Üzüm üreticisi: En rezil dönemi yaşıyoruz
Üreticilerin durumunun gittikçe kötüye gittiği Türkiye’de bu durumdan üzüm üreticisi de payına düşeni aldı.
TARİŞ’in fiyat açıklamaması ve yaş üzüm fiyatlarının bir liranın altına düşmesinden şikayetçi olan üzüm üreticilerinin yüzü yine gülmedi. Üretici Hüseyin Elmas, 7 yıl önce 2 liraya sattıkları yaş üzümü, şimdi bir liraya sattıklarını söyledi.
Üzüm üretiminde İzmir Ticaret Odası’nın rekoltenin yüksek olduğunu açıklamasının ardından Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (TARİŞ) Üzüm Birliği fiyat açıklamasında bulunmadığı için, fiyatlar dibe vurdu. Üzüm üreticisi kuru üzüm için 5 lira fiyat beklerken Tarım Bakanı 4 lira fiyat açıkladı. Yaş üzüm fiyatı ise, bağında 80 kuruşa kadar düştü. Yüksek maliyetle üretim yaptıklarını belirten üreticiler ise, tepkili. Manisa'nın Türkmen köyünde üzüm yetiştiriciliği yapan Hüseyin Elmas, 2 yıldır üzüm fiyatları nedeniyle yüzü gülmeyen üreticilerden.
‘BİR LİRAYA VERİYORUZ’
Manisa’da 8 yıldır 17 dönümlük üzüm bağında üreticilik yapan Elmas, hava şartları ve ihracatın olmaması nedeniyle üzümün yok pahasına satıldığını söyledi. Her geçen yıl bir önceki yılı aradıklarını söyleyen Elmas, üzüm yetiştirmenin masraflı olduğunu kaydetti. Bağın bakım ücretleri ile yakıt masrafı ve işçilik masrafının üst üste getirildiği zaman üzüm fiyatının 5 liranın altında olmaması gerektiğini kaydetti. Üzüm yetiştirmek için kasım ayında gübre atmaya başladıklarını ve ardından toprağı işlediklerini belirten Elmas, nisan ayında da toprağı budadıklarını ifade etti. Üzümlerin tomurcuğa bağlandıktan sonra suyu ve ilaçlamasının yapıldığını anlatan Elmas, ağustos ayının sonunda üzümleri toplamaya başladıklarını dile getirdi. Yaşanan sürecin maliyetlerine dikkat çeken Elmas, “Bu sene bin 300 lira sadece ilaç parasına verdim. Bunun yanında toprağı iki sefer traktörle işliyor, diplerini açıyoruz. Mazot parası da bin lira falan gidiyor. Her yıl üzüm verimli olmuyor. Bu yıl ve geçen yıl daha çok tohur (çiçeğe başlama süreci) var; fakat sadece alıcı bulamıyoruz. İnsanların alım gücü düşmüş. Bundan 7 yıl önce yaş üzümün kilosu 2 liraya satılıyordu. Şu an elimizde kaldığı için bir liraya veriyoruz. Devamlı sebze haline gidiyorum fakat komisyoncular bile satamadığını söylüyor” dedi.
Satışların olmamasını hem özelleştirmeye hem de Avrupa ile Türkiye arasında yaşanan olumsuz dış politikaya bağlayan Elmas, dış politikadaki yanlışların üreticiye mal olduğunu vurguladı. İhracat yapılamadığını ve üreticinin iki yıldır toparlanamadığını belirten Elmas, “İhracat olsa yine üzümler biraz olsun tükenirdi. Bir diğer konu ise, birçok kurum özelleşti. Buraları kim aldı? Yabancı devletler aldı. Mesela TARİŞ markası özel bir kurum. Ne oluyor bu sefer yerli çiftçinin malını öldürüyor. 'Şu fiyata alınmayacak' söylemleri duyuyoruz. Piyasa allak bullak oldu. Bu şekilde nereye kadar gider bilmiyoruz ama husumeti biz çekiyoruz. Elimizde çok üzüm var. Neredeyse hemen hepsi çürüdü. Onları da pekmez yapacağız. Tabi bu da zor bir iş. Geçen sene yine elimizde kalan üzümleri pekmez yaptık yarısı elimizde kaldı. Onun da satılması zor. Fiyatların düşük olmasına rağmen yine de satış olmuyor. Geçen senelere rağmen en rezil dönemi yaşıyoruz” şeklinde konuştu.
'SUSUZLUKTAN DOLAYI ÜZÜMLER ERİDİ'
Üzümlerin erken bozulmasındaki sebebin yağışların yeterli olmamasından kaynaklandığını söyleyen Elmas, geçen yıl belediyenin yardımıyla bir sondajın kurulduğunu söyledi. Deposu olmadığı için faaliyete girmediğini belirten Elmas, “Hiç bir işe yaramadı. Deposu olsaydı bağlarımıza su verirdik. Üzümler ekim ve kasım ayına kadar dayanırdı. Rahatlıkla gübresini, suyunu verebilirdik. Sulama olmayınca bu sefer gübre veremiyoruz. Şu anda susuzluktan dolayı bütün üzümler eridi, bozuldu. Daha önce hale elli kasa götürdüğümde arabadan indirmeden üzümler biterdi. Şimdi ise götürdüğümüz üzümleri geri getiriyoruz” diye konuştu. (Manisa/MA)
‘TÜM ÜRETİCİLER ŞİKAYETÇİ’
Üzümleri tohum olarak bir ay öncesinden sattıklarını söyleyen Hüseyin Elmas, “Alıcı üzümü satamayınca kesmiyor. Bu sefer bir ay sonra üzüm bozulmaya başlıyor. Üzüm yetiştiren bütün çiftçiler bu yaşananlardan şikayetçi. Bunun yanında soğuk hava depomuz da yok. Olsa üzümleri güzelce ambalajlarında soğuk hava deposunda korusak yılbaşına kadar dayanır. Aralık ve ocak ayında çıkartırız o zaman yavaş yavaş değerlendiririz. Fakat bunu yapmaya imkan yok. Zaten çiftçi masrafını kurtaramıyor. Soğuk havayı almak çok zor. Artık devlet mi, belediye mi yardımcı olacak, birileri yardımcı olmalı. Bu konularda çiftçiye yardım gelmiyor. Gerek pazarlama olsun, gerekse satışlar konusunda hiç bir yardım olmadı şu ana kadar. Taleplerimizi sürekli muhtara söylüyoruz. Gidip söylüyor mu? Söylemiyor mu? Bilmiyoruz” dedi.
ODA DİNLİYOR AMA ÇÖZÜM BULMUYOR
Yaşanan bu sıkıntıları üreticiler olarak Ziraat Odası Başkanı ile görüştüklerini ve buna rağmen bir alternatif bulamadıklarını belirten Hüseyin Elmas, “Ziraat Odası Başkanı bize konuşuyor fakat bir çözüm bulamıyor. Herkes dinliyor, konuşuyor fakat bir çözüm olmuyor. Böyle olunca konuşmanın bir yararı olmuyor. Ziraat Odasına üyeyiz aidatımızı ödüyoruz fakat taleplerimiz karşılanmıyor. Böyle giderse sesimizi duyurmak için farklı alternatiflere başvuracağız” dedi. (Manisa/MA)