Çerkezköylüler termik santral ÇED toplantısına izin vermedi
Çerkezköy halkı Kapaklı'da yapılması planlan kömürlü termik santrale ilişkin ÇED ‘halkın katılımı toplantısı’na izin vermedi.
Eylem NAZLIER
İstanbul
Çerkezköy Kapaklı sınırları içinde 500 hektarlık alana yapılması planlanan kömürlü termik santrale ilişkin yapılmak istenen ÇED ‘halkın katılımı toplantısı’ yöre halkının engellemesi sayesinde yapılmadı.
Yöre halkı sabahın erken saatlerinde itibaren toplantının yapılacağı Çerkezköy Ticaret ve Sanayi Odası önüne akın etti. Yöre halkı ellerindeki dövizler ve çaldıkları düdüklerle termik santral istemediklerini haykırdı. "Kömür için ormana kıyma", "Termik santral ölüm demektir" pankartı açan yöre halkı Greenpeace, Kuzey Ormanları Savunması, Doğal Yaşamı Koruma Vakfı (DAYKO), TEMA vakfı ve çok sayıda yaşam savunucu destek oldu. Çerkezköylüler "Tarım alanlarımıza sahip çık", "Termik santrale hayır", "Trakya'da kömüre yer yok", "Geleceğimizi kömür etme", "Kömür tozu tüm Trakya'ya yayılacak", "Termik santral istemiyoruz" dövizleri taşıdı.
AKP'Lİ YÖNETİCİLER TOPLANTI SALONUNDA
Proje hakkında bilgi almak için usule uygun olarak toplantı salonuna girmek isteyen vatandaşlar polis tarafından engellendi. Toplantı salonuna girmeyi başarabilen az sayıdaki vatandaş ise bu durumu "Termik santral istemiyoruz", "Direne direne kazanacağız", "Nefes almak istiyoruz" sloganları atarak protesto etti. Dışarıda kalan vatandaşların içeri alınmasını talep etti. Salonun dolduğu gerekçesi ile salona alınmayan yüzlerce vatandaş da dışarıda bekletilirken salonun büyük bir bölümünde AKP’li yönetici ve partililerin yer alması dikkat çekti.
Bakanlık yetkilileri tepkiler üzerine toplantıyı tutanakla sonlandırmak istedi. Yetkililer, “Halkın katılım toplantısı için saat 10:30’da Çerkezköy Ticaret ve Sanayi Odası Toplantı Salonuna gelinmiştir. Halkın katılım toplantısı açılışı yapılmıştır. Halk bilgi almak istemeyerek eylem yapmıştır. Toplantı kapatılmıştır” ifadelerinin yer aldığı tutanak hazırladı. Bakanlık yetkililerinin hazırladığı tutanakta ‘Toplantı yapılamamıştır’ ifadesinin geçmesi gerektiğini belirten TEMA gönüllüleri ve bazı CHP’liler ile Ülkü Ocakları temsilcileri arasında gerilim yaşandı.
Tutanağın imzalanmasının ardından bakanlık yetkilileri salondan ayrılırken, salonu boşaltan vatandaşlar da ayrı bir tutanak hazırlayarak imzaladı.
‘YANLIŞ HESAPTAN DÖNÜLSÜN’
Daha sonra yöre halkı ve Greenpeace üyeleri basın mensuplarıyla kömürlü termik santralin yapılacağı alanı gezdi. Burada açıklama yapan Greenpeace Akdeniz Kampanyalar Hukuk Danışmanı Deniz Bayram şunları söyledi: "Ergene havzasında, çiftçilerin sulu tarım yapabilmesi için bile yeterli miktarda su yokken hem kömürün yıkanması hem de santralin soğutması için milyarlarca ton su boşa harcanacak, 2014 yılından itibaren parçacık madde hava kirletici oranlarında kademeli bir artış gösteren bölgede, yeni termik santral emisyonları bu kirliliği kat be kat artıracak." Bayram, "Trakya'da binlerce kişinin ve birçok kurumun itirazlarına kulak verilsin, yanlış termik hesabından dönülsün" çağrısında bulundu.
Deniz Bayram’ın, yöre halkı tarafından santrale karşı verilen 8bin 459 itiraz dilekçesine Bakanlık tarafından verilen "Trakya Havzası'nda da yapılması planlanan termik santrallerin bölgenin hava kalitesine olumlu etki edeceği" yanıtı gülüşmelere neden oldu.
‘DUMANLA ZEHİRLEMEK İSTİYORLAR’
Santralin yapılacağı alanı birlikte gezdiğimiz köylülerden biri neden termik santral istemediklerini şu sözlerle anlattı: "Zaten fabrikaların içindeyiz. Bir de üstüne üstelik kömürün zararlarını bile bile termik santral getireceklerini söylediler. Hem ormanları, hem toprağı, hem hayvanları yok ederek termik santral kurmak istiyorlar. Bunun sebebi yandaşlarına yol açmak. Her şey insan hayatından daha değerli bu ülkede" dedi.
"Nefes almak istiyoruz" diyen başka bir köylü "Trakya zaten sanayi bölgesi. Termik santral yaptırıldığı zaman sularımız da kirlenecek. Biz bu kadar yaşadık ama çocuklarımız, torunlarımız bizim kadar yaşayamayacak. Biz yeşillikler içinde doğduk yeşillikler içinde ölmek istiyoruz. Bahçemize ektiğimiz domatesi, biberi yemek istiyoruz. Dumanla zehirlemek istiyorlar" dedi.
Çerkezköy Belediye Başkanı Vahap Akay ise ÇED yönetmeliğinin 9. maddesine göre bilgilendirme toplantısı planlandığını fakat yurttaşların "Zaten yeterince bilgimiz var" diyerek müsaade etmediğini ifade etti. Akay, "Halk yapılacak termik santralin Çerkezköy ve Kapaklı'ya zerre katkısı olmayacağını söyledi ve toplantı iptal oldu. Toplantı yenilenebilir ancak halk yine tepkisini gösterecek. Bir dahaki toplantıda itirazlarımızı rapor halinde vereceğiz. Hukuki haklarımızı koruyacağız" dedi.
'SANTRALLERE İZİN VERMEK ERKEN ÖLÜMLERE YOL AÇAR'
HASUDER ve Temiz Hava Hakkı Platformundan Doç. Dr. Çiğdem Çağlayan, Greenpeace'in gerçekleştirdiği çalışmayı değerlendirerek bölgeye kurulacak olası bir kömürlü termik santralin hava kirliliğine etkisini değerlendirdi. Çağlayan, "Rapora göre özellikle 24 saatlik PM, NOx ve S02 düzeylerinde ciddi artışlar yaşanacak. Bunlar ise erken ölümlerin çok daha fazla görüleceği anlamına geliyor. Unutmayalım ki erken ölüm, bir kişinin daha ileri yaşlara kadar yaşayabilecekken önlenebilir nedenlerle yaşamını beklenenden erken kaybetmesi anlamına gelmektedir. Bu santrallerin kurulmasına izin vermek demek aslında o bölgede yaşayan yüzlerce kişinin yaşamını erken kaybetmesine izin vermek demektir”
'SANTRAL SADECE KÖMÜR DEĞİL CAN DA YAKAR'
Türk Toraks Derneği ve Temiz Hava Hakkı Platformundan Doç. Dr. Haluk Çalışır da konuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada "Çerkezköy'de kurulması planlanan kömürlü termik santral faaliyete geçerse, düşünüldüğü gibi baca filtrelerinin çalıştığı varsayıldığında bile her saat başı 525 kg yani 10 çimento torbasını dolduracak kadar toz havaya saçılacaktır. Bir günde bu miktar neredeyse bir kamyona ulaşmaktadır. Bacalardan çıkan bu tozlar, diğer kirleticiler ile de birleşerek çocukların, insan ve hayvanların akciğerlerine girecektir, toprağa ve suya yayılacaktır. Yani havamıza, toprağımıza suyumuza karışacak, yavaş yavaş kanser, kalp, beyin ve akciğer hastalıklarına yol açacaktır. Yapılan hesaplamalar, Çerkezköy ve Vize kömürlü termik santrallerinin faaliyete geçmesi halinde her yıl 323 kişinin zamanından önce öleceğini göstermektedir. Bu santraller sadece kömür değil, can da yakacaktır."
NE OLMUŞTU?
2017 yılı Şubat ayında Resmi Gazetede yayımlanan acele kamulaştırma kararıyla Tekirdağ'da tarım arazilerini de kapsayan 500 dönümlük bir alan hakkında kömürlü termik santral kurulması için "acil kamulaştırma" kararı çıkarıldı. Tekirdağ ve Silivri halkı tarım arazilerine, doğalarına ve sağlıklarına bir tehdit olarak gördükleri kömürlü termik santrale karşı harekete geçerek, Yeşil Barış (Greenpeace) Hukuk Derneği ile birlikte acele kamulaştırma kararına karşı dava açtı. İlk beklenen karar eylül ayında, Danıştay'dan geldi. Danıştay, Çerkezköy Belediyesi'nin "Acele kamulaştırmanın durdurulması” gerekçesiyle açtığı davada, yürütmenin durdurulması kararı verdi. Kararın ardından projede yer değişikliğine gidildi. Proje, bölgede son kalan ormanlık arazilerden birine taşındı. Bir başka deyişle 250 bin meşe ağacın ölüm fermanı duyuruldu.