İzmir'de sit dereceleri düşürüldü: Yeni yapılaşmalar yolda

Metehan UD
İzmir

İzmir'de dokuz ilçede binlerce hektarlık yeşil alanın sit dereceleri düşürülürken yeni yapılaşmaların önündeki engeller kaldırıldı. EGEÇEP kararla Körfez Geçiş Projesi arasındaki bağlantıya dikkat çekti.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın, yaklaşık iki yıl süren çalışma ve Türkiye çapındaki sit alanlarıyla ilgili yaptığı değerlendirmelerin ardından İzmir’i yakından ilgilendiren duyuru da geldi. Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü’nce yayınlanan listeye göre, İzmir’in Çiğli, Menemen, Foça, Bornova ve yarımada bölgesinden Çeşme, Urla, Seferihisar ile Güzelbahçe ilçelerinde koruma altındaki çok sayıda alan imara açıldı.
 
Türkiye genelinde 2,5 milyon hektar sit alanını gözden geçiren Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, yaptığı köklü değişikliklerle birlikte kentlerin kaderini de değiştirmiş oldu. Kimi yerleri sit kapsamından çıkartan, kimi yerlerin de derecesini düşüren yeni yönetmelikle geçmişte uygulanan katı koruma kuralları da tarih oldu. “Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı” kapsamında birçok bölgeyi imara açan bu yeni değişiklikten İzmir de nasibini aldı.

HANGİ BÖLGELERİ KAPSIYOR?

Düzenlemeyle birlikte İzmir’de ona yakın ilçede yirmiden fazla bölge doğrudan etkilenecek. Çiğli’de Kuş Cenneti’nin gerisinde kalan Kaklıç bölgesi, Bornova ilçesinin eski köy yerleşkelerinden Köyiçi, Çiçekli, Karaçam, Beşyol, Yakaköy’ün bazı kesimleri düzenlemeyle birlikte imara açılmış oldu. Değişen sit kararları kapsamında esas etkilenen bölge ise İzmir’in gözbebeği Yarımada kesimi oldu. Çeşme, Urla, Seferihisar, Güzelbahçe ilçelerinde sırasıyla Alaçatı, Ovacık, Germiyan, Ildır, Zeytineli, Gülbahçe, Yağcılar, Ulamış, Yelki gibi yerleşim alanları listeye dahil edilen alanlar arasında yer aldı.

NELERE İZİN GELDİ?

Yayınlanan değişikliğe göre, İzmir’de doğal zenginlikleriyle ünlü birçok alanda süregelen katı koruma kuralları da kalkmış ve yeni ticari, sanayi, enerji ve turizm yatırımlarının da önü açılmış oldu. Geçmişte doğal sit statüsündeki alanlara “Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanları” vasfının getirilmesiyle birlikte, başta düşük yoğunluklu turizm ve konut inşası izni verildi. Bunun yanı sıra, çevresel etkileri ile tartışma konusu olan çeşitli sanayi tesisleri, kum, çakıl, taş ve benzeri amaçla kullanılabilecek maden ocaklarıyla katı atık depolama tesisleri, atık su arıtma tesisleri, yat limanları ve akaryakıt istasyonlarının da imar izni getirildi. Tarım ve hayvancılık uygulamaları ile balık çiftliklerine de izin verilen yeni yönetmelikte üst ölçekli çevre düzeni planlarına uyumluluk ve illerdeki Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonundan alınacak izinler esas kıstas olarak belirlendi. Mahkemelik olan bir çok yapı da 'yasal statüye' kavuşmuş oldu.

KÖRFEZ GEÇİŞ PROJESİ İLE BAĞLANTILI

Sit derecelerindeki değişikliği Evrensel'e değerlendiren EGEÇEP Dönem Sözcüsü Fırat Korkmaz kararın Körfez Geçiş Projesi ile bağlantılı olduğuna dikkat çekerek "Yeni yollarla birlikte artacak yapılaşma baskısını karşılamak adına alınmış bir karar. Örneğin Foça'da hem doğal hem de antik sit alanlarında yapılaşma konusundaki zorlanıyorlardı. Buraları yapılaşmaya açmanın alt zeminini hazırladılar. Daha önceki haritalarla karşılaştırdığımızda sit alanlarındaki değişiklikler göze çarpıyor. Bu durum inşaat sermayesinin iştahını da kabartıyor. Yarın bugün Foça'da, Çeşme'de, Karaburun'da yeni alanlarda boy göstermeye başlarlar. Bununla birlikte doğa tahribatını başlanacak. Zeytin alanları ve ormanlar kesilerek yapılaşmaya açılacak. Sanayi bölgelerinden dolayı kirli olan bu bölgeyi ormanlarla ayakta tutmayı çalışıyordu. Yeşil alanları da yok olması ile birlikte iyice yaşanmaz hale gelecek. Biz kararın gözden geçirilmesi çağrısında bulunuyoruz" dedi.