Hak-İş 1 Mayıs’ından izlenim: Kadro talebi için gelen işçiler…

Halil İMREK
Adana 

Hak İş 1 Mayıs mitingine Türkiye genelinde 50 ilden katılım sağladığını kürsüden açıkladı. Mitingde hatırı sayılır bir işçi kitlesi ve aileleri vardı. Çok sayıda işçi, eşi ve çocukları ile mitinge katılmıştı. 

Mitingde renkli görüntüler vardı. Mitingte her kesimden yaşlı, genç, kadın ve çok sayıda erkek işçinin katılımı söz konusu idi. Türkçe dışında Kürtçe, Arapça konuşan işçiler de vardı. Değişik yerlerden gelen işçiler kendi yörelerine uygun oyunlar oynuyordu. 

Mitingde Hak-İş ve Türk bayrakları alanı süslemişti ve işçiler ellerinde de sallıyordu.

Miting alanındaki birçok noktada Hak-İş görevlileri tarafından su ve simit dağıtılıyordu. Çimenleri ve gölgeyi bulan aileler piknik düzenine geçmişlerdi.

Millî Gazete “Çalışma Hayatı” adlı Hak-İş, Memur Sen ve Türk-İş Genel başkanı ile yaptığı röportajlarla oluşturduğu 1 Mayıs özel eki çıkarmıştı. Hak İş görevlileri tarafından işçilere ücretsiz dağıtılıyordu.

İŞÇİLERE TAKSİTLE EV SATIŞI VAADİ

En dikkat çekeni ise Hak İş ve Hakkent konut yapı kooperatifi imzalı 54 bin TL’ye ev sahibi olmak senin hakkın” adlı el ilanıydı. ‘Sadece Hak İş üyeleri faydalanacak’ denilen el ilanı ile işçilere taksitle ev satışı pazarlanıyordu.

‘SENİ BAŞKAN YAPTIRACAĞIZ’ AFİŞİ 

Mitingde Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın sadece bir fotoğrafı vardı. Sürekli bir eliyle fotoğrafı kaldıran diğer eliyle bozkurt işareti yapan işçinin tuttuğu fotoğrafın altında ise “Seni başkan yaptıracağız” yazıyordu.

KENTİ GEZENLER, ÇAY BAHÇESİNİ DOLDURANLAR…

Mitinge erken gelenler Adana’yı keşfe çıkmışlardı. Parklarda ağaç gölgelerinin altını mesken edenler, cami vb. tarihi mekanları dolaşanlar da az değildi.

Aşağıdaki renkli işçi ve emekçi katılımı ve talepleri platformdaki konuşmalar ile çelişiyordu. Miting saat 09.00’dan itibaren başladı. Uhrevi mesajlar, ruhsal dinginliğe çağıran konuşmalar, Kur’an okumalar, Mehter marşı ve İstiklal Marşı ardından kürsüden yapılan konuşmalarda vatan, millet, 15 Temmuz hain darbe girişimi, büyük Türkiye ve savaş propagandası ile bezenmişti. Ancak işçilerin bu konuşmaları çok da dinlediği söylenmezdi. Ancak Hak İş başkanın konuşmasında “çalışanlarına sorunları var” gibi vurguları olunca işçiler kulak kesiyordu. Hak İş Genel Başkanı Mahmut Aslan, “taşerona kadro hakkını kazandık” diye konuşurken aşağıda kadro hakkı alamayan işçiler vardı. İşçiler bu talebi sloganla dile getirdiler. Kadro hakkı isteyen işçilere “kadro hakkınızı ancak Hak İş ile alırsınız. Hak İş hükümet ile görüşüyor, bu işler aracılık, diyalogla olur. Seçim öncesi mutlaka cumhurbaşkanımız bir açıklama yapar” diye anlatılarak 1 Mayıs’a çağırılmışlardı.

KADRO İSTEMEK İÇİN GELENLER…

Bitlis Tatvan feribotlarında çalışan Liman İş üyesi işçiler, Adana 1 Mayıs’ına kadro hakkı için katılmış. 1 Mayıs alanında görüştüğümüz liman işçileri, “O kadar yolu ne diye geldik. Birçoğu işçiye kadro hakkı verildi ama bize verilmedi. Biz asıl işi yapan işçileriz ama kadro hakkı alamadık” dediler. İsmini vermeyen bir işçi hararetle anlatıyor.: “Benim yedi çocuğum var. O kadar yol geldik. 115 taşeron işçiyiz kadroya geçemedik. Biz diğer kadrolu işçiler gibi asıl işi yapıyoruz. Bizim yaptığımız işi herhangi biri gelip yapamaz. 3-5 yılda bu iş öğreniliyor. Temizlik işi değil. Gemilerin yağını, bakımını, suyunu ayarlıyoruz. Çalışmaya hazır ediyoruz.  Biz kadro beklerken bize kadro çıkmadı. Seçimlerden önce kadro çıkar diye bekliyoruz. Hak İş de görüşüyormuş. Umarız olur yoksa seçimlerde oy vermeyiz.”

Sadece liman işçileri değil, Karayolları, İller Bankası ve bir çok KİT’te çalışan işçiler kadro talebi ile bir çok ilden işçiler 1 Mayıs’a katılmıştı.

Sonuçta binlerce işçi, iş, ekmek ve güvenli bir gelecek talebiyle 1 Mayıs alanına gelmişti. Kadro hakkı için ta Bitlis’ten, Erzurum’dan yola koyulup gelen vardı. Hak İş Genel başkan konuşurken “KİT’lere kadro” diye slogan atanlar vardı. 

Ancak Hak İş tarafından yapılan konuşmalar, bu hakları kazanmak işçilerini birliği, mücadelesi ile olur fikri yerine işçilere “Hak İş ailesine katılırsanız bu hakları hükümete yakın sendika olduğu için Hak İş’in elde edebilir. Ama Hak İş üyesi olunmazsa çalıştığınız işi bile kaybedebilirsiniz fikri örgütleniyordu. Kürsüden sürekli söylenen “Allah’ın bize ücretlerimizin yükselmesini ihsan eyle. İş kazalarında yaşamını yitirenlere rahmet eyle” gibi dualarla bu durum pekiştiriliyordu. 

1 Mayıs - Emekçiler her yerde alanlarda

MİTİNGTE NELER OLDU?

Hak İş’in merkezi 1 Mayıs mitingi düzenlendi. Çok sayıda ilden Adana’da toplanan emekçiler Adana’da İstasyon Meydanı’nda (Uğur Mumcu Meydanı) taleplerini dile getirdi. Mitingin en yakıcı konularından biri taşeron düzenlemesinin dışında kalan işçilerin kadro talebi oldu. “Yaşasın 1 Mayıs işçi bayramı” sloganı atan işçiler arasında taşeron düzenlemesinden mağdur olan işçiler de yer aldı. Düzenleme ile getirilen kadro daimi kadro olmamasına rağmen 1 milyon işçinin kadroya geçtiğinden bahseden Arslan, KİT’lerde çalışan işçiler, Hak İş Genel Başkanı Mahmut Arslan’ın konuştuğu sırada “KİT’lere kadro” sloganı ile kadro taleplerini dile getirdi. Düzenleme ile getirilen kadro daimi kadro olmamasına rağmen 1 milyon işçinin kadroya geçtiğinden bahseden Arslan konuşmasında KİT çalışanları, işçilik maliyeti yüzde 70'in altına düşen taşeron işçiler, araçlı şoför olarak çalıştırılan işçilerin kadroya geçmediğini belirterek kadro için yeniden bir mücadele başlatma sözü verdi. Arslan’ın konuşmasında öne çıkan bir başka konu da OHAL oldu. OHAL ortadan kalkması gerektiğini ifade eden Arslan, gerekli düzenlemeler yapılarak hayatın normale dönmesi gerektiğini ifade etti. 

SAVAŞA VE HÜKÜMETE DESTEK

Konuşmasının devamında Guta’daki saldırı iddialarına ve İsrail’in Filistin’e yönelik saldırılarına değinen Arslan, saldırıları kınadı. Pankartta ağzında yeşil dal bulunan güvercin resminin kullanıldığı mitingde konuşmasının başında barış isteyen Arslan, Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı operasyonlarını ve Irak’a yönelik müdahaleleri desteklediğini dile getirdi. Seçimlerle ilgili Hak İş üyesi işçilere sandıklara gitme çağrısı yapan Arslan, isim belirtmemesine rağmen 12 Eylül Anayasa’sından kurtulmak gerektiğini ifade ederek 16 Nisan Anayasa referandumuna gönderme yapıp hükümete desteğini belli etti. 

‘İŞÇİNİN ÜCRETİ VERGİ ALTINDA EZİLİYOR’

İşçilerin genel taleplerine de değinen Arslan, “Ücretten kesilen vergi az kazanana az, çok kazanana çok olmalı. Mevcut mevzuat işçiler vergi altında eziyor. Kadınların, işçilerin, işsizlerin sorunları var, sendikalaşma oranları dibe vurdu. Sendikalaşma önündeki engellerin kaldırılmasını ve sendikaların daha geniş tabana yayılmasını istiyoruz. İş kazalarında yaşanan acılar son bulsun istiyoruz. Çocuk işçiliği ile yapılacak mücadeleyi destekliyoruz. Enflasyon düzeyinde ücrete hayır diyoruz. Kayıt dışı çalışma son bulmalı. Kreş ihtiyaçlarının karşılanmasını istiyoruz. Mültecilere insanca yaşam istiyoruz” dedi. (Adana/EVRENSEL)

SAYA İŞÇİLERİ 1 MAYIS'I ÇALIŞARAK GEÇİRDİ 

Adana'da görüştüğümüz sayacılar 1 Mayıs'ı çalışarak geçirdi. Parça başı çalışan sayacıların bazıları bireysel olarak 1 Mayıs'a katılacaklarını söyledi ancak büyük bölümü daha çok parça çıkarıp günlük yevmiyelerini çıkarabilmek için günü atölyelerde geçirdi. Onlardan biri okan Kadir, ellerinde iş olduğu için 1 Mayıs’a katılamayacaklarını söyledi. Geçtiğimiz yıl 1 Mayısa katılan Kadir, "Bizim meslekte bazen iş oluyor, bazen olmuyor. Geçen yıl iş azdı. Biz de oturacağımıza katılalım dedik. Kafamız esti gittik katıldık. Bu yıl elinizdeki iş fazla. Bizim meslekte 1 Mayıs olmaz" dedi.

Akşam saat 8'de işi bırakacaklarını ifade eden Kadir, "Arasta'da en erken çıkan yine biziz. 10,11'e kadar çalışan var. Bizim güvencemiz yok. Resmi tatilde bile çalışıyoruz. Biz de işçiyiz ama 1 Mayısa katılmıyoruz" dedi. (Adana/EVRENSEL)