Çatışmalar, OHAL, kota esnafı iflasa sürüklüyor

Mahmut RUVANAS

Bölgede devam eden savaş ve OHAL’den sonra Doğubayazıt Kaymakamlığı’nın Gürbulak Sınır Kapı’sına getirdiği “kota” uygulaması, yüzlerce pasaj esnafını iflasın eşiğine getirdi. Yaşanan gidişatın barış ortamıyla düzeleceğini dile getiren esnaflar, kaymakamlığın uyguladığı kotanın kaldırılmasını istedi. 

Pasajlarıyla ünlü olan Ağrı’nın Doğubayazıt ilçesi, bu özelliğini günden güne kaybediyor. Bir dönem Türkiye’nin birçok iline hediyelik eşya, oyuncak ve ev eşyası gönderen pasaj esnafı, Doğubayazıt Kaymakamlığı’nın Gürbulak Sınır Kapısı’na uyguladığı kısıtlama nedeniyle zor dönemler yaşıyor. Daha önce her gün İran’a giriş-çıkış yaparak eşya getirilirken, kaymakamlığın aldığı kararla bir kişi ayda sadece 10 gün giriş-çıkış yapabiliyor. Yine daha önce eşyaya sayı kotası uygulanmazken, alınan son kararla bir kişi ancak üç paket sigara ile 2 kilo çay getirebiliyor. Esnaflar, kaymakamlığın aldığı kota kararının iptal edilmesi gerektiğini söylüyor.

‘SİFTAH BİLE YAPAMIYORUZ’

Vina Pasajı’nda 4 yıldır esnaflık yapan Mehmet Kandemir, “Eskiden dükkanlarımızı sabah saat 05.00’te açardık ve saat 20.00’a kadar dükkandaki tüm eşyalarımız satardık. Şimdi ise pasajın içi bomboş ve kimse artık satış yapamıyor. Birçok esnaf artık dükkanını açma gereği bile duymuyor. Sınırdan getirilen eşyalara kaymakam tarafından bir kota getirildi. Eskiden esnaflar İran’dan, Çin’den eşyalarını rahat rahat getiriyordu. Şimdi ise bir TIR eşya getirene kadar 7-8 ay geçiyor. Bu da bizim için büyük bir zarardır” dedi. 

İki yıl öncesine kadar Gürbulak Sınır Kapısı’ndan insanların her gün İran’a gidip geldiğini ifade eden Kandemir, “İnsanlar günde 50 TL kazanıp geçimini sağlıyordu. Şimdi ise gidiş gelişler 1 aydan 10 güne indirildi. İnsanlar 10 gün gidiyor, 20 gün de evde hiçbir iş yapmadan oturuyor. İran’dan getirdiği üç beş eşyanın çoğuna da sınırdaki askerler el koyuyor. Yani durumumuz gittikçe kötüleşiyor” diye konuştu.

‘30 YILDIR ESNAFIM İLK DEFA BU KADAR SIKINTI ÇEKİYORUM’

Yaklaşık 1 buçuk yıldır ticaretin durma noktasına geldiğini ifade eden Rıza Şimşek isimli esnaf ise, sınır kapısına getirilen kısıtlamalar nedeniyle iflasın eşiğine geldiklerini söyledi. 30 yıldır esnaflık yaptığı ancak ilk kez böylesi bir ekonomik krizle karşı karşıya kaldığını söyleyen Şemşek, “Bizim ticaretimiz Gürbulak Sınır Kapısı üzerinedir. Bütün ithalat ve ihracatımız sınır ticareti üzerinden yapılıyor. Yaşamımız hem sınır kapısı hem de sınır ticareti ile dönüyor. Ama şimdi ticaret yaşanan siyasi kaos, savaş ve OHAL nedeniyle bitmiş durumda. Ticaret yapamaz hale geldik. Hiçbir zaman işim bu kadar kötü olmamıştı. Tam iki yıldır işlerimiz alt üst oldu. Aldığımız eşyalar elimizde kaldı, satamadık” dedi.

‘ESKİDEN EŞYALARI 1 GÜNDE SATIYORDUM’

2 yıl öncesi kadar dükkanının içerisinde bulunan oyuncak, çay, sigara gibi eşyaları 1 gün içerisinde sattığını söyleyen Şimşek, son zamanlarda siftah dahi yapamadıklarını belirtti. Şimşek, “Başka bir çaremiz olmadığı için ve gideceğimiz başka bir yer olmadığı için burada oturuyoruz. Günden güne sınıra getirilen kısıtlamalar ve artan vergiler nedeniyle işler daha da kötüye gidiyor. Bu kötü gidişat ancak sağlanacak bir barış ortamıyla durdurulabilir” diye konuştu. (Ağrı/MA)