Cezaevinde yazılan kitaplar yazarlarına yasaklandı

Selman GÜZELYÜZ

Cezaevi idaresi, tutuklu yazarlar Kerem Bilen ile Fırat Can’ın cezaevinde yazdığı ve Aryen Yayınları tarafından basılan “Meşa Jiyanê” ve “Umuda Bir Ülke” adı kitapları yazarlarına yasakladı. 

Editör Mehmet Salih Erşari, dosyaların ilgili cezaevlerinin komisyonlarından geçerek kendilerine ulaştığını belirtti.

Yazar Kerem Bilen, 18 yıldır tutuklu. Trabzon E Tipi Cezaevi’nde tutulan Bilen’in uzun uğraşlar sonucu “Meşa Jiyanê (Yaşam Yolculuğu)” isimli Kürtçe romanı Aryen Yayınları’ndan çıktı. Yazar Fırat Can ise 2011 yılından bu yana tutuklu bulunuyor. Antalya L Tipi Cezaevi’nde tutulan Can’ın yazdığı “Umuda Bir Ülke” kitabı da Aryen Yayınları’ndan okuyucuyla buluşmuştu.
 
Her iki yazarın da kitapları raflarda yerini aldı; ancak kitaplar yazarların kendilerine yasaklandı. Kerem Bilen’in cezaevinde yazdığı “Meja Jiyanê”, Fırat Can’ın da “Umuda Bir Ülke” kitapları cezaevi yönetimi tarafından kendilerine verilmedi. Olağanüstü Hal (OHAL) ilan edilmesi ardından çoğu cezaevinde kitap sınırlaması getirilmiş, kitap girişinin tamamen yasaklanmasına kadar ihlaller gündeme gelmişti. 
 
Aryen Yayınları Editörü Mehmet Salih Erşari, şunları söyledi: “Bir yazara kendi kitabını vermemek, büyük bir haksızlık, vicdansızlıktır. Böylesi bir uygulamanın zerrece tutarlı bir yanı yok. ‘Kitap yasağı’ bahanesiyle açıklaması yapılacak bir durum değil. Bu kitaplar dosya halinde, ilgili cezaevlerinin komisyonlarından geçmiş, üzerlerine cezaevi kaşeleri vurulmuş ve bu şekilde bize ulaşmışlardır. Ancak Cezaevi idaresi, kendi onayıyla dışarıya çıkmış bir dosyayı, kitap olarak tekrar yolladığımızda kabul etmiyor. Bir yazara, yazdığı kitabı vermemek akıl almaz bir uygulama, bir vahşettir.”-

‘BU ÖRNEK KEYFİ UYGULAMALARIN ZİRVESİDİR’

Uzun yıllardır cezaevindeki hak ihlallerini takip eden ve köşesine taşıyan gazeteci-yazar Hüseyin Aykol ise, şunları söyledi: ”Ancak bu kadar saçma bir yasaklama olabilir. Bu örnek keyfi uygulamaların zirvesidir. Cezaevlerindeki kitap yasaklamaları son dönemlerde çok fazla arttı.  Ancak en abuk subuk yasaklama; yazarın kendi kitabının, kendisine verilmemesidir. Yazar zaten ne yazdığını biliyor. O yazılar zaten cezaevinden çıkmıştır. Ama kitap halinde kendisine verilmiyor.  Ancak bu kadar saçma bir yasaklama olabilir.“

FIRAT CAN İLE KEREM BİLEN KİMDİR?

Doğduğu Batman’dan İstanbul’a göç ettirilen yazar Fırat Can, 2011 yılının Nisan ayında Suriye rejimi tarafından tutuklandı ve Türkiye’ye teslim edildi. Antalya Cezaevi’nde tutulan yazarın “Mavi Ülke” isimli bir romanı da 2015 yılında çıktı.
 
Şırnak’ın Uludere ilçesinde dünyaya gelen yazar Kerem Bilen, köyleri yakılması ardından Federe Kürdistan Bölgesi’nde bir süre yaşamını sürdürdü. Bilen, 1999 yılında PKK üyeliğinden tutuklandı. Cezaevinde kaldığı sürece edebiyat alanında çalışmalar yürüten Bilen, halen Trabzon Cezaevi’nde tutuluyor. Bilen, ilk kitabı Meşa Jiyanê’ye “Eğer yaşam yolcusu isen; hiç durma, yürü, her adım ve nefeste sen kendini göreceksin” başlıyor ve kendi yolculuğunu anlatıyor. (Ankara/MA)