Çocuk istismarında ‘oldubitti’ yasası

Gizem ÖRNEK
İstanbul

Son Bakanlar Kurulu toplantısının ardından açıklama yapan Hükümet Sözcüsü Bekir Bozdağ, çocuk istismarına ilişkin yasa çalışmalarında sona gelindiğini söyledi. Önümüzdeki günlerde Meclise gelmesi beklenen yasaya ilişkin ise ne siyasi partilerin tamamı ne de hak örgütleri ve uzmanlar bilgi sahibi! Ancak Bozdağ’a göre “uzlaşı tamam” sıra yasayı geçirmekte.

Bozdağ, “Çalışma bitti, kararlar verildi. İçerikle ilgili şu anda detay vermeyelim. Cezaların artırılması, caydırıcılık bakımından son derece önemli. Bu konuda adımlar atılıyor” açıklamasını yaptı. Başbakan Yardımcısı Recep Akdağ ise yasa taslağını uzmanlarla incelediklerini, CHP ve MHP grup başkan vekilleri aracılığıyla partileri de bilgilendirdiklerini söyledi.

BİLGİLENDİRME YOK, ‘ŞİFAHEN AKTARIM’ VAR 

Hükümetin taslağında ne olduğunu öğrenmek ve taslağı incelemek üzere Mecliste grubu olan partilerden vekillerle görüşmeler yaptık. Aldığımız bilgilere göre hükümet yetkilileri yasa taslağının bütününü partilerle paylaşmadı. Görüşmelerde ise yalnızca sözlü aktarımlar yapıldı. Görüştüğümüz CHP ve MHP’li vekiller partilerinin önerilerini bu görüşmelerde dile getirdiklerini ifade etti.

HDP İLE GÖRÜŞÜLMEDİ, UZMANLARA DANIŞILMADI

Hükümetin bu süreçte HDP ile “şifahen bir görüşme” dahi yapmadığı ortaya çıktı.

“Uzmanlarla görüştük, sürecin sonuna geldik” açıklaması yapan hükümet sözcüleri yasa hazırlığı sürecinde alanda çalışma yürüten hak örgütü ve kitle örgütlerinin de önerilerini almadı.

Çocuk istismarıyla ilgili kapsamlı çalışmalar yapan, yasa hazırlığı sürecinde deneyimlerini ve görüşlerini paylaşmak isteyen uzmanlar, vekiller ve hak örgütü temsilcileri duruma tepkili. Ortak görüş: “Çocuk istismarı gibi tüm toplumu ilgilendiren ve herkesin önem vererek beklediği bir yasanın böyle kapalı kapılar ardında oldubittiye getirilmesi yanlış.” 

“BÖYLE HÜKÜMET DE MUHALEFET DE OLMAZ!”

Daha önce pek çok çocuk istismarı vakasında da bakanlıklar düzeyinde iş birliğine başvurulan Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu Başkanı Canan Güllü, yapım sürecinin dahi beklentileri karşılamadığı bir yasanın gerçek çözümler içereceğine ilişkin kaygıları olduğunu söyledi.

Güllü, hükümet kadar muhalefetin de yasa bu süreci kamuoyu bilgisinden uzak yürütülmesinde eleştirilmesi gerektiğinin altını çizdi. “Bu kendin pişir kendin ye, kendin çal kendin oyna yasasıdır” diyen Güllü, “Sivil toplumun görüşü alınmadan, sadece kimyasal hadıma, sadece 12 yaş konusuna yönelik düzenlemeler çocuk istismarının vahametini bilmemektir. Hadi hükümet kimseye fikrini sormuyor ama muhalefet de kimseden fikir almıyor, bizi MHP’si de CHP’si de hiç aramadı. Onlar da kendi bildikleri yoldan gidiyorlarsa zaten bu siyasetten umut beklememek gerekir. Eğer gerçekten bir çözüm üretilmek isteniyorsa kafa kafaya verip gerekirse uyumadan bizim tecrübe edindiğimiz yöntemleri de paylaşarak çözüm bulmamız gerekir.”

‘İKTİDAR ÇOCUKLARI DEĞİL KENDİNİ DÜŞÜNÜYOR’

TTB daha önce de hükümet tarafından yönetmelikle düzenlenmek istenen kimyasal hadım, kastrasyon uygulamasını iptal için Danıştaya götürmüş ve itiraz Danıştay tarafından kabul edilmişti. Yeni yasada da kimyasal hadım düzenlemesinin yer alması bekleniyor. “Bize herhangi bir biçimde fikir sorulmadı” diyen TTB Merkez Konsey Üyesi Selma Güngör, son olarak Kanuni Sultan Süleyman Hastanesinde ortaya çıkan 115 hamile çocuk skandalına ilişkin İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü ile görüşme talepleri olduğunu ancak İl Sağlık Müdürlüğünün randevuyu iptal ettiğini açıkladı ve “Görüş iletmek için yaptığımız girişimler de engelleniyor” dedi.

Güngör TTB’nin görüşlerinin alınmasının önemli olduğunu, çünkü şiddet ve istismar durumlarında hem şiddetin ortaya çıkardığı fiziksel ve psikolojik etkiler hem de tedavi nedeniyle bu sürecin sağlık çalışanlarını da çok ilgilendirdiğini söyledi. Güngör “Konuya bilimsel, nesnel ve kendi çıkarları dışında yaklaşan kurumların bu yasaları hazırlama sürecinde görüşlerinin alınması ve siyasal iktidarların seçmenlerinden gelen taleplerin süzgeçten geçirilmesi, mekanizmaların işletilmesi gerekirdi” dedi.

TTB: HADIMIN ÖNÜNÜN AÇILMASINA KARŞIYIZ

Güngör “İdam ve kimyasal kastrasyon yeniden gündem ediliyor. Bu türden cezalar verilmesi cezasızlığa yol açabiliyor; hafifletici nedenler daha çok dikkate alınabiliyor, mağdur dikkate alınmıyor gibi sonuçlarla cezasızlık yaşanıyor. Birinin beden bütünlüğüne yapılan saldırıyı suç olarak görüyorsanız siz de bunu bir başkasına ceza olarak da yapamazsınız. Bu kısasa kısastır ve hem etik değil hem de cezalandırmayı ortadan kaldıran bir durumdur.” dedi. Yürütmesi durdurulan uygulamanın yeni bir yasayla uygulamaya geçirilmeye çalışılmasına da karşı olduklarını ifade etti.

‘İSTİSMARA İLİŞKİN TÜM ÇALIŞMALAR GÖZ ARDI EDİLİYOR’

Özellikle Ensar Vakfında ortaya çıkan istismarın ardından kurulan Meclis Araştırma Komisyonuna en kapsamlı katkıyı yaptıkları için komisyon başkanının kendilerini tebrik ettiğini hatırlatan HDP Milletvekili Filiz Kerestecioğlu kendileriyle görüşme yapılmamasına tepkili: “Bu zaten siyasi ahlaka tamamen aykırı ve kabul edilemez. Aynı şekilde STK’lerin, çocuk haklarıyla ilgili çalışmalar yapan insanların yıllar süren çabaları da görünmez kılındı. Yani toplamışlar bir kısım insanı, bakanlar kendi kendilerine bir şeyler hazırlıyorlar, daha sonra da hiç utanmadan ‘Gecikmeyelim, bu oldu, imzalayalım’ diyorlar. Neyi imzalıyorsunuz siz?​”

Kerestecioğlu, hadım, idam gibi tartışmaların gündemde olduğu bir dönemde hazırlanan yasanın içeriğine ilişkin ise şu değerlendirmelerde bulundu: “Kimyasal kastrasyon, hadım gibi yüksek cezalar getirmek gibi popülist yaklaşımlarda bulunuyorlar. Ben bir hukukçu olarak da biliyorum ki yüksek cezalar hiçbir şekilde ne çocuk istismarını, ne de başka bir suçu önler. Bu yaklaşım gerçekte çocuk istismarını önlemek değil, kendi popülist politikaları içinde bir parmak bal sürmeye çalışmak ve üzerini örtmeye çalışmak.”

12 YAŞ KRİTERİ DİNİ REFERANSLARLA YASA YAPMAK DEMEKTİR

12 yaş altı çocuklara yönelik cinsel suçlarda ceza artırımı yapmak da hükümetin bu yasada düzenlemek istediği başlıklardan biri. Av. Filiz Kerestecioğlu, “12 yaş ayrımı aslında dini referanslara göre yasa yapmak demektir. Çocuk Hakları Sözleşmesine göre 18 yaşın altındaki herkes çocuktur. Dolayısıyla 12 yaş gibi ayrımlar getirmek de tamamen hukuk dışıdır” dedi. Yasaya girmesi gereken ilk ve en önemli başlığın “çocukların güçlendirilmesi için yapılması gerekenler” olduğunu söyleyen Kerestecioğlu esas tartışılması gerekenin cezaların arttırılması değil çocukları güçlendirecek, suçu oluşmadan engelleyecek ve çocukları koruyacak mekanizmalar olduğuna dikkat çekti.