Sur’un tarihi taşları satılıyor

Diyarbakır’ın Sur ilçesinde 104 gün süren çatışmalar sırasında enkaza dönen ilçenin 6 mahallesinde sokağa çıkma yasağı ve yıkım devam ediyor. Çatışmaların ardından başlayan yıkımda 6 bin yıllık geçmişe sahip ilçede, birçok tescilli yapı yıkımdan kurtulamadı. İlçenin mimarisinde önemli bir yeri olan ve evlerin mimari kimliğini yansıtan işlemeli taş ve malzemeler harabe bir dükkanda sergilenerek satışa çıkarıldı.

Mezopotamya Ajansından Lezgin Akdeniz’in haberine göre; Sur Balıkçılarbaşı Demirciler Sokağı’nda harabe bir dükkanda üst üste yığılan nadir eserler sergilenerek satışa çıkarıldı. Dükkan sahibi her ne kadar taşları satmadığını iddia etse de civarda bulunan esnaf aynı görüşte değil. Esnaf, başlarda dükkana getirilen taşların sayısının fazla olduğunu, zamanla sayısal olarak azalmanın olduğunu belirtti. 

Dükkanda kalan tarihi malzemeler şunlar: Geleneksel Diyarbakır evlerinin avlularında kullanılan taştan yapılma küçük havuzlar (cürün), taş kahve döveci (aşê qehwe), toprak damlı evlerin çatısı üzerindeki toprağın sıkılaştırılmasında kullanılan loğ taşı, buğdayın öğütülüp bulgura dönüştürüldüğü taş el değirmenleri (destar), avluda bulunan su kuyusunun üzerini kapatan işlemeli taş kapaklar, yine avluda süs olarak kullanılan çarmıh topu (gulle), pencerelerin ön kısmında yer alan korkuluk, evin ana giriş kapısı ile birlikte işlemeli ve farklı boyutlardaki tunç kapı tokmakları, evin eyvan ve kilerinde bulunan kaldırılabilir süs taşları.

‘TAŞLARI VİLLANIN BAHÇESİNE YERLEŞTİRDİ’

Sur’da nakliyatçılık yapan Aziz Sapan, 4 hafta önce bir müşterinin, 2 adet işlemeli sütun başlığı, bir taş avlu havuzu ve bir adet kemer taşı ile birlikte ismini bilmediği bazı taş parçalarını aracına yükleyip Diclekent semtinde bulunan bir villaya götürdüğünü ve müşterinin bunları villanın bahçesine yerleştirdiğini aktardı.

MÜZE MÜDÜRLÜĞÜ: YAPACAĞIMIZ BİR ŞEY YOK

MA’nın konuya ilişkin görüştüğü Diyarbakır Müze Müdürlüğünden bir yetkili, çoğunluğu yıkılan tescilli yapılara ait bu nitelikli taşların eser sayılamayacağını öne sürerek yapabilecekleri bir şeyin olmadığını iddia etti. Diyarbakır Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurumu çalışanı ise bu konuda kendilerine iletilen herhangi bir şikayet ya da talebin olmadığını savundu. (Diyarbakır/MA)