2017’de bilim ve teknoloji alanında yaşanan gelişmeler
2017 yılında bilim ve teknoloji alanında öne çıkan haberlerden bazılarını sizler için derledik.
Bilim insanları 1.3 milyon yıl önce iki kara deliğin çarpışmasının sonucu ortaya çıkan yer çekimi dalgalarının tespitini 2016 yılının keşfi olarak seçmişti. Yüzyıl önce Albert Einstein tarafından tahmin edilen keşif, 2017’de de çok konuşuldu. 2017 yılının iddialı keşif ve buluşlarının bir kısmını sizler için derledik.
UZAY ARACI CASSİNİ’NİN ‘HOŞÇA KAL ÖPÜCÜĞÜ’
Satürn’ü araştırmakla görevli Cassini’nin 14 yıl sonra yakıtı bitince başı boş bir şekilde Satürn ve uyduları arasında dolaşması istenmediği için, infilak etmesine yol açacak “atmosfere girme talimatı” verildi. Satürn’ün uydusu olan Titan’ın yer çekiminden faydalanarak görevini sürdüren Cassini, her ay Titan ile bir araya gelerek ‘uzun bir ilişki’ yaşadığı için, görevin son aşamasına ‘hoşça kal öpücüğü’ adı verildi.
DÜNYA BÜYÜKLÜĞÜNDE 7 YENİ GEZEGEN
Gök bilimciler Güneş Sistemi dışındaki bir yıldızın etrafında Dünya büyüklüğünde yedi gezegen keşfettiler. Gezegenler, Dünya’dan 40 ışık yılı uzaklıkta bulunan Trappist-1 yıldızının yörüngesinde bulunuyor. Araştırmacılar, bu yedi gezegenden sadece üçünde yaşama elverişli koşulların olabileceğini söyledi.
YENİ AKRABALARIMIZ
200 bin yıl önce Doğu Afrika’da “insanlığın beşiği” olarak tanımlanan tek bir noktadan dünyaya yayıldığı fikri bilim dünyasında hakimken, bu yılki yeni bir araştırma ezberleri bozdu. Kuzey Afrika’da bulunan beş yeni Homo Sapiens fosili, ilk insanların tahmin edilenden 100 bin yıl önce ortaya çıktığını gösterdi.
‘BÜYÜK AMERİKAN TUTULMASI’
21 Ağustos’ta, Ay’ın dev gölgesi ABD’yi boydan boya dolaştı. ‘Büyük Amerikan Tutulması’ denilen bu olay, sadece ABD’den izlenebilecek ilk tam güneş tutulması olarak tarihe geçti.
Bu, aynı zamanda Amerika Birleşik Devletleri’nde 99 yıl sonra gerçekleşen ilk tam güneş tutulmasıydı.
{{330150}}
ÇOK UZAKTAN GELEN ZİYARETÇİ
Uzay bilimciler yıllardır yıldızlararası bir asteroidin (yıldızımsı cisimcik) ziyaretimize geleceğini tahmin ediyordu. Ekim 2017’de teleskoplar ilk kez bir astreoidi yakaladı.
Pan-Starrs teleskobuyla keşfedilen bu nesneye Hawaii dilinde “Uzaktan ilk kez gelen ulak” anlamına gelen ‘Oumuamua’ adı verildi.
ANTARKTİKA’DA KOPAN DEV BUZ DAĞI
2017’de, tarihte kayıtlara geçen en büyük buz dağlarından biri, Antarktika’dan koptu. Yüz ölçümü 6 bin kilometrekare olan dev buzul bloku, Kıbrıs’ın yaklaşık üçte ikisi büyüklüğünde.
İNSANLIĞA UYARI
184 ülkeden 15 bin 364 bilim insanının imzasıyla BioScience dergisinde yayımlanan ‘İnsanlığa Uyarı’ mektubunda dünyadaki akıllı yaşamın varoluşunu tehdit eden başlıca tehlikeler sıralanarak tüm insanlık “şiddetli bir biyoçeşitlilik felaketiyle karşı karşıya kalınacağı” konusunda uyarıldı. Son çeyrek yüzyılda insan nüfusu 2 milyar artarken diğer memeli, sürüngen, amfibi ve balık popülasyonu yüzde 30 azaldı.
ALPHAGO, EN BÜYÜK USTAYI YENDİ
Deepmind’ın geliştirdiği yapay zeka temelli go oyuncusu AlphaGo, dünyanın bir numaralı go oyuncusu sayılan Ke Jie’yi üç maçta da alt etmeyi başardı
ÇİNLİ BİLİM İNSANLARI FOTON IŞINLAMAYI BAŞARDI
Çinli bilim insanları, Dünya’ya 500 kilometre uzaklıktaki bir kuantum uydusuna foton ışınlamayı başardıklarını açıkladı. Işığın temel birimi olan partiküllere foton adı veriliyor. Başarıyla sonuçlanan deney ile dünya ve uzay arasındaki ilk kuantum veri ağı da kurulmuş oldu.
DİNOZOR EVRİMİNİN KAYIP HALKASI BULUNDU
Fosilleri 13 yıl önce Şili’nin güneyinde ortaya çıkarılan otobur dinozor Chilesaurus diegosuarezi’nin, dinozor evrimindeki “kayıp halka” olduğu öne sürüldü. Chilesaurus diegosuarezi, klasik sınıflandırmayı değiştirerek kuş kalçalı dinozorlarla teropodlar arasındaki yakınlığı ortaya koyuyor.
ON BİNLER ‘BİLİMSEL GERÇEKLER’ İÇİN YÜRÜDÜ
ABD Başkanı Donald Trump’ın bilim ve araştırmaya yönelik bütçe kesintisi teklifinin ardından, bilimsel anlayışı savunan on binlerce kişi dünya çapında gösteriler düzenledi. ABD’nin başkenti Washington’daki gösteri öncesinde Avrupa ve Avustralya’da bilim insanlarının yanı sıra bilimselliği savunan kişiler de sokaklara döküldü.
ABD’DE AĞ TARAFSIZLIĞI KURALLARI KALDIRILDI
ABD’de uzun bir süredir önemli gündem maddelerinden olan ve önemli tartışmalara neden olan ağ tarafsızlığı konusunda, radyo, televizyon, uydu ve kablo iletişiminden sorumlu kurum olan Federal İletişim Kurulu (FCC) son sözü söyledi. ABD’de 2015 yılında yürürlüğe giren ve açık, özgür internet kurallarını benimseyerek ağ tarafsızlığının teminatı olarak kabul edilen açık internet kurallarının kaldırılması için FCC’de oylama yapıldı. Demokrat Partiden iki üyenin olumsuz oyuna karşılık FCC Başkanı Ajit Pai ve Cumhuriyetçi Partiden iki üyenin olumlu oyuyla açık internet kuralları kaldırılırken ABD’de ağ tarafsızlığı artık tarih oluyor.
UZAY ARAŞTIRMALARINDA TEK KULLANIMLIK ROKETE SON
ABD merkezli uzay taşımacılığı şirketi SpaceX, firması daha önce fırlatılan bir roketi yeniden uzaya gönderecek. Şimdiye kadar uzaya gönderilen roketler tek kullanımlıktı. Yüz milyonlarca dolara imal edilen roketlerin sadece bir kere kullanılması yeni araştırmalara kaynak yaratılmasını zorlaştırıyordu. SpaceX bunu başarırsa uzay araştırmaları milyonlarca dolar kâra geçmiş olacak.
NINTENDO SWITCH PİYASAYA SÜRÜLDÜ
Nintendo'nun hem bir tablete sahip olup taşınabilir bir oyun konsolu haline gelebilen hem de Switch Dock adını taşıyan aparatı ile sabit bir oyun konsolu olarak kullanılabilen yeni konsolu Nintendo Switch piyasaya sürüldü.
Rüzgâra karşı
Sermayeye ‘Çayırhan’ mezadı: Stratejik kurumları üç kuruşa satıyorlar
Tek adam yönetiminin ülkeyi nereye getirdiğinin bir haftaya sığan fotoğrafıdır!
‘America’ mı, ‘Amerika’ mı?
Yargılama sürelerini kısaltmak iktidarın görevi
150. Yazı - Üçüncü Mektup
