Finlandiya’da emeklilerin yarısı geçim sıkıntısı içinde

Murat KUSEYRİ
Stockholm

Finlandiya Emeklilik Güvencesi Merkezi, 2017 yılında emeklilerin yaşam koşullarını belirlemek amacıyla bir anket çalışması yaptı. 3 bin emekliyi kapsayan anketin sonuçları düşük ücretli işlerde çalışan, hastalık nedeniyle emekli olmak zorunda kalan ve yalnız yaşayan emeklilerin  geçim sıkıntısı içinde olduğunu gösterdi.

GIDA VE İLAÇTA TASARRUFA GİDİYORLAR

Yukarıda belirtilen gruplar içinde yer alan emekliler, paraları olmadığı için gıda ve ilaç alımında kısıntıya gitmek zorunda olduklarını söyledi. Hastalık nedeniyle emekliye ayrılanların çoğu, gelirlerinin önemli bir bölümünün ilaç ve muayaneye gitmesinden şikayetçi.

Emeklilerin yarısı giderlerini karşılamakta güçlük çektiğini söylerken diğer yarısı ise ekonomik sorunları olmadığını söylüyor. Ekonomik sıkıntıları olmadığını söyleyen emeklilerden % 40’ı bir miktar para biriktirebildiklerini, % 20’si de yakınlarına para yardımında bulunduklarını belirtti.

Finlandiya’da emekli olan 1,5 milyon kişiden 174 bini bin 200 avrodan daha az gelire sahip oldukları için dar gelirliler kategorisinde yer alıyor.

İŞSİZLERİN EMEKLİ OLMA RİSKİ ÜÇ-DÖRT KAT FAZLA

Emeklilik Güvencesi Merkezi tarafından yapılan bir başka araştırmanın sonuçları da işsizlerin emekli olma riskinin çalışanlara kıyasla üç-dört kat daha fazla olduğunu ortaya koydu. İsşsiz kadınların erken emekliye ayrılma riski erkeklerden daha fazla.

Kurumun 50 yaşın üzerindeki çalışanlar ve işsizlerin emekli olma planları üzerinde yaptığı araştırmanın sonuçlarına göre işsiz erkeklerin erken emekliye ayrılma olasılığı çalışanlara kıyasla 3 kat daha fazla. Kadınların söz konusu olduğunda ise bu rakam 4 katına çıkıyor.

AKTİFLEŞME MODELİ’NDEN SONRA EMEKLİLİĞE BAŞVURANLARDA ARTIŞ

Bu yılın başında parlamentonun işsizlerin haklarını kısıtlayan ‘Aktifleştirme Modeli’ni kabul etmesinden sonra emeklilik için başvuran işsizlerin sayısında belirgin bir artış olduğu belirtiliyor.

Sigorta şirketi Varma, yasanın kabul edilmesinden sonra hastalık nedeniyle erken emekli olmak isteyenlerin sayısında bir önceki yıla kıyasla % 17 oranında artış olduğunu açıkladı. Hastalık nedeniyle emekliye başvurup da karar verilmesini bekleyenlerin ‘Aktifleştirme Modeli’nin getirdiği yükümlülüklere uyma zorunlulukları yok.

Halk Emekliliği Kurumu’nun yayınladığı istatistikler de, bu yılın ilk üç ayında yeterli ölçüde iş aramadığı değerlendirilen işsizlerin yarısının işsizlik ödentilerinin düşürüldüğünü gösterdi.

ÜLKE ÇAPINDA GREV VE PROTESTO GÖSTERİLERİNE NEDEN OLMUŞTU

1 Ocak 2018 gününden itibaren yürürlüğe giren ‘Aktifleştirme Modeli’ adı verilen düzenleme 3 ay boyunca 18 saat çalışmamış ve aktif olarak iş aramadığına kanaat getirilen işsizlerin ödentilerinin % 4,6 oranında düşürülmesini öngörüyor.

Temel ve iş piyasası destek ödentisi alan işsizlerin aylık ödentisini 697 avrodan 664 avroya, gelirlerine göre işsizlik ödentisi alanların aldıkları ödentileri de 1420 avrodan 1353 avroya düşürüyor.

190 bin işçiyi etkileyen yasa Finlandiya çapında yüz binlerce işsiz ve emekçinin katıldığı grev ve protesto gösterilerine yol açmıştı. ‘Vatandaş İnisiyatifi’ yasanın yeniden parlamentoda görüşülmesi için 100 bini aşkın imza toplamıştı.