Saha içi, saha dışı

SPOR ÇEVRESİNDE IRKÇILIK KARŞITI DAYANIŞMA
Yukarıdaki kapak ABD’nin en yaygın spor yayını olan Sports Illustrated’ın kapağı. Geçtiğimiz hafta ABD spor çevreleri açısından tarihi bir hafta oldu, Trump’ın ayrımcı söylemleri sporda da gündem oldu; ancak tepkiler hiç beklediği gibi olmadı. Tüm bu tartışmaları başlatan ve kıvılcımı çıkaran biri vardı, Colin Kaepernick.
Kaepernick, siyahi bir Amerikan futbolu oyuncusu. Siyah bir baba ve beyaz bir annenin çocuğu olarak Wisconsin’de dünyaya gelir, babası tarafından terk edilince beyaz bir aile tarafından evlat edinilir ve büyütülür. Başarılı bir atlet hikayesine sahip olan Colin lisede üç spor dalında takım kaptanı olup 2011 senesinde ikinci turdan San Francisco 49ers tarafından draft edilir. 2016 Ağustos’una kadar inişli çıkışlı bir NFL(Amerikan Ulusal Futbol Ligi) kariyerine sahip olan oyun kurucu pozisyonundaki sporcu NFL’de oldukça tanınan bir figürdü.
Ne olduysa 2016 Ağustos’unda oldu. Kaepernick, NFL sezonu öncesi bir maçta ABD milli marşı çalınırken ayağa kalkmayıp tek dizinin üzerinde yere çömelmişti. Yakın dönemde Amerikan polisinin siyahlara uyguladığı aşırı güç kullanımına ve ırksal eşitsizliklere dikkat çekmek için yapmıştı bu protestoyu. Açıklamasında özellikle siyahları yanlışlıkla ya da aşırı güç kullanarak öldüren polislerin yargılanmamasına ya da çok az cezalarla kurtulmalarına dikkat çekti. “Ben bu marşta ayağa kalkıp siyahileri ezen bir ülkenin bayrağını onurlandırmayacağım” dedi. Protestolarına diğer maçlarda da devam etti. Takım arkadaşı Eric Reid, Seahawks’tan Jeremy Lane, Broncos’tan Brandon Marshall da bu protestolara başladı. Devamı da geldi; Marcus Peters, Devin McCourty, Martellus Bennett, Mike Evans... Lise maçlarından futbola, kadın basketbolundan beyzbola kadar farklı spor dallarına da yayılmıştı. Kıyamet kopmuştu. Protestoya katılanlara karşın protesto yapanları “vatan hainliği” ile suçlayan NFL yöneticiler, “utanç verici” olarak yorumlayan Amerikan futbolu yorumcuları da vardı. San Francisco 49ers takımı önce Kaepernick “ifade özgürlüğünü kullanabilir, sakınca yok” dedi. Daha sonra işin içine spor endüstrisinin vahşi para ilişkileri de girdi. Gelen tepkileri kullanan 49ers Kaepernick’i uzun süre yedek oturttu, daha sonra kontratındaki garanti paradan vazgeçmesi karşılığında ilk 11’e geri döndürdü. Kapernick tüm bunların ardından 15 milyon dolarlık alacağından vazgeçerek takımdan ayrıldı. Ancak NFL oyuncuları protestolara devam etti.
DAYANIŞMA SPOR ÇEVRESİNİ AŞTI
Geçtiğimiz hafta ABD Başkanı Donal Trump’ın “NFL, milli marşı protesto eden futbolcuları kovmalı” diye açıklama yapması ve Kaepernic’i kastederek oyuncuya küfür etmesi tepkileri büyüttü. Protestolar devasa oranda arttı. Geçtiğimiz haftasonu NFL’de tarihi bir dayanışmaya tanık olduk. Hemen tüm takımlarda protestoya katılan yüzlerce oyuncu vardı. Bazı takımlarda bütün oyuncular katılmıştı, bazılarında takım sahipleri de katılmıştı. Hepsinin derdi aynıydı: Trump ve ırkçılık! Bu tarihi dayanışmanın etki alanı Amerikan futbolunu hatta spor çevresini aştı. Oakland’dan Bruce Maxwell, protestoya katılan ilk beyzbolcu olup fitili ateşledi. Aynı anlarda NBA(Amerikan Basketbol Ligi) oyuncusu Stephen Curry, kendisinin ve diğer Golden State Warriors oyuncularının Trump’a tepki olarak NBA şampiyonlarının geleneksel olarak yaptığı Beyaz Saray ziyaretini gerçekleştirmeyeceklerini açıkladı. Lebron James’ten Kobe Bryant’a, Michael Jordan’dan Bill Russell’a NBA efsaneleri ard arda “Trump karşıtı” açıklamalar yaptı. Soul müzik efsanesi Stevie Wonder da düzenlediği konserde diz çökme eylemine katıldı. İşte tam bu sıralarda Sports Illustrated’in kapağı çok şey anlatıyor. Spor bazı anlarda çok büyük bir birleştirici güç olabiliyor.
KAEPERNİCK’E NE OLDU ?
Birçok NFL takımı Kaepernick’le sözleşme imzalamaktan çekiniyor. NFL yorumcularına göre Kaepernick’in kulüpsüz kalmasının nedeni “iyi bir oyun kurucu olamaması”. Aynı yorumculardan Joe Montana geçtiğimiz hafta da başka bir açıklama yaparak “Kapernick, soyunma odasında dikkatleri dağıtabilir.” dedi. Ray Lewis gibi iki adamı öldürmekten yargılanan bir oyuncu çok rahat kontrat imzalayabiliyor, Michael Vick gibi köpek dövüşü organizasyonları düzenlediği için hapise girmiş olan bir oyuncu hapisten çıktıktan sonra kendine çok kolay takım bulabiliyor, ama politik mesajlar veren Kapernick takımsız. Bunun nedeni Kapernick’in çok iyi oyuncu olmaması mı, yoksa sakıncalı oyuncu olup dikkatleri dağıtması mı? Başkanlık seçimlerinde hem Trump’a hem de Hilary Clinton’a karşı çıkmış, ikisinin de ezilenlerin haklarını umursamadığını söylemesi mi? Trump ona küfür ederken Somali’de kuraklıktan su bulamayan insanlar için çözüm yolları araması, yardım vakıflarına milyon dolarlarca bağış yapması mı?