Her yüz kişiden beşi tat ve koku alamıyor
Tat ve koku alma duygusunu yitirme durumu olan 'Anosmi' adlı rahatsızlık her yüz kişiden beşinde görülebiliyor.
Tat veya koku alma duygusunu kaybedersek dünya tatsız bir yer haline gelir. Ne yazık ki her 100 kişiden beşi bu rahatsızlığı yaşıyor. Kulak Burun Boğaz Uzmanı Opr. Dr. M. Melih Çiçek, anosmi adı verilen bu hastalık hakkında bilgi verdi.
'YEME ZEVKLERİNİ KAYBEDİYORLAR'
“Tat ve koku günlük yaşamın büyük bir parçası. Yeme, hayatta kalmamız için şarttır ve yiyecek ve içecekten zevk almak bu sürecin devam etmesini sağlar. Anosmi hastaları gerçekten yeme zevklerini kaybediyor. Bazıları yemek yedikleri anları hayatlarının en korkutucu anları olarak buluyor. Birçoğu restoranlardan kaçınıyor ve yeme-içme faaliyetlerini içeren sosyal buluşmalarda zorlanıyor.
Koku, kişisel hijyenimizi korumamızı sağlar. Çevremizdeki dünyayla önemli bir etkileşim sunar. Bu duyular, aynı zamanda tehlikeleri önlemeye yardımcı olan bir tehlike uyarı sistemi olarak da hizmet etmektedir.
Dil sadece tuzun temel tatlarını, tatlı, acı ve ekşiyi algılar ki bunlar lezzetli, doyurucu bir tada sahiptir. Burun, yiyecekten daha fazla lezzet almanızı sağlar. Koku kaybıyla gelen düşük gıda tecrübesi deneyimi oldukça yıkıcıdır. Bu durum insanları depresyon ve intihar düşünceleri de dahil olmak üzere birçok zor duruma sürükler.
NEDENLERİ NEDİR?
Bazen koku kaybının sebebi bulunamıyor. En yaygın nedenleri ise şöyle sıralanabilir:
- Baş yaralanması
- İnme
- Viral enfeksiyonlar, soğuk algınlığı veya grip
- Sinüsleri etkileyen hastalıklar, örneğin alerjiler, sinüzit, yapısal anormallikler
- Bazı ilaçlar
- Cushing sendromu gibi hormon sorunları
- Diş veya ağız sorunları
- Benzen, klor, formaldehit, boya çözücüleri ve trikloroetilen gibi belirli kimyasallara maruz kalma
- Baş-boyun kanseri için radyasyon terapisine maruz kalma
- Kokain kullanma
- Sigara içme
Bazı diğer tıbbi durumlar, epilepsi, alzheimer hastalığı, parkinson hastalığı ve şizofreni gibi hastalıkların koku alma duygusunu etkileyebileceğini gösteriyor.
Koku duyusu, diğer tüm duyular gibi doğal olarak yaşla beraber geriliyor. Nadiren, bazı kanserler de anosmiye neden olabilir.
HANGİ İLAÇLAR TADI ETKİLER?
- Genellikle amoksisilin, eritromisin, siprofloksasin ve trimetoprim gibi antibiyotikler
- Parkinson hastalığı, migren gibi nörolojik problemlerde kullanılan ilaçlar; kas gevşeticiler
- Kardiyovasküler ilaçlar, tansiyon ve kolestrol ilaçları
- Tiroid ilaçları
- Antidepresan veya duygu durumu dengeleyici ilaçlar
- Diğer antihistaminikler, anti-inflamatuarlar ve antifungal ilaçlar
NE ZAMAN DOKTORA GÖRÜNMELİ?
Koku veya tat alma duyunuzu geçici olarak etkileyebilecek bazı durumlar vardır. Koku ve tadın kısa süreli değişimi, soğuk algınlığı ve sinüs enfeksiyonları gibi üst solunum yolunuzu etkileyen enfeksiyonlar yüzünden olabilir. Fakat bu durumda koku ve tat alma duyuları iki hafta içinde geri döner. Koku veya tat hissinizde kalıcı bir değişimden endişe duyuyorsanız doktora başvurmalısınız. (HABER MERKEZİ)