Siyasi partiler, ‘Tek adam’ ittifakını değerlendirdi

Şerif KARATAŞ
Cem GÜL
İstanbul

AKP  ile MHP son aylarda üzerinde görüşmeler yürüttükleri ittifakla ilgili 26 maddelik yasa teklifini Meclise sundu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “cumhur ittifakı” olarak adlandırdığı bu iş birliğinin hayata geçirilebilmesi ve seçimlerde farklı partilerin ittifak yapabilmesi için gereken yasal düzenlemeyi yorumlayan muhalefet temsilcileri, ‘tek adam ittikakı’ yorumunu yaptı. 

AKP ile MHP arasında yürütülen görüşmelerin ardından hazırlanan kanun teklifi, 26 maddeden oluşuyor ve bu teklifle dört yasada değişiklik yapılması öngörülüyor. AKP ve MHP, bu düzenlemelerle birlikte seçimlerde partilerin ittifak yapmasını kolaylaştırmayı amaçladıklarını söyledi.
Kanun teklifinin TBMM’ye sunulmasının ardından AKP ve MHP ortak bir basın toplantısı düzenledi. Anayasa Komisyonu Başkanı ve AKP İstanbul Milletvekili Mustafa Şentop, “Türkiye’de siyasi ittifaklarla birlikte yeni bir sistem getirmiş oluyoruz” dedi. Şentop, kanun teklifiyle değiştirilmesi öngörülen yasaları şöyle sıralıyor: Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun, Siyasi Partiler Kanunu, Mahalli İdareler Kanunu,  Milletvekilliği Kanunu.  Toplantıda verilen bilgiye göre, oy pusulasında ittifakın adı yer alacak ve ittifaktaki partiler de ittifak başlığının altında yer alacak.

AKP-MHP' ittifak teklifi Meclise sunuldu, teklifin tam metni

Seçimde ittifaka verilen oylar esas alınarak, milletvekili sayısı buna göre belirlenecek. Daha sonra ittifak içinde partiler, aldıkları oy oranına göre ittifakın aldığı milletvekilliklerini paylaşacak. Seçim barajının tespitinde de ittifakın aldığı oy oranı esas kabul edilecek. Bu da yüzde 10 olarak belirlendi. Oy pusulasında birden fazla partiye mühür vurulması ya da parti çevresine mühür vurulması halinde oyun geçersiz kılınmasıyla ilgili düzenleme de değiştirildi. Partilerin tamamının aynı ittifak içerisinde olması halinde, bu oy geçerli kabul ediliyor ve ittifakın “ortak oyu” olarak kayıtlara geçiriliyor. Ayrıca, Sandık kurulu başkanlarının kamu görevlileri arasından belirlenmesine yönelik değişiklik yapıldı.  Düzenlemeyle, seçmenlerin ihbarı üzerine de kolluk güçlerinin sandık çevresine gelebilmeleri öngörülmektedir.

TEZCAN: BÜTÜN SİSTEMİ İKTİDARI İÇİN KURUYOR

CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Bülent Tezcan, AKP ile MHP arasında yürütülen ittifak görüşmeleriyle ilgili, “Bu bir tek adam koalisyonudur. Erdoğan’ın da tek bir hesabı vardır, cumhurbaşkanı olmak. ‘Ne olursa olsun ben cumhurbaşkanı olayım, başka hiçbir şeyin önemi yok’, bütün sistemi bunun üzerine kurgulamışlar” dedi.

CHP Merkez Yönetim Kurulu, (MYK) Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu başkanlığında genel merkezde toplandı. MYK toplantısı basına kapalı olarak yaklaşık bir buçuk saat sürdü. MYK’nin gündemine ilişkin basın toplantısı düzenleyen Tezcan, ittifak görüşmelerini değerlendirdi. Anayasa referandumu sürecini anımsatan Tezcan, “Cumhurbaşkanı Erdoğan ve referandumu savunanlar, ‘Koalisyon dönemi bitecek’ diyorlardı. Şimdi bu yaptığınız ne? Hani bitecekti koalisyonlar dönemi? Milleti aldatmaya doymadınız. Bu bir tek adam rejimi ittifakıdır, bu bir tek adam koalisyonudur. Ortada bir tek adam koalisyonu vardır ve bu koalisyonun bir tane hedefi vardır, tek adam rejimini yerleştirmek. Bu koalisyonun başındaki kişi Erdoğan’ın da tek bir hesabı vardır, cumhurbaşkanı olmak. ‘Ne olursa olsun ben cumhurbaşkanı olayım, başka hiçbir şeyin önemi yok’, bütün sistemi bunun üzerine kurgulamışlar. Onun için milleti kutuplaştırmaktan, ‘Benden olmayan herkes teröristtir’ demekten çekinmiyorlar” diye konuştu.

Tezcan: İttifak tek adam rejimi ittifakıdır

GERİCİ İTTİFAKA CEVAP DEMOKRASİ İTTİFAKIDIR

Emek Partisi (EMEP) Genel Başkanı Selma Gürkan: AKP-MHP ve şimdilik destekçi olarak görünen BBP, 2019 seçimlerine yönelik ittifak bir süredir gündemde yer almaktaydı, şimdi yasal düzenleme Meclis gündemine geldi. Öncelikle bu düzenlemenin siyasal demokrasinin işletilmesi için ihtiyaç olarak gündeme geldiğini söyleyemeyiz. Demokratikleşmenin sağlanabilmesi için üzerinde çokça tartışılan siyasi partiler yasası, seçim yasası, anayasa hükümleri gibi yasal ve anayasal düzenlemelerinin gerçekleşmesi gerekirken AKP iktidarı, müttefiki siyasal güçlerle kendi iktidarının seçim garantisini sağlayacak düzenlemeleri gündeme getirmiştir. Tek adam rejimi temelinde siyasal rejimi yeniden dönüştürüken özgürlükler ve demokrasinin ihlali açısından en gerici siyasal güçlerle AKP’nin ihritaç duyduğu koalisyon sağlanmış oldu. Yasal düzenlemelerle bu koalisyonun seçim sürecine dair ihtitiyaç duyduğu boşlukları doldurmuş olacaktır. 

Çünkü bütün baskılara, muhalefeti, basını susturma, bastırma girişimlerine iktidarda olmanın olanaklarına rağmen Cumhurbaşkanı ve AKP seçimi kazanma garantisi görememektedir. Sonuç olarak bu ittifak siyasal rejimin gerici temelde dönüştürülmesinin koalisyonudur, ve seçim kısmı sadece süredin bir parçasıdır. OHAL, terörle mücadele, savaşçı ve çatışmacı, dolayısıyla dolayısıyla güvenlikçi politikalar ve KHK’yle yönetme tarzına dayanan bir siyasal program ittifakıdır. Bu ittifakın ortaya koyacağı politikalardan ne emekçi sınıflara, ne de demokratik hak ve özgürlükler bakımından halka hayır gelmeyeceği açık. Tek adam rejiminin inşa güçlerinin bu siyasal gericiliğine karşı tek adam rejimine itiraz eden, boyun eğmeyen diğer tüm toplumsal kesimlerin, demokrasi, barış ve emek talepleriyle bir mücadele ortaklığının zorunluluğu da ortadadır. Gerici ittifaka verilecek en iyi cevap budur.

TEKLİFTE ÜLKENİN HALKLARI VE EMEKÇİLERİ YOK 

HDP Grup Başkan Vekili ve Muş Milletvekili Ahmet Yıldırım, AKP ve MHP itikafının kendileri için sürpriz olmadığını belirterek, “İttifakın teknik ve hukuki boyutundan ziyade siyasi olarak neye tekabül ettiğiyle alakalıyız” dedi. 

Yıldırım devamında şunları söyledi: “Burada karşılıklı olarak ahlaki ve vicdani ölçüsü olmayan bir savaş ortaklığının, ırkçılık temelinden ortaklığın karşılıklı birbirini besleme ittifakıdır bunu böyle görmek lazım. İçerisinde ülkenin çıkarı ve geleceği yok. Bunun içerisinde ülkenin hukuk düzleminde ve demokratik teamülleri esas alan yönetim anlayışı da yok. Evrensel değer yargılarına ve insani ölçütlerine karşılığı esas alan ırkçı politikaların ortaklığı. Bunun kalıcı olduğunu da inanmıyorum. Göreceğiz, bu ittifak  gerçekleşse bile bir seçim ittifakı yapılsa bile, birbirlerinin kirli ellerini tutarak kendi amaçları doğrultusunda “taşısalar bile” uzun ömürlü olmayan ve gemileri su almaya başladığı andan itibaren, birbirlerini suçlayan bir noktaya gelecekler. Bu da çok uzun vadeli değil, kısa ve orta vadede gerçekleşebilecek. Çünkü, bir birlikteliğin, bir ittifakın uzun süreli olabilmesinin ölçüsü, hepimiz çok iyi biliyoruz ki, insani ölçüleri, üzerinde siyaset yaptıkları ülkenin ve onun halklarını ne kadar gözettikleriyle ölçülebilir. Bunlardan yoksun olan bir ortaklığın, çok uzun süreli olma ihtimali yoktur. Çünkü, Türkiye’nin halkları yok, emekçileri yok, gençleri yok, kadınları yok, çocukları yok. Etnik, kültürel, dinsel çoğulculuğu olmayan, ülkedeki her şeyi tekçiliğe ve tekçiliğe indirgeyen bir siyasi saik üzerinden şekillendirdiler. Buradan baktığımızda da onlara hayırlı olsun diyorum. Özellikle onlara hayırlı olsun diyorum, çünkü bu ülkeye hayrı olmayan bir yasa. AKP, kendine güvenerek ve inanarak iktidar olma kabiliyetini yitirdiği için MHP’ye ihtiyaç duyuyor. MHP’de artık barajı geçebilme kabiliyetini yitirdiği için AKP’ye ihtiyaç duyuyor. Biri iktidarı sürdürmek biri ise haksızca parlamentoda bulunabilmek için. Çünkü ikisi de bu kabiliyetlerini yitirdi.”

KAYBETMEMEK İÇİN MEKANİZMA DÜZENLEDİLER

ÖDP Başkanlar Kurulu Üyesi Alper taş  “İdeolojik, politik, ahlaki ve kültürel olarak kaybetmekte olanlar, kaybetmemek için kendilerini birbirine bağladılar. Bu aynı zamanda genel oy mekanizmasını da kendilerine kaybettirmeyecek bir biçimde bağlamayı esas alan bir yasa teklifidir. Buna kaybetmekte olanların çırpınışları denilebilir. Yani; 16 Nisan’da yenilenler bir daha yenilmemek için yasa çıkarıyorlar.”