Belediye şirketine geçiş süreci, endişe süreci oldu

Uğur ZENGİN
İstanbul

Maltepe Belediyesinde taşeron işçilerin ücretine, hizmet alım sözleşmesine göre yapılması gereken brüt asgari ücret zammı yansıtılmadı. Asgari ücret zammının uygulanmamasına tepkili olan işçiler, haklarının verilmesini istiyor. İşçilerin büyük kısmı belediye şirketlerine geçiş sürecinde “Elenirim” korkusuyla ses çıkaramazken, Evrensel'e konuşan işçiler birlik olup mücadele etmekten başka çare olmadığını söyledi. 

Maltepe Belediyesinin ‘şirketlere geçiş’ sürecinde ‘Ücretleri ne kadar aşağıda tutarsak iyidir’ düşüncesi ile hareket ettiğini düşünen işçilerin ücreti şimdiden yüzde 14 kadar erimiş durumda. Aynı sözleşme şartının Kadıköy, Ataşehir, Beykoz belediyelerinde yerine getirildiğini söyleyen işçiler, farklı belediyelerde kendileriyle aynı işi yapan bir işçiden her ay ortalama 500 lira daha az kazanıyor. Belediye yetkililerine söz konusu durumu sorduklarında yetkililerin kendilerine “Sendikanıza sorun” dediğini aktaran işçiler sözleşmenin yerine getirilmesini istiyor. 

İŞÇİLER ENDİŞELİ

“18 yıldır belediyede çalışıyorum. 2 bin 400 lira alıyorum. Olması gerekenden 500 lira eksik. Hak ettiğimizin verilmesi gerekir. 3 yıldır zam almıyoruz.”, “5 yıldır işteyim 50-60 bin lira borcum var. Çocuklarımın eğitimine gidiyor. Bir yandan işini kaybetme korkusu var. Sınavda ne olacağı belli değil. Kadro işi oyalamak. Şimdi bizi onlar (Belediyeyi kastediyor) sokacak kadroya. ‘Haklarından vazgeç’ diyecekler. Hakkımız olanı alamıyoruz, ‘ekmeğimiz gitmesin’ diye susuyoruz.”, “2 yıl önce belediye ‘2018’de emeğinizin karşılığını vereceğiz, 2018’de sizi ihya edeceğiz’ demişti. 3 yılda kira 200-500 TL arasında arttı. Ama biz zam alamıyoruz.” Bu sözleri görüştüğümüz tüm işçiler dile getiriyor. Ancak işçiler seslerini yükseltmekte zorlanıyor. “Kadroya geçiş” sürecinde kararın yetkililerin iki dudağının arasında olması, işçileri endişelendiriyor. Bu nedenle işçiler ücretlerinin eksik yatırılmasına itiraz edemiyor. Aynı endişe nedeniyle, görüştüğümüz işçilerin isimlerini yazmıyoruz. 

HER ŞEYE ZAM GELDİ

“Malum her şeye zam geldi, elektrikten doğal gaza, gıdadan ulaşıma... Bizim ücretlerimiz 2017’ye göre veriliyor” diyen bir işçi şöyle devam etti: “Birçok arkadaşım geçinemediği için ek iş yapmak zorunda kalıyor. Belediye yetkililerinin bu geçiş sürecini kullanmalarına izin vermemeliyiz. Bir an önce sözleşmemizin gereğini yerine getirmesini talep ediyoruz. Zor bir süreçten geçiyoruz ancak hak gaspımıza karşı birlikte mücadele etmekten başka şansımız yok. Bunun için bütün arkadaşlar olarak hem geçiş sürecinde hem de geçiş sonrası örgütlü bir şekilde mücadele etmeliyiz.” 

Park ve bahçelerde çalışan bir işçi ise “Her yıl 11 ay çalışıp 1 ay ücretsiz izin veriliyordu. Sendikalı olduk ve bu sene de toplusözleşme yaptık. Toplusözleşmeden doğan geriye dönük haklarımızı aldık. Ancak bu sene 500 lira maaşımızdan eksik aldık. Nedenini sorduğumuzda ise ya bir ay ücretsiz izin veririz ya da 500 lira eksik yatırırız denildi. Biz de mecburen kabul etmek zorunda kaldık. Biz maaşlarımıza asgari ücret zammını beklerken 500 lira eksik maaş almaya razı olduk. Ve belediye yetkililerinin bir an önce bu sorunu çözmesini bekliyoruz” dedi.

BUGÜN GÖRÜŞME YAPILACAK

DİSK/Genel-İş Sendikası 2 No’lu Şubeden alınan bilgiye göre ise bugün sendika ile belediye başkanı arasında görüşme yapılacak. Sendika tarafından belediyeye yazı gönderilmesinin ardından Belediye Başkanı Ali Kılıç’ın “Mutabakat sağlayalım” dediği ifade edildi.

YEMEKHANE İŞÇİLERİ KAPSAM DIŞI

Maltepe Belediyesinde birçok işçi ise kapsam dışı kaldı. Kadroya alınmayı beklerken işsiz kalan bir yemekhane işçisi kapsam dışı kalmalarına tepki gösterdi. Belediyeden ihale sözleşmelerinde, personel ve mal hizmet alımı biçiminde iki ayrı ihale yaparak bu sorunu çözebileceğini kaydeden işçi, bu süreçte sendikanın da üstüne düşeni yapmadığını söyledi. Aynı yerde çalışan bir başka işçi, “Bu yasa bir aldatmaca. feragatname imzalatılarak kölelik koşullarında bir çalışma dayatılıyor” dedi. Maltepe Belediyesi aşevinde çalışan bir işçi ise kapsam dışı bırakılmalarını haksızlık-hukuksuzluk olarak nitelerken, artık hiçbir iş güvencelerinin kalmadığını, işçi alımı ve ücretleri belirlemenin taşeronun insafına bırakıldığını belirtti. Bir işçi de, kapsam dışı bırakılan işçilerin birleşerek, diğer birimlerle yan yana gelerek seslerini kamuoyuna duyurmaları gerektiğini söyledi.

‘KADRO’ SESİ KESTİ!

Kadro vaadiyle gündeme gelen ancak belediyelerde çalışan taşeron işçilerin belediye iktisadi teşekküllerine (BİT) geçişini ön gören uygulama için gerçekleştirilecek sınav, güvenlik soruşturması aylar alacak. Bu süreç içinde şimdiden birçok işçi ‘elenerek’ işsiz kaldı. İşine devam eden ve çeşitli soruşturma ve sınavdan geçecek işçiler ise endişeli ve tedirgin. Derdi varsa söyleyemiyor. Alevilerin yoğun yaşadığı bir köyün İstanbul’da faaliyet yürüten derneğinde yöneticilik yapan bir işçi bunun sorun yaratıp yaratmayacağı konusunda endişe yaşıyor. Ya da ilçede bir muhalefet partisinde yöneticilik yapan işçi, “Sırf bu yüzden işsiz kalır mıyım?​” diye soruyor. Bir başka işçi ise endişenin boyutunun yıllar süreceğini şu örnekle açıklıyor: “Diyelim ki Ahmet belediye şirketine geçti. 5 ay sonra İçişleri Bakanlığı Güvenlik Araştırma Arşivi çalışma esnasında da çıkarılabilir. ‘10 binlerce başvuru içinde tüm işçilerin soruşturmasını tamamlama imkanımız yok’ deniyor çünkü. İşçiler geçiş yapsalar bile aylar sonra ‘Güvenlik arşivinden geçemediniz’ diyebilirler. İşe iade davası açamıyorsun.  Bu işçinin sesini kesmek demek. Tedirginlik devam edecek. İşçi istediğini söyleyemeyecek. Belki de işçi alımları hükümetin kontrolünde olacak. Kendi tabanına istihdam yaratacak. Kapsam dışı kalan işçiler yerine belki hükümete yakın işçiler alınacak.”

Genel-İş KHK mağduriyetleriyle ilgili iş bırakacak