Kapitalizm haklara saldırıyor İşçiler grevle yanıt veriyor

İşçi haklarına yönelik saldırılar dünyanın her yerinde gündemde. Ücretler eriyor, sosyal haklar azaltılıyor, güvencesiz taşeron çalışma yayılıyor; insani bir yaşamı sağlamaktan çok uzakta olan asgari ücretler dahi hedefte. Sendikalara, toplu iş sözleşmesi ve grev hakkına yönelik saldırılar da artıyor. Sağlık ve eğitim gibi kamu hizmetlerine yönelik bütçe kesintileri hem özelleştirmelerin hem de bu alandaki emekçilerin işten atılmalarının yolunu açıyor... 

Ancak İran’dan Arjantin’e, Yunanistan’dan Nijerya’ya dünyanın birçok ülkesinde; sanayi işçilerinden sağlık emekçilerine, tersane işçilerinden okul öncesi eğitim emekçilerine kadar kamu ve özel sektörde çalışan işçi ve emekçiler mücadeleyi bırakmıyor. İşçiler, 2017’nin son ayına da mücadeleyle başladı. Derlediğimiz bilgiler işçilerin en büyük silahlarının örgütlenme ve grev olduğunu bir kez daha doğruluyor.
İşte aralık ayının ilk on gününde basına yansıyan hak mücadeleleri: 

GÜNEY KORE’DE HYUNDAI İŞÇİLERİ İŞ BIRAKTI

Otomotiv devlerinden Hyundai’nin başkent yakınlarındaki Ulsan’da bulunan 5 fabrikasında çalışan sendikalı işçiler, sözleşme görüşmelerinin 36’ıncı turunda da ücret zammı konusunda anlaşma sağlanamaması üzerine 6 saat iş bıraktı. İşçiler aylık ücretlerinin 142 dolar ve ikramiyelerin yüzde 30 artırılmasını talep ediyor. Hyundai patronları işçilerin talebinin üçte birini verebileceğini söylüyor. 

YUNANİSTAN’DA GREV HAKKINA SALDIRI 

Yunanistan’da Mücadeleci İşçiler Cephesi (PAME) isimli sendika federasyonu 5 Aralık’ta Çalışma Bakanlığı önünde, SYRIZA hükümetinin grev hakkını kısıtlamak için hazırladığı yasa tasarısını protesto etti. Polis gösteriye gaz bombalarıyla saldırdı. Hükümet yasa tasarısını geri çektiğini açıkladı. Öte yandan PAME, 14 Aralık’ta kamu çalışanlarının kemer sıkma politikalarına karşı yapacakları 24 saatlik greve katılacağını da duyurdu.

FRANSA’DA TEMİZLİK İŞÇİLERİ GREVİ

Fransa’nın başkenti Paris’te kamu temizlik işçileri/çöp toplayıcıları 4 Aralık pazartesi ücret zammı talebiyle grev yaptı. Le Figaro gazetesinin haberine göre greve çöp kamyonlarında ve üç işletmede çalışan 900 işçi katıldı. 

İRAN’DA ŞEKER İŞÇİLERİ ÜCRETLERİNİ İSTEDİ

Haft Tapeh’deki şeker plantasyonunda çalışan ve 4 aydır ücretleri ödenmeyen tarım işçileri 2 Aralık Cumartesi günü iş bıraktı. 2008 yılında 42 günlük grevin ardından bağımsız bir sendika kuran tarım işçilerinin sendikal liderleri de sık sık gözaltı ve tutuklamalarla karşı karşıya kalıyor. Devlete ait şeker şirketi ise 2015’te özelleştirildi.

KAMBOÇYALI TEKSTİL İŞÇİLERİ GREVE ÇIKTI

Başkent Phnom Penh’deki Nantai tekstil fabrikasının 200 işçisi, yasalarda yer alan temel haklarının verilmesi talebiyle grev yaptı. İşçiler sözleşmelerinin kendilerine haber verilmeden tek taraflı feshedilmesinden, tazminat haklarının ödenmemesinden, yıllık izinlerini ve diğer sosyal haklarını kullanamamaktan şikayetçi. Çalışma bakanlığının ve yerel yetkililerin haklar konusunda şirket yönetimi ile görüşeceklerini belirtmeleri üzerine işçilerin grevi bir günün sonunda bitirdikleri öğrenildi. 

KANADA TERSANE İŞÇİLERİ GREVE ‘EVET’ DEDİ

Halifax tersanesi işçilerinin grev oylamasından yüzde 99 oranında “evet” çıktı. Sendikalı işçiler Irving Gemi Şirketi tarafından işletilen ve ticari gemilerin inşa edildiği tersanede 3 Aralık günü alınan grev kararının nedeni ise sözleşme müzakerelerinde, mola süreleri ve ücretli hastalık izni konularında anlaşmaya varılamaması. Sendika, beklenmedik durumlar için yılda ekstra 4 gün ücretli hastalık izni talep ediyor. Kanada devletiyle 26 milyon dolarlık 15 gemi inşası anlaşması imzalayan şirket ise, işçilerin taleplerini karşılamak istemiyor.

İŞ CİNAYETLERİNE ÖFKE YÜRÜYÜŞÜ

Hindistan’ın Pencab vilayetinde devletin işlettiği Ludhiana sanayi bölgesinde çalışan kamu işçileri, iş cinayetlerini protesto etti. İş yasalarındaki ve fabrikalardaki iş güvenliği önlemlerinin artırılmasını isteyen sanayi işçileri, geçtiğimiz salı günü yürüyüş yaptı. Yürüyüş bir plastik fabrikasında çıkan yangında 16 işçinin yaşamını yitirmesine tepki olarak gerçekleştirildi. Fabrikada günlük iş yapan 100 kadar işçi çalışıyordu. 

MYANMAR’DA ASGARİ ÜCRETE ZAM TALEBİ

Arakanlı Müslümanlara yönelik soykırıma varan şiddet nedeniyle gündemde olan Myanmar’da sanayi işçileri asgari ücret mücadelesi veriyor. Mandalay Sanayi Bölgesinde çalışan yaklaşık 1000 işçi, 8 saatlik iş günü için belirlenen günlük asgari ücretin 3,600 kyattan (Myanmar para birimi) 5,600 kyata (4.1 dolar) çıkarılmasını talep ediyor. Asgari ücret görüşmelerini yürüten Ulusal Asgari Ücret Komitesi ise 4,000 ila 4,800 kyat arası öneriyor.

ARJANTİNLİ SAĞLIKÇILAR ÖZELLEŞTİRMEYE DİRENİYOR

Başkent Buenos Aires’te devlete ve belediyeye bağlı 80 hastane ve klinikte çalışan sendikalı kamu sağlık emekçileri; doktorlar ve diğer sağlık çalışanları 1 Aralık’ta 24 saat iş bıraktı. 

Sağlık emekçilerinin talepleri ücret zammı, toplu görüşmelerin yeniden başlatılması, sağlık bütçesinin artırılması ve taşeron sağlık çalışanlarının kadroya alınması. Sağlık emekçileri bütçeden sağlığa ayrılan payın düşürülerek özelleştirmelerin yolunun açıldığını belirtiyor. 

HİNDİSTAN’DA SAĞLIKÇILAR KADRO İSTİYOR

Hindistan’ın Bihar vilayetinde greve çıkan 80 bin sağlık çalışanı işten atılıyor. Ulusal Sağlık Müdürlüğü (NHM) bünyesinde sözleşmeli çalışan sağlık emekçileri, ayın ilk haftasında kadrolu çalışma ve ücret zammı için iş bırakarak yürüyüşler yaptı. Sağlık emekçilerin eylemleri geçtiğimiz ay Patna Yüksek Mahkemesi’nin kamu okullarında sözleşmeli çalışan 40 bin öğretmenin kadrolu öğretmenlerle eşit ücret ve haklara sahip olduğu yönündeki kararının ardından geldi; sağlık emekçileri de aynı hakları talep etti. 

Öte yandan Hindistan’ın farklı vilayetlerinde de benzer eylemler yapılıyor. Yine Haryana eyaletindeki binlerce sözleşmeli sağlık emekçisi geçtiğimiz salı iki günlük greve çıkarak kadro ve zam talep etti. Eyalette 12 bin 500 sözleşmeli sağlıkçı bulunuyor. Bunların arasında ofis çalışanları, eczacılar, laboratuvar teknisyenleri, veri giriş operatörleri ve ebeler de bulunuyor. Sağlık emekçileri “eşit işe, eşit ücret” istiyor.

MEKSİKA’DA KOŞULLARININ İYİLEŞTİRİLMESİ TALEBİ

Meksika’nın Oaxaca kentinde farklı iş kollarında çalışan işçi ve emekçiler çalışma koşullarının iyileştirilmesi için aralığın ilk haftası çeşitli eylemler yaptı. Oaxaca Üniversitesi akademik kadrosu emeklilik fonlarına ödememe yapılmaması nedeniyle greve çıktı. Oaxaca Uluslararası Havaalanı güvenlik çalışanları ise ödenmeyen kasım maaşlarının yatırılması için iş bıraktı. 5 kişi işten atılırken çalışanlar devlet yetkililerinin müdahale etmesini talep etti. Aurelio Valdivieso Devlet Hastanesi çalışanları hekim ve hemşireleri de 22 Kasım’da başlattıkları eylem sürecini devam ettiriyor. Sağlık emekçileri tedavi için gerekli ekipmanların karşılanmasını talep ediyorlar. 

OFFSHORE PETROL İŞÇİLERİ HAKLARINI İSTİYOR

Latin Amerika’da küçük bir ülke olan Trinidad Tobago’da taşeron petrol işçisi sağlayan offshore şirketi JSL International’e bağlı işçiler 1 Aralık’ta eylem yaptı. İşçiler iş kazası geçiren işçilerin tedavi masraflarını karşılamayı reddeden şirketi protesto ettiler. İşçilerin, yaralanan bir arkadaşlarının tedavisi ödenmediği için iki gün boyunca hastaneye gidememesine öfkeli oldukları öğrenildi. 

ALMANYA, İTALYA, PORTEKİZ, NİJERYA: HAVADA MÜCADELE KOKUSU VAR!

Almanya’da pilotlar mültecileri sınır dışı etmeyi reddederek iş bırakıyorlar. Ajanslara göre ocaktan eylüle kadar 220 uçuş pilotlar mültecileri sınır dışı edecek uçuşları yapmayı reddettikleri için gerçekleştirilmedi. 
Havayolları çalışanları kendi haklarına da sahip çıkıyor. İtalya’da, İrlanda merkezli Pilots Rynair havayolu şirketine bağlı kabin ekibi ve pilotlar grev uyarısı yaptı. Havayolu çalışanları 15 Aralık’ta 4 saat iş bırakacaklar. Grev kararı şirketin çalışanların hakları konusunda üye oldukları ANPAC sendikasını muhatap almayı reddetmesi üzerine alındı. 

Aynı şirketin Portekizli pilotları da yıllık izinler nedeniyle çıkan anlaşmazlık üzerine oy çokluğu ile grev kararı aldı. Rynair şirketi Portekiz’de de sendikayı tanımıyor.

Kenya Havayolları’nın Nijerya’daki çalışanları toplu iş sözleşmesindeki anlaşmazlık nedeniyle grev uyarısı yaptı. İşçiler sözleşmede ücret zammı, ücretli izin ve sosyal sigorta talep ediyorlar. 

TAHİTİ’DE GAZETECİLER İŞ BIRAKTI

Fransız Polinezyası’ndaki en büyük ada ülkesi olan Tahiti’de yayımlanan La Depeche de Tahiti gazetesindeki bir hafta süren grev 2 Aralık’ta sona erdi. Grev, gazetecilerin ve çalışanların gazete yönetiminin basılı gazete bölümünü bir başka şirkete devretmesine karşı çıkması nedeniyle yapıldı. Grevin ardından yönetim kararından vazgeçtiğini açıkladı. 

ÖĞRETMENLER MÜCADELE DERSİ VERİYOR

BİRÇOK ülkede eğitim bütçesinde kısıntılar, eğitimcilerin haklarının kısıtlanması ve eğitimin niteliğinin düşürülmesine karşı mücadele var. 
Avustralya’da 350 Katolik okulunda çalışan öğretmenler, 4-5 Aralık pazartesi ve salı günleri 4’er saat iş bırakarak yürüyüş yaptı. Öğretmenler sendikanın onaylamadığı ve kendilerine imzalatılmak istenen kurumsal anlaşmayı protesto ettiler. Bağımsız Eğitim Sendikası üyesi öğretmenler, anlaşmanın sendikanın yetkilerini kısıtladığını belirtiyor. Ayrıca neredeyse bir yıl önce anlaşmaya varılan yüzde 2.5’luk ücret zammının da hâlâ hayata geçirilmemesine tepki gösteriyorlar. 

ŞİLİ’DE KREŞ ÇALIŞANLARI GREVLE UYARDI

Şili’de okul öncesi eğitimde çalışan eğitim emekçileri ücret zammı ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi talebiyle 1 Aralık’ta 1 günlük uyarı grevi yaptı. 3 aylık ila 5 yaş arası çocukların gittiği kreşlerde çalışan sendikalı eğitim emekçileri, kendi haklarının yanı sıra bu alana ayrılan bütçenin artırılarak eğitim niteliğinin yükseltilmesini de talep ediyor.

YENİ KALEDONYA’DA MÜZİK GREVİ

Güney Pasifik’teki Fransız sömürgesi Yeni Kaledonya’da Aralık’ın ilk pazartesisi başlayan ‘süresiz grev’ devam ediyor. Müzik öğretmenleri, hükümetin kültür ve sanat eğitimine ayrılacak bütçede 1.5 milyon dolarlık kesinti yapmasını protesto ediyor. Bütçe kesintisi nedeniyle çok sayıda öğretmen işten atılma tehlikesiyle karşı karşıya. Öğretmenler ayrıca geçtiğimiz salı günü Noumea kentindeki kongre binası önünde de eylem yaptı.