda bulunuyorlar. Bu da beni çok mutlu ediyor” diyor.
1970’li yılların başında Erzurum’un bir köyünde öğretmenlik yaptığı sırada köyde ortaokul olmadığı için kız çocuklarını evlerde okutmak zorunda kalmış. O günleri şöyle anlatıyor:
“Kızları topladım ve hepsine el işi yapmayı öğrettim. Böylelikle bir araya gelmeye ve çok güzel motifler yapmaya başladılar. Uzun yıllar sonra beni ziyarete geldiler ve bana hediye olarak yaptıkları bir kaç el işi örtü getirdiler. ‘Hocam bunlar senin eserlerin. Bunları satıp para kazanıyoruz’ dediklerinde dünyanın en mutlu insanı oldum.”
SAĞLIĞIM EL VERDİĞİ SÜRECE EL İŞİ YAPACAĞIM
Ay, sadece el işi yapmakla kalmamış. Türkiye’nin değişik yörelerinde kadınların yaptıkları 1500 civarında el işi tülbent, yazma, şal, toplayarak Mersin ve Antep’te sergiler açmış. Sağlığı el verdiği sürece oya, şal ve örtü işlemeyi sürdüreceğini söyleyen Ay, “Elime bir kumaş parçası geçtiğimde onu mutlaka işler ve bir biçimde değerlendiririm. Ziyaretine gittiğim eş ve dostlarıma hediye olarak veririm. Hediye almak için para harcamam” diyor.
