İranlı Yazar Rahmani: Eylemler yaygınlaşacak, radikalleşecek
Evrensel’e konuşan İranlı Yazar Bahram Rahmani, 'Mollalar, Trump’ın açıklamalarını halkın direnişini kırmak için kullanmaya çalışıyor' dedi.
Murat KUSEYRİ
Stockholm
İran PEN Kulubü ve İran Yazarlar Birliği eski Başkanı Yazar Bahram Rahmani, İran’daki eylemlerin 40 yıldır halkı baskı altında tutan İslami rejime yönelik tepkilerin dışa vurumu olduğunu belirterek, “Çıban artık patladı. Bunun böyle olacağı, çıbanın er geç patlayacağı belliydi. Eylemler yaygınlaşacak ve radikalleşecek” dedi. Rahmani, mollaların ABD Başkanı Donald Trump'ın açıklamalarını direnişi kırmak için kullandığını söyledi.
Rahmani, perşembe günü Meşhed kentinde işsizlik ve hayat pahalılığına karşı yapılan gösterilerin 24 saat içinde ülkenin diğer yerleşim birimlerine yayılarak İslam Cumhuriyeti’ni hedef alan siyasi bir karakter kazandığını söyledi.
Rahmani, ”Son dönemde baskılar iyice arttı. Bundan 4 veya 5 hafta önce kendi aralarında eğlence düzenleyen 300 öğrenciyi gözaltına aldılar ve kırbaç cezası verdiler. İşçi önderlerinden Rıza Şahabi, cezası tamamlandığı halde hâlâ cevaevinde tutuluyor” dedi.
HALK YENİ BÜTÇEYE TEPKİLİ
Hükümetin benzin fiyatlarına yüzde 50 zam yapacağını ve elde edilecek gelirlerle işsizliğin azaltılacağını söylemesinin halkın tepkisine neden olduğunu kaydeden Rahmani, ülkede belirginleşen sınıf farklılıklarının ve geçim sıkıntısının halkın sokaklara çıkmasında etkili olduğunu, İran’da 10 milyon işsiz bulunduğunu, bir ailenin geçinebilmesi için 4 bin tümen gelirinin olması gerekirken işçilerin aylık ücretlerinin bin tümenden daha az olduğunu buna karşın milletvekillerinin, bakanların ve şirket yöneticilerinin gelirlerinin 10 ila 150 bin tümen arasında olduğunu vurguladı.
MOLLALAR YENİ BİR BURJUVA SINIFI YARATTI
40 yıldır iktidarda bulunan mollaların yeni bir burjuva sınıfı yarattıklarını söyleyen Rahmani, “İthalat ihracat, fabrikalar, ihaleler hep bu kesimin elinde. Bankalardan aldıkları kredileri geri ödemiyorlar. Bir mafya sistemi kurdular. Newsweek Ali Hamaney’in 93 milyar dolar parası olduğunu yazdı” dedi.
Ülkede ağır bir sansür olduğunu, işçilerin sendikalarda örgütlenme ve grev yapma hakkının olmadığını, yazar ve gazetecilerin düşüncelerini ifade etmelerinin yasaklandığını, Kürt, Arap, Azeri, Belucilerin ana dilde eğitim haklarının olmadığını söyleyen Rahmani şöyle devam etti: “80 milyonluk halkın yarısını kadınlar oluşturuyor. 40 milyon kadının hiçbir hakkı yok. Üniversite ve yüksek okullarda öğrenim görenlerin yüzde 65’i kadın. Ama kadınlardan sadece yüzde 13’ü çalışabiliyor. Mezun olan kadınlar iş bulamıyor. Kadınların aylık ücretleri erkeklerin yarısı kadar.”
TOPLUMSAL EŞİTSİZLİK VE ADALETSİZLİK ARTTI
Rahmani, toplumsal eşitsizlik ve adaletsizliklerin arttığına “Mollalar ve şirket şeflerinin çocuk ve yakınları en lüks arabalarla gezerken pek çok çocuk okula gidemiyor. Ailesinin geçimine katkıda bulunmak için sokak ve tarlalarda çalışmak zorunda kalıyor. İnsanlar evleri olmadığı için sokaklarda yatmak zorunda” diyerek dikkat çekti.
Mollaların egemenliklerini sürdürdükleri 40 yıl boyunca işçi, emekçi ve sıradan insanların insanca yaşama hakkının ortadan kaldırıldığını söyleyen Rahmani, “Çıban artık patladı. Bunun böyle olacağı, çıbanın er geç patlayacağı belliydi. Ülkenin bir çok kentinde halk sokaklarda. Eylemler giderek yaygınlaşacak ve radikalleşecek” dedi.
Rahmani, İran rejiminin gösterilerin yabancı devletlerin ajanları tarafından örgütlendiği ve kışkırtıldığı iddialarına “Bu suçlamalar halkın mücadelesini karalamak ve engellemek için bilinçli yapılıyor” diyerek tepki gösterdi.
GÖSTERİLER KENDİLİĞİNDEN VE ÖNDERLİKTEN YOKSUN
İran’da ortaya çıkan kitle eylemlerinin kendiliğinden baskı ve adaletsizliklere karşı ortaya çıktığına dikkat çeken Rahmani, “Halk zamlara, hayat pahalılığı, sansür ve toplumsal adaletsizliklere karşı sokaklara çıktı” derken, Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin yumuşak bir üslup kullanmasının ise kamuoyunu aldatmayı amaçladığını belirtti: “Halka gidin izin alın öyle gösteri yapın diyor. Herkes biliyor ki İran’da hiçbir gösteriye izin verilmiyor. Her türlü gösteri ve toplantı 40 yıldır yasak. Ama işçiler ve halk yasakları dinlemiyor. Halk, Ruhani’nin yalan söylediğini biliyor. Bu nedenle de sokaklara çıkmaya devem ediyor.”
RUHANİ VE HAMANEY ARASINDA ÇELİŞKİ YOK
Dışarıya yansıtılanın tersine Ruhani ile Hamaney arasında hiçbir çelişki olmadığını ve iktidarı paylaşmakta uzlaştıklarını söyleyen Rahmani, “Ahmedinejad döneminde Hamaney ile Ahmedinejad arasında çelişki vardı. Ama Ruhani ile Hamaney gayet iyi anlaşıyor. Ruhani eskiden istihbarat örgütlerinde çalışıyordu. Kabinenin yarısı gizli serviste çalışanlardan oluşuyor. Hükümet içindeki bir grubun bu gösterileri desteklediği iddiaları ortaya atılıyor. Bu yalan. Hem Ruhani hem de Hamaney bu gösterilere karşı” yorumu yaptı.
TRUMP’IN AÇIKLAMALARI DİRENİŞİ KIRMAK İÇİN KULLANILIYOR
Rahmani, ABD ve İsrail’in göstericileri destekleme demeçleri vermesine de tepki gösterdi: “İran halkı antiemperyalisttir. ABD’nin geçmişte İran ve dünyanın diğer ülkelerinde neler yaptığını biliyor. Trump’ı dinlese dinlese Şah yanlıları ve Halkın Mücahitleri gibi tabanları olmayanlar dinler. Mollalar, Trump’ın açıklamalarını halkın direnişini kırmak için kullanmaya çalışıyor. ‘Bakın bu işin arkasında Trump var. İran’ı Suriye ve Afganistan’a çevirmeye çalışıyor’ diyerek halkın gösterilere katılmasını engellemeye çalışıyor.”
Rahmani, Türkiye hükümetinin İran’daki Büyükelçilik binası önünde geniş güvenlik önlemleri almasını ve gösteri yapmak isteyenlere polis müdahalesini kınadıktan sonra “Türkiye, İran ile Kürtlere karşı anlaştığı için İran’daki kitle eylemlerine karşı. Bu nedenle de Türkiye’deki İranlıların protesto gösterileri yapmalarını engelliyor, göstericilere saldırıyor” şeklinde konuştu.
TÜRKİYELİ EMEKÇİLERE DAYANIŞMA ÇAĞRISI
Uluslararası dayanışmanın önemine değinen Rahmani, “Şu anda İran halkı sokaklarda mücadele veriyor. Dünyanın her tarafından emekçilerin desteğine ihtiyaçları var. Özellikle de Türkiyeli emekçilerin. Biz DİSK başta olmak üzere emek örgütleri ve ilerici ve devrimci partilerin İran halkıyla dayanışma göstermelerini bekliyoruz” diyerek Türkiyeli emekçilere İran halkıyla dayanışmayı yükseltmeleri çağrısı yaptı.
