4 kişilik madenci ailesinin aylık gıda harcaması 1.575 TL'ye yükseldi

Genel Maden İşçileri Sendikasının (GMİS) araştırmasına göre, Zonguldak’ta yaşayan 1 madenci, 1 ev kadını ve 2 çocuktan oluşan çekirdek ailenin aylık gıda harcaması, nisan 2018’de bir önceki aya göre yüzde 2,74 oranında arttı. Bu artış, aile bütçesine bir önceki aya göre yaklaşık 42 TL ek yük getirdi. Mutfaktaki yıllık artış, ürün bazında yüzde 14,20 seviyesinde gerçekleşirken aynı dönemde mutfaktaki yıllık enflasyon ise yüzde 8,20 oldu. Buna göre, nisan 2018’de Zonguldak’ta yaşayan 4 kişilik bir ailenin aylık gıda harcaması 1.575 liraya çıktı.

TARIMDA İTHALATIN BEDELİ

Geçtiğimiz yıl nisan 2017 döneminde ise mutfak harcaması aylık bazda yüzde 1,12, yıllık bazda yüzde 16 oranında artmıştı. Aynı dönemde mutfak gideri ise 1.456,21 TL olmuştu.
Nisan 2018’de gıda fiyatlarının yükselmesinde özellikle dövizdeki kur artışları etkili oldu.
Böylelikle, dünyada kendi kendini besleyebilen 7 ülke konumundan neredeyse tüm tarım ürünlerini ithal eden ülke konumuna gelmenin bedelini de geniş halk kesimi ödüyor.
Nisan 2018 döneminde hava koşullarının önceki yıla göre daha sıcak ve mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşmesi sebze ve fiyatlardaki düşüşleri getirdi.
Bu fiyat düşüşleri mutfaktaki harcamanın çok daha yüksek oranlarda gerçekleşmesini önledi.
31 Aralık 2017-30 Nisan 2018’i kapsayan 4 aylık dönemde mutfaktaki enflasyon artışı yüzde 4.90 dolayında gerçekleşti.
Ocak 2018-aralık 2018 dönemini kapsayan ve 1603 TL asgari ücret 4 kişilik bir ailenin sadece mutfak giderini karşılar duruma getirilebildi. 1603 TL alan asgari ücretli, gıda harcaması sonrasında konut, eğitim, giyim vb. zorunlu giderleri karşılamak zorunda.
Ailelerin gıda harici zorunlu giderleri olan; yakacak, barınma, giyim, ulaşım, eğitim, kültür, sağlık gibi zorunlu giderleri dikkate alındığında içinde bulundukları yaşam koşulları net olarak ortaya çıkıyor.

HARCAMALARDAKİ DEĞİŞİM

GMİS’in her ay yaptığı 1 madenci, bir ev kadını eş ve 2 çocuktan oluşan çekirdek aileyi kapsayan Gıda Harcaması Araştırmasını oluşturan harcama gruplarında ise nisan 2018’de şu değişimler gözlendi:
Süt ürünleri grubu: Bu grupta aylık ortalama artış yüzde 6 seviyesinde gerçekleşti. Ürün bazında ise genelde yüzde 10 seviyesindeki peynir çeşitlerindeki artışlar etkili oldu.

Et ürünleri grubu: Nisan ayında en hareketli grup oldu. Bu grupta ortalama artış yüzde 4.65 civarında oldu. Kırmızı et ürünlerindeki ithalata rağmen fiyatlarda yükseliş devam etti. Sadece kuşbaşı ette bir önceki aya göre önemli bir artış tespit edilmedi. Kırmızı et ürünlerinde en yüksek artış yüzde 18’lik artış oranı ile kuzu etinde tespit edildi. Avlanma Yasağı başladığı için balık ürünleri grubu nisan ayında hesaplanmaya alınmadı.  Dar gelirlinin mutfağının başköşesinde olan tavuk etinde de artışlar devam etti. Tavuk eti bir önceki aya göre yüzde 10.63 oranında zam gören ürün oldu. Yumurta fiyatlarından bir önceki aya göre yüzde 10 seviyesinde artış tespit edildi. Sakatat grubunda nisan ayında önemli artışlar gözlendi. Bu grupta fiyatlar ortalama yüzde 6.6seviyesinde arttı.

Bakliyat ve tahıllar grubu: 2018 nisan ayı itibarıyla özellikle bakliyat ürünlerinde yapılan ithalatın dolardaki yükseliş nedeniyle etkisinin devam ettiği tespit edildi. Kuru fasulye türleri yüzde 2.45, nohut yüzde 10.6, oranında arttı. Tahıllarda ortalama aylık yüzde 2 civarında artış tespit edildi.  Bulgur yüzde 7.4, makarna yüzde 3 oranında arttı. Nisan ayında sebze fiyatlarında, hava şartlarının mevsim normallerinin de üzerinde iyi koşullarda geçmesi mutfak harcamasına olumlu yansıdı. Sebze fiyatları aylık bazda ortalama yüze 2.40 civarındaki fiyat gerilemeleri yaşandı. Domates, salatalık, Patlıcan, yeşilbiber gibi henüz turfanda olan sebze ürünlerinde gerileme gıda harcaması araştırmasında yüksek rakamların çıkmasını önledi. Geçtiğimiz ayın zam şampiyonu olan salatalık, domates, taze fasulye gibi ürünlerde aylık yüzde 30’ları aşan fiyat düşüşleri meydana geldi.

Meyve grubu: Nisan ayında manav tezgahlarında çağla, badem, kayısı, kiraz, çilek gibi ürünler fiyatlar mevsim başı olması nedeniyle halen yüksek olsa da bolca yer aldı.

Yağlar ve yağlı tohumlar grubu: Bu grupta fiyatlarda yüksek oranlı artışlar tespit edildi. Bu grupta aylık ortalama artış yüzde 12 civarında oldu. Tereyağı yüzde 4, margarin yüzde 10, zeytinyağı yüzde 12, ayçiçeği yağı yüzde 16.45 oranında zam gördü. Kahvaltılık zeytin ürünlerinde önemli bir değişim gözlemlenmedi.

Şekerli ürünler, çaylar, konserve grubu: Bir önceki aya göre ortalama yüzde 2 oranında artış tespit edildi.
2018 nisan ayında ailenin; gıdanın yanı sıra kira, yakacak, giyim, ulaşım, sağlık, eğitim, kültür ve eğlence gibi zorunlu harcamalarını da kapsayan asgari geçim düzeyi, diğer bir deyişle yoksulluk sınırı aylık 107 TL artış ile 4 bin 41 TL oldu. (ZONGULDAK)