Süryanilerden İsveç Hükümetine ‘seyfo’ protestoları

Murat KUSEYRİ
Stockholm

İsveç Başbakanı Stefan Löfven’in Asuri-Süryani halkının 1915’te Osmanlı topraklarındaki “Seyfo”yu (Kılıçtan geçirme) hükümetin gündemine almaması ülkede yaşayan Asuri-Süryanilerin tepki ve protestolarına neden oluyor.

Uzun yıllar Sosyal Demokrat İşçi Partisi’nde çalışan Södertälje Belediyesi Meclis Üyesi Metin Rhawi, hükümetin tutumunu protesto etmek için partisinden istifa etti. Süryani gençler, 30 bini aşkın Süryani’nin yaşadığı Södertälje ilçesinde ana yol üzerindeki köprüye hükümetin tutumunu kınayan pankartlar astı.

İsveç Parlamentosu, 2010 yılında 1915 yılında Ermeni, Asuri-Süryani ve Pontus Rumlarına yapılanları “soykırım” olarak kabul etmiş ancak zamanın sağcı hükümeti alınan kararı uygulamaya koymayı reddetmişti.

LÖFVEN TANIMA SÖZÜ VERMİŞTİ

2014 yılında yapılan seçimler öncesi Södertälje’yi ziyaret eden Sosyal Demokrat İşçi Partisi Lideri Stefan Löfven, kendisine sorulan bir soru üzerine seçimleri kazanmaları durumunda parlamentonun aldığı kararı yürürlüğe koyacakları sözünü vermişti.

İsveç Hükümeti’nde bir Süryani bakan, parlamentoda da 4 Süryani milletvekili bulunuyor. Milletvekilleri pek çok kez konuyu parlamentonun gündemine getirmelerine karşın hükümet “soykırım”kararını yürürlüğe koymayı reddetmişti.

Hükümet, konunun ele alınması için bir araştırma komisyonu kurmuş ve komisyon, 2016 yılının ocak ayında raporunu hükümete sunmuştu. Raporda hükümetin kararın olumlu sonuçlarının olumsuzlardan daha fazla olduğuna kanaat getirdiğinde “soykırım kararı”nı kabul edebileceği yolundaki görüşe yer verilmişti.

Başbakan Löfven’in “soykırımının gündemde olmadığı”nı açıklaması parti içinde de tepkilere neden oldu. Södertälje ilçesinin Sosyal Demokrat Belediye Başkanı Boel Godner, başbakan ve hükümetin tutumunu eleştirdi. Södertälje Belediyesi, “Soykırım Anma”sı yapılmasını kararlaştırdı.

BELEDİYENİN ETKİNLİĞİ BOYKOT EDİLECEK

Ancak bu girişim de Asuri-Süryanileri yatıştırmaya yetmedi. Asuri Federasyonu başta olmak üzere Asuri-Süryani örgütleri, anmaya katılmayacaklarını ve boykot edeceklerini açıkladı.

Yazılı bir açıklama yapan Asuri Federasyonu Başkanı Tony Meshko, “Biz Södertälje’deki etkinliğe katılarak mutlu ve memnun olduğumuz sinyalini vermek istemiyoruz” dedi.

Meshko, hükümete sözünü yerine getirmesi için baskı yapmayı sürdüreceklerine vurgu yaptı.

30 bin Süryani’nin yaşadığı Södertälje’de belediyenin etkinliğini 24 Nisan yerine 13 Haziran’da düzenlemesine de Süryaniler tepkili. Etkinliği “iyi düşünülmemiş bir buluş” olarak tanımlayan Meshko, anma programında şarkı ve dansa yer verilmesini de eleştirerek “Biz ölülerimizi şarkılar ve danslarla anmıyoruz” dedi ve  belediye yönetimden etkinliği iptal etmesini istedi.

Öte yandan internet üzerinden yayın yapan Assyria TV’den Sosyal Demokrat İşçi Partisi’nin Süryani kilise ve derneklerinde seçim toplantıları yapmalarına izin verilmemesi çağrıları yapılıyor. Asuri-Süryanilerin İsveç’in değişik yerleşim birimlerinde 50’yi aşkın kiliseleri ve yüzlerce derneği bulunuyor.

SÖDERTÄLJE’DE SEÇİM SONUÇLARINI BELİRLEYECEK

Södertälje’de yerel yayın yapan LT adlı gazetenin siyasi editörü Tomas Karlsson, Süryanilerin tepkilerinin hafife alınmaması uyarısında bulundu ve Södertälje’de yapılacak yerel seçimlerin sonuçlarını belirleyeceği değerlendirmesini yaptı.

Tüm bu tartışmalar sürerken Södertälje Belediye Başkanı Boel Godner, Dışişleri Bakanı Margot Wallström’ün Södertälje’yi ziyaret edeceğini, ziyarette başbakanın verdiği mesajdan daha farklı bitr mesaj vermesini umduğunu söyledi.

Godner, şimdilik daha fazla açıklama yapamayacağını ancak Wallström’ün toplantı yapacağı tarihin kesinleşmesinden sonra daha ayrıntılı açıklamalarda bulunacağını belirtti.