Zarrab'ın tanık olduğu 'ABD, Atilla'ya karşı' davası: 4. gün
ABD'de görülen davada savcılıkla anlaşarak itirafçı olan Reza Zarrab, dördüncü kez Hakan Atilla'ya karşı tanık sandalyesine oturdu.
ABD'de görülen davada Reza Zarrab hayali gıda ticaretini Halkbank yetkilileriyle birlikte nasıl kılıfına uydurduklarını anlattı. Duruşmada Zarrab tutuklandıktan sonrasına ait olduğu iddia edilen ses kayıtları da yayımlandı. Ses kayıtlarında, İbrahim, Mevlüt, Bekir gibi isimler geçiyor ve bu isimlerin Zarrab’ın avukatları ile Zarrab’ı kurtarmak için diyaloga geçtiği anlaşılıyor. Zarrab ile bir kişi arasında geçen konuşmada, 'Beyefendi'nin Başkan Obama’yı arayacağı' bilgisi yer alıyor. Tapelerde, "Danışman bunun sadece Reza'nın sorunu olmadığını, milli mesele olduğunu söyledi" ifadesi geçiyor. Duruşmada Reza Zarrab ayrıca "Türkiye'de hapisten çıkmak için 'kısmen' rüşvet verdim" diyor.
'REZA ZARRAB NEYLE SUÇLANIYOR?'
Halkbank eski Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla'nın "ABD'yi dolandırmak için kumpas kurmak", "Uluslararası Acil Ekonomik Güç Yasası'nı delmek için kumpas kurmak", "Bankacılık sisteminde sahtekarlık yapmak", "Bankacılık sisteminde sahtekarlık yapmak için kumpas kurmak", "Kara para aklamak" ve "Kara para aklamak için kumpas kurmak" gerekçeleriyle 50 yıla kadar hapis ve 2 milyon dolar para cezasıyla yargılandığı davada dördüncü kez jürili duruşma görülüyor.
'İTİRAFÇI OLMUŞTU'
Aynı gerekçelerle gözaltına alınıp tutuklanan Reza Zarrab, Türkiye iade edilmesi yönündeki çabaları sonuçsuz kalınca suçlamaları kabul edip itirafçı olmuştu. 'ABD, Zarrab'a karşı' olan davanın adı, Zarrab'ın suçunu kabul etmesi üzerine 'ABD, Atilla'ya karşı' olarak değiştirilmişti.
REZA ZARRAB DAVASINDA NELER OLMUŞTU?
İlk günkü duruşmada Zarrab, Hakan Atilla'ya karşı tanık sandalyesine oturmuş ve ABD'nin İran'a yönelik yaptırımlarını delerek nasıl haksız kazanç elde ettiğini anlatmıştı. Zarrab itiraflarında Aktifbank ve Halkbank ile bu hususta nasıl ortak çalıştıklarını, Mehmet Hakan Atilla'nın yaptırımlar konusundaki bilgisini, Egemen Bağış'ın kendisine yardımını ve Zafer Çağlayan'a verdiği yüzlerce milyon liralık rüşveti itiraf etmişti.
İkinci duruşmada ise Süleyman Aslan'a verdiği rüşvetin önemini, verdiği tüm rüşvetlerde Zafer Çağlayan'ın rölü ve bilgisi olduğu, dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Ziraat Bankasına ve Vakıfbank'a ticaret talimatı verdiğini söyledi.
Üçüncü duruşmada ise Zarrab, Dubai'deki şirketi üzerinden hayali gıda ticareti yaptıklarını anlattı ve altın ve gıda ticareti sistemlerinin yan yana işlediğini, altın ticareti durduğunda gıdaya yöneldiklerini söyledi. Zarrab ayrıca Halkbank eski yönetici Hakan Atilla'nın yasal boşluk bulması durumunda tekrar altın ticaretine devam ettiklerini söyledi. Eski içişleri bakanı Muammer Güler’in fotoğrafı da dosyaya kanıt olarak girdi. Muammer Güler'in oğlu Barış Güler Reza Zarrab'a danışmanlık yapıyordu.
Dava, başta Türkiye, İran ve Birleşik Arap Emirlikleri olmak üzere tüm dünya tarafından dikkatle takip ediliyor. Davayı Türkiye’den onlarca gazeteci yerinde takip ediyor. Duruşmaların 2, 3 veya 4 hafta seri olarak devam etmesi bekleniyor.
DAKİKA DAKİKA REZA ZARRAB DURUŞMASINDA 4. GÜN
Duruşmadan öne çıkanlar şöyle:
00.20 DURUŞMA SONA ERDİ
Yargıç Berman "Bugünlük bu kadar. İyi ilerleme kaydettik." diyerek duruşmanın sona erdiğini açıkladı. Yarınki duruşmanın 17.15'te başlaması, 23.30'da sona ermesi bekleniyor.
00:10 TAPELER DİNLETİLEREK DELİL DOSYASINA EKLENİYOR
Ara sonrası yeniden kürsüye çıklan Zarrab, SWIFT mesajlarının ticaretteki yerini şema çirezek anlattı. Savcı, daha önce delil olarak sunulan tapelerin İngilizce çevirisini dinletmek istedi.
Bir dizi Türkçe ses kaydı dosyası, salonda dinletilerek delil dosyasına ekleniyor.
23:45 OTURUMA KISA BİR ARA VERİLDİ
Oturuma kısa bir ara verildi. Aranın ardından Zarrab'ın bahsedilen SWIFT mesajlarının ayrıntısını anlatması bekleniyor.
23:39 45 BİN DOLARLIK ULUSLARARASI BİR İŞLEME AİT BELGE DELİL OLARAK SUNULDU
Savcılar, bir Şangay bankası, bir Dubai bankası ve New York merkezli Standard Chartered bankası arasındaki 45 bin dolarlık bir işleme ait belgeyi delil olarak sundu.
Savcılar, bu işlemi dava konusuna bağlamak için ABD'li bankaya uzanan döngüyü tamamlamak zorunda. Bu işlemde İran parası kullanılmışsa, kapanış konuşmasında bu konu gündeme gelecek.
23:30 ZARRAB'IN DOĞRULADIĞI KAYIT, DELİL DOSYASINA EKLENDİ
Zarrab, Dubai merkezli Rostamani Exchange şirketinin de adının yer aldığı bazı kayıtları doğruladı. Yargıç Berman, bu kayıtlardan sonuncusunu delil dosyasına ekledi.
23:15 HESAP ÇİZELGELERİ OKUNDU
Avro cinsinden yapılan işlemlere ait kayıtlar incelendi. Oturuma teknik kanıtlar sunuldu. Hesap çizelgeleri okundu ve bunların nasıl kullanıldığı anlatılıdı.
23.06 AHAD ADLI ŞAHISLA YAPILAN TELEFON GÖRÜŞMESİ GÜNDEME GELDİ
Zarrab, ABD'de tutuklu olduğu sırada "Dışarı çıkmak için yalan söylemek zorundayım" dediği telefon görüşmesini "Ahad" adlı bir kişiyle yapmış.
22:47 'MARS' ADLI ŞİRKET GÜNDEME GELDİ
"Mars" adlı bir değerli metal şirketinden bahsediliyor. Bu şirketin Halkbank'ta hesabı bulunuyor.
22:35 SERMAYEH EXCHANGE'DEN BİR ŞAHISTAN GELEN E-POSTA DOSYAYA EKLENDİ
Zarrab, Sermayeh Exchange adlı İran bankasıyla ilişkili işlemlerden söz etti. Sermayeh Exchange bankasından Ali Zadeh adlı bir kişiden gelen e-posta kanıt olarak dosyaya eklendi. Zarrab, bu e-postanın İran'a yönelik yaptırımlar açısından bu önemli olduğu söyledi.
Konu başlığı "SWIFT" olan bir e-posta delil olarak sunuldu. Birkaç e-posta daha art arda delil dosyasına eklendi. Bunlardan biri 28 Ekim 2014 tarihli Sermayeh Bankası'na ait hesap özetini içeren bir e-posta.
22:25 '17 ARALIK'TAN SONRA HİÇBİR HALKBANK ÇALIŞANINA RÜŞVET VERMEDİM'
Türkiye saatiyle 22.10'da sona eren ara sonrası Zarrab tanıklığına devam etti. Zarrab, Ali Fuat Taşkesenlioğlu ile yaptığı görüşmeden bahsetti. (Zarrab, 28 Şubat 2014'te serbest bırakılmıştı. Ali Fuat Taşkesenoğlu ile yaptığı görüşme bundan birkaç ay sonra gerçekleşti.)
"Serbest bırakıldıktan sonraki dönemde, gıda ticaretini yapan bir şirketin sahibi olarak görünmem uygunsuz olacaktı. Gıda ticareti yapan bir şirketin sahibi olduğuma insanlar inanmadı." diyen Zarrab, 17 Aralık'tan sonra hiçbir Halkbank çalışanına rüşvet vermediğini söyledi.
Zarrab, soru üzerine yeni Halkbank CEO'su Taşkesenlioğlu'na rüşvet vermediğini ve Taşkesenlioğlu'nun da kendisinden rüşvet istemediğini söyledi.
20:50
Duruşmaya öğle yemeği arası veridli. .
20:40 'TÜRKİYE'DE HAPİSTEN ÇIKMAK İÇİN KISMEN RÜŞVET VERDİM'
Zarrab duruşmada Türkiye’de hapse girişini anlattı.
Savcı: “Türkiye’de hiç hapse girdiniz mi?”
Zarrab: "Evet, tutuklanıp sonra hapse atıldım. Sonra salıverildim. Avukatlarım geldi, konuştuk ve salıverildim.”
Savcı: “Salıverilmek için ödeme yaptınız mı?”
Zarrab: "Evet yaptım efendim.”
Savcı: “Rüşvet miydi bunlar?”
Sarraf: “Kısmen.”
Tahliyesinin ardından Zarrab Halkbank'a gitmiş.
Soru: Halkbank'ta kimle konuştun?
Zarrab: Halkbank Genel Müdürüyle (Bu noktada GM Süleyman Aslan değil ondan sonra gelen kişi)
20:36
Dinletilen ses kaydında Zarrab, Atilla'nın evrakla ilgili bir sorunu çözdüğünden bahsediyor. Zarrab, "Bir sorun vardı ama halledildi" diyor. Sarraf altınların nihai varış yerinin İran mı, Dubai mi olacağı henüz belli olmadığı için, evrakta varış yerinin belirtilmesi gerektiğini söylüyor.
Zarrab: Ben "Gümrük beyannamesinde Dubai üzerinden transit görünmesi lazım" diyordum.
Soru: Bankada bu konuyla ilgili kimlerle konuştun?
Zarrab: Daha önce Süleyman Aslan'la konuşmuştum. Ayrıca Hakan Atilla ile de konuşmuştum.
20:29
Soru: Peki gerçekte altınları hangi ülkeye gönderiyordunuz?
Zarrab: Gerçek ticarete konu olan altının tamamı, Birleşik Arap Emirlikleri'ne ihraç ediliyordu.
20:20
Başka bir gümrük beyanı belgesi, delil dosyasına eklendi. Sarraf belgedeki alanları açıklıyor. Sarraf gümrük formunda geçen "Sermayeh Exchange" adlı bir "paravan şirketten" bahsetti.
20:02
Duruşma salonunda dinletilen kayıtta, Zarrab Atilla ile altın ticaretini konuşuyor. İhracat için beklenen bir işlemin tamamlanmasından bahsediyorlar.
Soru: İşlemi kapatmak için neden evrak gerekiyordu?
Zarrab: Halkbank'taki hesabıma gelen tüm işlemlerin tek tek kapatılması gerekiyordu. Altın ticaretiyle ilgili olan işlemlerin kapatılması için de altın ticaretine ilişkin evrak gerekliydi.
19:58 'MESELE SADECE REZA DEĞİL, MİLLİ MESELE'
Gazeteci Katie Zavadski duruşmada dinletilen ses kayıtlarına göre Zarrab'ın avukatlarının Erdoğan ile irtibatta olduğunun anlaşıldığını söyledi: "Bu görüşmeler Sarraf'ın tutuklanmasından sonra gerçekleşmiş ancak Obama ile ilgili ifadelere bakılırsa görüşmelerin üzerinden epey zaman geçmiş. Görünüşe göre, Zarrab’ın avukatı, müvekkilinin durumuyla ilgili olarak Erdoğan tarafıyla irtibat halindeydi. Zira dinletilen ses kaydındaki görüşmenin özetinde “Danışman, bunun sadece Reza meselesi olmadığını, milli mesele olduğunu söylüyor" deniyor.
19:50 'BEYFENDİ, BAŞKAN OBAMA'YI ARAYACAK'
Dosyada yer alan 5. tapede Zarrab ile bir kişi arasında geçen konuşmada, 'Beyefendi'nin Başkan Obama’yı arayacağı bilgisi yer alıyor.
19:47
Zarrab ifade verirken, Atilla'nın avukatları, ABD hükümetinin, Zarrab'ın Türkçe telefon görüşmelerinin kayıtlarını savunma makamına vermekte geciktiğini söyledi. Avukatlara göre bu görüşmelerde Zarrab, dışarı çıkmak için yalan söylemeye razı görünüyor. Savunma avukatları kayıtları inceleyemedikleri için duruşmanın 2 hafta ertelenmesini talep etmişlerdi.
Söz konusu kayıtlar, Zarrab tutuklu olduğu döneme ait. (ABD'de cezaevlerinde telefon görüşmeleri kaydediliyor)
19:38
Savcı: “Altın ve gıda işin aynı anda yürüttüğünüz de oldu mu?”
Zarrab: “Elbette.”
Kısa bir ara verildi.
19:31 'SÜLEYMAN ASLAN BU İŞ İÇİN GEREKEN TÜM YETKİYE SAHİP'
Zarrab, dinletilen ses kaydının Süleyman Aslan'a verilen rüşvetle ilgili olduğunu söyledi.
Happani: Ne kadar göndereceksin?
Zarrab: Bilmem ki, gıdaya falan ne kadar verdik ona bir bak. Toplamda ona göre bir hesap çıkarıp göndeririz.
Zarrab: Burada söylemeye çalıştığım şey, Süleyman Aslan bankanın en tepesinde ve bankayı yönetiyor... Bu iş için gereken tüm yetkiye sahip.
19:28
Duruşmada Zarrab ve yardımcısı Abdullah Happani arasında geçen bir başka telefon konuşması tapesi yer aldı. Burada Halkbank'tan çekilip gönderilecek parayı konuşuyorlar. Savcı, Zarrab'a Türkçe telefon konuşmasının gerçeği yansıtıp yansıtmadığını sordu. "Evet sayın savcı, yansıtıyor" diyen Zarrab, Happani'yle Halkbank'tan gönderilen parayı konuştuklarını söyledi. Kayıt delillere eklenecek.
19:18 'ATİLLA SEVKİYATIN GERÇEKÇİ GÖRÜNMESİ KONUSUNDA UYARDI'
Reza Zarrab, Atilla’nın gıda sevkiyatının gerçekçi görünmesiyle ilgili çekincelere sahip olduğunu ve sevkiyatların gerçekçi görünmesi konusunda uyardığını söyledi: "14 ton kapasiteli gemiyle '25 ton gönderim yaptım' deme."
19:08 ATİLLA İLE İLGİLİ İFADELERİNİN EN UZUNU
Gazeteci Katie Zavadski duruşmayla ilgili şöyle yorumda bulundu: Reza Zarrab'ın ifadesinin 4. günü ve Atilla ile ilgili şu ana kadarki en uzun olanı. Zarrab, Atilla'nın ne kadar derinlemesine bağlantılı olduğunu anlatmaya çalışıyor. Önceki günlerde adı anıldığında Atilla sakince başını sallıyordu.
19:06
Reza Zarrab ifadesinde tekrar Volgum Gıda şirketine döndü. Zarrab, Atilla'nın Volgum'la ilgili kafasının karıştığını söylüyor: "Hakan Atilla bey Volgum'un altın için olduğunu sanmıştı çünkü başta bu amaçla kurulmuştu. Fakat sonradan gıdaya döndü."
19:04
Zarrab, Süleyman Aslan'ın kendisine Mehmet Hakan Atilla'nın tavsiyelerini dinlemesi telkininde bulunduğunu söylüyor. "Hakan beyi dinle sadece ve başka bir şey olursa o zaman yine konuşuruz."
18:50 'HALKBANK'A ÖDEDİĞİM EN YÜKSEK KOMİSYON YÜZDE 1'
Reza Zarrab, Halkbank'ta altın ve gıda ticareti için ödediği komisyondan bahsediyor: "Ödediğim en yüksek komisyon yüzde 1'di".
18: 47
Zarrab iki evrakta hata yaptığını anlattı. Birincisinde, rakamı fazla yazdığı söyleyen Zarrab "İkinci hatayı buğday sevkıyatında yaptık" dedi. Menşe belgesine "Dubai" yazdık.
Savcı: Nasıl bir hata bu yani?
Zarrab: Dubai'da buğday yetiştirilmiyor.
18:43 'HALKBANK'TA NE KADAR FAZLA İRAN MEVDUATI BULUNURSA BENİM İÇİN O KADAR İYİ'
Duruşmada “Bunge” isimli rakip bir şirketten bahsediliyor. Reza Zarrab, savcının “Rekabet içinde miydiniz?” sorusuna “Hem evet hem hayır” diye cevap verdi. Zarrab bu durumu da şöyle açıkladı: "Rakip değildik çünkü onlar gerçekten gıda malzemesi gönderirken biz göndermiyorduk. Rakiptik, çünkü onlarda Halkbank’taki İran parasını kullanıyordu. O yüzden benim çekebileceğim paraya azaltıyorlardı. "Halkbank'ta ne kadar fazla İran mevduatı bulunursa bu benim için o kadar iyiydi."
18:17 HAYALİ GIDA TİCARETİNİN SÜLEYMAN ASLAN'LA BİRLİKTE NASIL KILIFINA UYDURULDUĞUNU ANLATIYOR
Duruşma, Zarrab ile Halkbank’ın eski genel müdürü Süleyman Aslan arasındaki bir mesaj konuşularak başladı. Aslan Reza Zarrab’a gönderdiği mesajda “Toplamlar, gerçek gıda ihracatıyla uyumlu değil” diyor.
Savcı: “Ne demek istiyor?”
Zarrab: “İran’dan gönderilen miktar, çok fazla olduğu için, gerçek gıda ticareti miktarına uymadığını söylüyor.” Mesajda Zarrab, Aslan isterse işlemleri 5’er milyon dolarlık yapabileceğini söylüyor. Aslan da “Daha iyi olur.” Cevabını veriyor.
Soru: Peki bu neden önemliydi?
Zarrab: Çünkü asılnda gönderilen gıda yoktu.
18:12- REZA ZARRAB TANIK KÜRSÜSÜNDEKİ YERİNİ ALDI
Hakim Berman, geç kalan jüri üyesinin de geldiğini duyurdu. Reza Zarrab da tanık kürsüsündeki yerini aldı. Duruşmayı izleyen gazeteciler Zarrab'ın geçen haftakine benzer bir şekilde koyu renk ceket ve beyaz gömlek giydiğini bildirdi.
18:00
Geçen duruşmada bir jüri üyesi uyumuştu, bugün de başka biri jüri üyesi duruşmaya geç kaldı
17:50
Avukatlar ve izleyiciler yerini aldı. Jüri üyeleri bekleniyor. Sarraf henüz salonda değil. Zarrab'ın gecikmesiyle ilgili de bir açıklama yapılmadı.
17:30
Davayı izleyelen gazetecilerden Adam Klasfeld, kanıt dosyasına giren tapeleri YouTube sayfasından yayınlayacağını duyurdu.
17:25
Savcılar bugün Zarrab’a sorular sormayı sürdürecek. Ardından Atilla’nın avukatları Zarrab’ı çarpraz sorguya alacak. Savcılar cuma günü soruları bitirmeyi planlıyordu. Ama Salı ya da Çarşamba gününe kadar ifade vermeyi sürdüreceği tahmin ediliyor.
