Köylerine yeni Hasankeyf inşa edildi ama kendilerine ev verilmedi
Kesmeköprülüler, Hasankeyf’in yeni yerleşim yerinin kendi köylerinin içine yapılmasına rağmen kendilerine dağın eteğinde yeni köy kurulmasına tepkili.
İnanç YILDIZ
Batman
Batman’ın Hasankeyf ilçesinde Ilısu Barajı'nın yapımı nedeniyle köylerinin sular altında kalacağını belirten Kesmeköprü köyü sakinleri, Hasankeyf’in yeni yerleşim yerinin kendi köylerinin içine yapılmasına karşın kendilerine dağın eteğinde yeni köy kurulmasına tepkili. Ekilecek arazilerinin ve hayvanlarını otlatacak meralarının kalmadığını söyleyen köylüler, dağ başında ne yapacaklarını sorarak, yeni Hasankeyf içinde kendilerine ev verilmesini istiyor.
Tarihi 12 bin yıllık geçmişe dayanan Hasankeyf’in sular altında bırakacak Ilısu Barajı’na tepkiler devam ederken, barajla birlikte Dicle Nehri üzerindeki köyleri sular altında kalacak köylüler de mağdur ediliyor. Bunlardan en ilgincini ise evleri sular altında kalacak Hasankeyflilerin evlerinin taşınması için yeni bir ilçenin inşa edildiği Kesmeköprü köylüleri yaşıyor. Yeni Hasankeyf’in inşa edildiği Kesmeköprü köyünde köylülerin tarım ve hayvancılık yaptığı araziler ‘acele kamulaştırma’ kararıyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından dönümü 900 ile bin 500 Türk lirasından alınarak kamulaştırılıyor. Sular altında kalacak evler için ise Devlet Su İşleri tarafından yapılacak kamulaştırma ise davalık olduğu için henüz anlaşma sağlanmamış. Ancak buna rağmen köylülere Valilik tarafından yeni köy inşa edileceği bildirildi. Bu yeni köy kendi köylerinin sınırı içinde yeni kurulacak Hasankeyf’e 5 kilometre uzaklıkta bir dağın yamacına inşa edilecek olması köylülerin tepkisini çekti.
‘YENİ KÖYDE NE YAPACAĞIZ?’
Elindeki harita ile yeni Hasankeyf’in ve kendi köylerinin inşa edilecek alanını göstererek gazetemiz Evrensel’e konuşan köy sakinlerinden Ömer Süzer (55), “Şu an gördüğünüz şu kırmızı çizginin tamamı bizim köyün sınırı. Yani tamamı 40-45 bin dönüm. Bu alanda bizim hem meramız hem de ekili alanımız vardı. Şu an yeşil çizginin tamamını aldılar, Hasankeyf’e devredildi. Bu durumda köyün bir kısmı su altında kalıyor, geri kalanı da Hasankeyf’e verilmiş oluyor. Bize de şu dağın eteğinde bir yer kalmış. Yarısı kayalık, yarısı toprak kepçelerle düzeltecekler ve bizim köyü oraya kuracaklar. 1 dönüm ekilecek arazisi olmayan, bir hayvan besleyecek merası olmayan bir yer. Yani biz bu köyde ne yapacağız, ne yiyip ne içeceğiz?” diye soruyor.
‘HASANKEYF’E 70 EV DAHA YAPAMAZLAR MI?’
Hasankeyf’in tüm sıkıntısını kendilerinin çektiğini söyleyen Süzer, “Daha önce bizim köyde küçük hayvan sayımız 2 bin den aşağı değildi. Büyükbaş 250 kadardı. Şu anda bizim köyde hayvan kalmadı. Kamulaştırılan arazilerimizin dönümüne 900-1500 TL verildi. 1 ton saman parası. Yani 80 dönüm bir arsamız vardı, bize 73 bin lira verdiler ve biz dört ortağız. Şimdi ise köyümüzün sınırları içinde bir arazi kalmamıştır. Her taraf dağlık. Buğday, arpa, mısır, pamuk tarımı yapıyorduk. Şu an tamamen tarım ve hayvancılık bitti. Hasankeyf’in tüm sıkıntısını biz çekerken neden ilçenin bir nimetinden biz yararlanamıyoruz. 720 tane ev yapmışsınız. Bir 70 tane daha yapsınlar. Niye bizi mağdur ediyorlar” diyor.
HEP İLGİLİ YERE YÖNLENDİRİLMİŞLER AMA...
Bugüne kadar görüşmedikleri kimsenin kalmadığını belirten Süzer, yaşadıklarını şöyle anlatıyor: “Bugüne kadar Cumhurbaşkanımıza en 50 tane dilekçe yazdık. Verilen her cevap Batman Valiliğine gönderiliyor. Ve bize ‘İlgili yere bildirildi’ deniliyor. İlgili yer de ‘siz Hasankeyf’te ikamet etmediğiniz için yeni Hasankeyf’te yaşayamazsınız’ diyor. Peki kardeşim sen ilçeyi benim köyüme kuruyorsun. Beni niye göç ettiriyorsun. Benim köyüm varken şu an ben neden kendi köyümde 140-150 metre kare ev sahibi olamıyorum. Normalde gelip bize sormaları lazım ama maalesef gelip sormuyorlar. Bize şu an burada ikinci sınıf muamelesi yapılıyor. Herkeste bir tedirginlik bir huzursuzluk var. Herkes ‘Bu haksızlık bize neden yapılıyor’ diye soruyor.”
BAKAN YARDIMCISI ÇÖZECEĞİNİ İDDİA ETTİ
Köylüler yaşadıkları mağduriyete çözüm bulunmaması üzerine son olarak Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Mehmet Ceylan ile görüştü. Bakan Yardımcısı yanına gelen köylülere, konuyu bakanla görüşeceğini, çözmeye çalışacaklarını belirtti.
