PYD, Suriye Ulusal Diyalog Kongresi’ne katılacak mı?
Soçi'deki zirvede Suriye Ulusal Diyalog Kongresi düzenlenmesi mutabakatına varıldı. Ancak PYD belirsizliği halen sürüyor.
Rusya, Türkiye ve İran liderlerinin katılımıyla gerçekleştirilen Soçi Zirvesi sona erdi. Zirveden Suriye’de siyasi çözümün sağlanması için Ulusal Diyalog Kongresi’nin toplanması, yeni anayasanın hazırlanması ve seçimlerin gerçekleştirilmesi kararları çıktı.
RUSYA VE İRAN'DAN 'TÜM GRUPLAR' VURGUSU, ERDOĞAN'DAN PYD ŞERHİ
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ulusal Diyalog Kongresi’ne “siyasi, etnik ve dini” tüm grupların katılması vurgusu yaparken İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Suriye hükümeti dahil tüm grupların kongrede olacağını söyledi. Türkiye Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’dan ise PYD(Demokratik Birlik Partisi) şerhi geldi. Erdoğan, “Suriye’nin toprak bütünlüğüyle ülkemizin milli güvenliğine kast eden terörist unsurların süreçten dışlanması önceliklerimiz arasında yer almaya devam edecektir. Bir terör örgütüyle aynı çatı altında olmamızı, bizden kimse beklememelidir. Suriye’nin toprak bütünlüğüne bağlılığımızı ifade ediyorsak, eli kanlı bir çeteyi meşru bir aktör olarak göremeyiz” ifadelerini kullandı.
YILDIRIM: NUSRA DA MI ÇAĞRILACAK?
Habertürk Yazarı Muharrem Sarıkaya, Başbakan Binali Yıldırım’la yaptığı görüşmeyi aktardı. Sarıkaya, Yıldırım için “Putin’in, ‘Suriye’deki etnik ve dini tüm tarafların bir araya geleceği’ sözüne Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamasında olduğu gibi ihtiyatlı yaklaştı” dedi. Yıldırım’ın şu ifadeleri kullandığını aktardı: “PKK’nın temsilcisi PYD’nin olduğu hiçbir platformda biz olmayız. Nusra da Suriye’deki etnik ve dini kesim; o da mı çağrılacak? Öyle bir şey olabilir mi? Nusra neyse PYD veya bileşenleri de o...”
El Kaide bağlantılı Tahrir Şam Heyeti'nin (Nusra) Suriye Ulusal Diyalog Kongresi'ne katılımı söz konusu değil. Hatta şu günlerde İdlib'e yönelik Suriye ordusu ve müttefiklerince yeni bir askeri hazırlık söz konusu.
Türkiye ise Astana'da varılan gerilimi azaltma bölgeleri mutabakatı sonrası Tahrir Şam Heyeti'nin kontrolü altındaki İdlib'e kuzeyden giriş yaptı. Bu, "intikal" şu ana kadar sadece PYD kontrolündeki Afrin'i kuşatma amacıyla kullanıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Soçi zirvesine gidilen süreçte Rusya'ya askerlerini Afrin'den çekme konusunda mesajlar verdi. TSK'nin Afrin çevresindeki faaliyetleri ve zaman zaman ufak çatışmalar sürüyor ancak bu şartlar altında "Afrin'e askeri harekat" uzak ihtimal olarak gözüküyor.
'ERDOĞAN KÜRTLERE SALDIRMAYACAĞI KONUSUNDA SÖZ VERDİ' İDDİASI
İngiliz Times gazetesi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Türk ordusunun Şam yönetimine danışmadan Suriye’de Kürt güçlere saldırmayacağı yolunda Rusya ve İran’a söz verdiğini iddia etti.
İddia, gazetenin dünkü “Suriye’de final” başlıklı başyazısında yer aldı. BBC Türkçe’nin aktardığına göre Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İran Cumhurbaşkan Hasan Ruhani’nin katılımıyla çarşamba günü yapılan Soçi Zirvesi’ne değinilen yazıda, “Esad’ı iktidarda tutmak barış için ödenen çok ağır bir bedel” yorumu yapıldı.
Times; Rusya, Türkiye ve İran liderlerinin hiçbir dış gücün Esad’ın açık onayı olmadan Suriye’de müdahalede bulunmasına izin verilmemesi gerektiğinde de anlaştıklarını öne sürdü. Gazeteye göre burada özellikle atıf yapılan ülke, geçen yıl sivillere karşı kimyasal silah kullanıldığı gerekçesiyle Suriye’de bir hava üssünü bombalayan ABD.
Başyazı şöyle devam etti: “Sayın Erdoğan da, Türk ordusunun Şam yönetimine danışmadan Suriye’de Kürt güçlere saldırmayacağı yolunda söz verdi. Rusya, Türkiye ve İran Soçi Antantı ile Esad’ın otoritesini artırmak ve onun ülkesinin sınırlarını kontrol edebildiğini göstermek istiyor. Sayın Putin de bunun karşılığında Esad’dan, barış görüşmelerine ‘yapıcı şekilde katılacağı’ sözünü almışa benziyor. Bu da, Suriye’nin kuzeyindeki muhalif gruplarla diyaloğa girmenin kabulü anlamına geliyor”
Başyazı şu ifadelerle noktalandı: “Nihayetinde Esad’ın gücü azalacak. Bölgenin istikrarına önem veren Batı’nın ve Arap dünyasındakilerin stratejik hedefi, Esad’ın görevden ayrılması ve onunki yerine daha dışa açık bir hükümetin işbaşına gelmesi olmalıdır”
PYD: SOÇİ'DE HAZIR BULUNACAĞIZ
PYD Eş Başkanı Şahoz Hasan ise Amerika’nın Sesi Radyosu Kürtçe Servisi’ne yaptığı açıklamada “Suriye’ye dönük yapılacak toplantılara Kürtlerin katılmaması toplantıları daha baştan sonuçsuz kılar... Unutulmamalı ki Kürtler ve Suriye’nin diğer halkları Kuzey Suriye’de IŞİD’e karşı birlikte savaştılar ve büyük bir başarıya imza attılar... Soçi’ye katılmamız için bize dönük bir davet var. Daha önce de açıkça dedik. Biz Soçi’ye parti veya şahsiyet olarak katılmayacağız. Afrin, Kobani ve Cezire’nin özerk yönetimleri olarak Soçi’de hazır bulunacağız” dedi.
ERDOĞAN: KONGREYE KİMLERİN KATILACAĞINA 3 ÜLKE KARAR VERECEĞİZ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Soçi zirvesi dönüşü gazetecilere yaptığı açıklamada "Suriye Ulusal Diyalog Kongresi meselesini detaylı bir şekilde ele aldık. Kongreye kimlerin davet edileceğine, üç ülke beraber karar vereceğiz" diyerek YPG vurgusu yaptı: "Kongreye Suriye'deki bütün grupların, tüm kesimlerin davet edilmesini öngörüyoruz. PYD-YPG gibi terör örgütleri konusundaki tavrımız kesin. Nitekim bu hususu, hem zirvede hem basın toplantısında açıkça ifade ettim."
"Terör örgütünün olduğu masada olmayız" diyen Erdoğan, Şam yönetiminin de YPG'ye karşı olduğunu söyledi. Cumhurbaşkanı, YPG'nin Suriye Demokratik Güçleri (SDG) adını kullanması için "SDG sonradan icat edildi ama aslında aynılar" ifadesini kullanırken "Kongreye bu isimle katılmalarına da izin vermeyeceğiz" mesajı verdi.
Tüm bu açıklamalar, PYD’nin Suriye Ulusal Diyalog Kongresi’ne katılması konusunda Soçi Zirvesi’nin de son sözü söylemediğini ortaya koyuyor. Kongrenin gerçekleşmesi konusunda Rusya ve İran net açıklamalar yaptı ancak henüz bir tarih açıklanmamış olması belirsizliği büyütüyor.
SURİYE ULUSAL DİYALOG KONGRESİ VE PYD İHTİLAFININ KRONOLOJİSİ
31 Ekim 2017: Rusya'nın PYD'yi Suriye Ulusal Diyalog Kongresi'ne davet ettiği resmi olmayan kaynaklarca duyuruldu. Kongrenin 18 Kasım'da düzenlenebileceği belirtildi.
1 Kasım 2017: Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın: Bu konuda derhal girişimlerde bulunduk ve tepkimizi ilettik. YD ve YPG’nin herhangi bir toplantıya davet edilmesi, kabul edilmesi, terör örgütüne Astana gibi uluslararası platformda yer verilmesini asla kabul etmeyiz. Bu sorun büyük oranda çözüldü. Bu konuda Rus mevkidaşlarımızla görüşmelerimiz oldu. Bundan sonra da bu tür girişimleri hoş karşılamamızın mümkün olmadığını ifade etmek istiyorum.
2 Kasım 2017: Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov, Ankara’nın Suriye Ulusal Diyalog Kongresi’ne PYD'nin katılmasına karşı çıkmasına ilişkin, “Onlar Suriye’nin vatandaşı, Türkiye’nin değil” ifadelerini kullandı.
5 Kasım 2017: Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, itirazları üzerine Rusya'nın Suriye Halkları Kongresi'ni ertelediğini ve PYD'nin davet edilmeyeceğini söyledi.
7 Kasım 2017: Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın’ın ‘ertelendi’ dediği Suriye Kongresi’nin ertelenmediğini açıkladı.
9 Kasım 2017: Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova: Kongre'nin net tarihi, yeri, formatı, katılımcıları ve düzenleyicilerin temsilcilerinin kim olacağı şu anda belirlenme aşamasında. Bunların hepsi netleşince kamuoyuna açıklama yapacağız.
13 Kasım 2017: Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'la Soçi'de görüştü. Erdoğan, bu görüşmede Putin'e PYD konusundaki tutumlarını bir kez daha ilettiklerini söyledi.
19 Kasım 2017: Antalya'da Soçi'nin provası olarak gerçekleşen Türkiye, Rusya ve İran dışişleri bakanlarının görüşmesi sonrası Çavuşoğlu, "YPG-PYD konusunda hassasiyetimiz ortada. Bunun bizim için herhangi bir toplantıya katılmasının kabul edilemez olduğunu başından beri tüm muhataplara, sadece burada katılan ülkelere değil, Cenevre formatındaki toplantılar marjında da herkese söyledik. Bizim bu konudaki hassasiyetimiz, devam ediyor. Tüm taraflar da üçlü zirvenin tarafı olan İran ve Rusya da bu hassasiyeti çok iyi biliyor" dedi.
20 Kasım 2017: Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Suriye Ulusal Kongresi'nde tüm Suriye güçlerinin temsil edilmesi gerektiğini söyledi. Rusya Devlet Başkan Yardımcısı Yuri Uşakov bu konunun Soçi'deki görüşmede karara bağlanacağını belirtti. Bakanlar Kurulu sonrası konuşan Bekir Bozdağ, "Kimse bizden terör örgütünün masada olmasına rıza göstermemizi beklemesin" dedi. (DIŞ HABERLER)
