General Elektrik, işçileri kağıt mendil gibi kullanıp atmak istiyor
Daha önce grevleri yasaklanan şimdi de işçi kıyımı ile karşı karşıya olan General Elektrik işçileri, fabrikadaki durumu Evrensel'e yazdı.
Fotoğraf: Evrensel
General Elektrik işçileri
Gebze
Türkiye’de en büyük elektrik trafolarını üreten General Elektrik’in (GE) Gebze fabrikasında çalışan işçileriz. Adı uzun yıllar Gebze’de AEG ETİ olarak bilinirdi. Ve Alman şirketi idi. 1996 yılında alman şirketi olan AEG’yi ALSTOM satın aldı. Alstom da Fransız şirketi idi. 2004 yılında çalıştığımız fabrikanın adı AREVA oldu. Yine Fransız’dı. Son olarak 2015 yılında Amerikan şirketi fabrikayı satın alarak adı General Elektrik (GE) oldu. Rakamı bilemesek de GE milyar dolarlar ödeyerek fabrikayı Fransızlardan almıştı. Bizden önce çalışan işçi abilerimiz şimdi de biz öyle paralar kazandırmışız ki çalıştığımız fabrika ha bire el değiştiriyor. Bu el değiştirmeler zarar ettiği için değil büyük kârlar elde ettiği için. Velhasıl çalıştığımız fabrika hep yabancı şirketlere aitti.
SANKİ BİZ İŞÇİLER YABANCI, GE YERLİ
Tamam yerli ve milli değildi ama bu fabrikada hep biz işçi olarak çalıştık. İster Fransız olsun ister Amerikalı olsun hep bizim sırtımızdan kazandılar. Ama biraz ekmeğimizi büyütmek istediğimizde biraz daha iyi şartlarda çalışmak istediğimizde hemen grevimiz yasaklandı. Neden. Sanki biz işçiler yabancı, GE yerliydi. Belki bilmeyen işçi arkadaşlar vardır bizim fabrika patron sendikası EMİS’e üye olmadan, yine patron sendikası MESS’e bağlıydı. Bizim kararlığımız sayesinde MESS’ten ayrılıp sözleşme imzalanmıştı ama daha bir iki ay geçmeden elektrik trafoları üreten patronlar yeni bir patron sendikası kurmuştu adına da EMİS dediler. GE, Schneider, ABB patronları hemen birleşmişti. Kime karşı tabi ki bize karşı. Şimdi sendikamız Birleşik Metal-İş ile EMİS arasında yeni bir sözleşme dönemi başlamak üzere. EMİS kesin hazırlığını yapmıştır, bizim de ona göre hazırlanmamız şart bu sözleşme dönemi daha çetin geçecek gibi görünüyor. Bu mektup aracılığıyla da özellikle EMİS üyesi fabrikalardaki arkadaşlardan sözleşme görüşmelerinde her fabrikanın ayrı değerlendirmeye tabi olma durumunun yararı ve sakıncaları konusunda görüşlerinin önemli olduğunu düşünüyoruz.
EN KÜÇÜK TRAFO 3 MİLYON DOLAR
Fabrikamızda 600 yakın (sanırım 560) işçi 300’e yakın da beyaz yakalı toplam 900 yakın çalışan var. EMİS ile yapılan ve grevle imzaladığımız, ki grevimiz 2 saat içinde yasaklanmıştı, sözleşme sonrasında 10 yıllık bir işçi kardeşimizin ücreti sosyal haklarda içinde 3000 ile 3500 lira arasındadır. Peki bizim fabrikada bizlerin alın teri ve emeğiyle üretilen bir trafonun fiyatı nedir? En küçük dediğimiz 70 ile100 mva’lık bir trafo 3 milyon dolardan aşağı değildir. Türkiye’de en büyük trafo bizim fabrikada üretildi. Ve Yunanistan’a satıldı. Gebze’yi bilen arkadaşlar bilir ama ben bilmeyenler için söyleyeyim ürettiğimiz bu trafo Derince Limanından Yunanistan’a gönderildi. Fabrikamız ile Derince Limanı arası en fazla 35-40 kilometredir ve 25 dakikada varılır. Bu trafo tam 395 ton ağırlığında ve 70 metre uzunluğunda özel TIR’larla taşındı. Derince Limanına varması tam 6.5 saat sürdü. Varın bu trafonun fiyatını siz düşünün. Fabrika yönetiminin 2020 ihracat hedefinin 1 milyar dolar olduğu toplantılarda bizlere bile övünçle söyleniyor. Ürettiğimiz trafoların yüzde 85’i ihracat olarak satılmakta, içerde ise TEAŞ’a satılmaktadır. Çalıştığımız GE fabrikası 500 büyük firma içerisinde 2017 yılı itibarıyla 151. sıradadır. Biz küçük trafo dediğimiz trafoları 1 günde üretebiliyoruz.
KIYIM GÜNDEMDE
Son aylarda trafo siparişlerinde azalma söz konusu. Fabrika yönetimi “İşler azaldı, sipariş alamıyoruz, masraflar arttı bunun için daralmaya, küçülmeye gideceğiz” diyerek işçi çıkarımına hazırlanıyor. Şu an yaklaşık 120 işçi çıkarımı dillerde dolaşıyor. Bunun için İŞKUR’a başvurular dahi yapıldı. İşçi çıkarımlarında sözde devamsızlığı olan, viziteye çıkan, istirahat alanların öncelikli olacağı ilan ediliyor. Sanki biz insan değiliz, makineden bile değersiziz.. Sanki biz bel ve boyun fıtığına Antalya’nın kumsalında yakalandık. Hem bizi sağlığımızdan edeceksiniz hem de tedavi olmak yasak diyeceksiniz. Ama 120 işçi çıkaracağız sonra gerekirse yine 30 işçi daha çıkarabiliriz diyeceksiniz. Ama fabrika yönetiminin bizlere söylediği başka bir şey de var. “İşler açılırsa tekrar yeni işçi de alabiliriz” diyorlar. Tabi ki daha düşük ücrete hem de sözleşmeli. Evet biz işçileri kağıt mendil gibi görüyorlar, kullan at. Hastalanmak doktora gitmek, düğün-cenaze senin neyine! Çocuğunun mezuniyet töreninden sana ne! İş varken nefessiz çalış, işler biraz azalınca kapı önüne! Ama yine de umutsuz değiliz Amerikalı patrona karşı yerli ve milli reisimiz var! Bizlerin kapı önüne konulmamıza izin vermez di mi!
SESSİZ KALIRSAK GE İLE SINIRLI KALMAYACAK
Eğer biz işçiler fabrikamızdaki bu işçi kıyıma karşı sessiz kalırsak bu GE ile sınırlı kalmayacak. Eğer biz bu kıyım karşısında sessiz kalırsak önümüzdeki EMİS sözleşmesi kayıpla bitecek. Bunun için sendikamızla birlikte temsilci arkadaşlarımızla birlikte mücadele etmeliyiz. Başta sendikamız Birleşik Metal-İş üyesi diğer fabrikaların işçilerini General Elektrik’teki işçi kıyımına karşı duyarlı olmaya çağırıyoruz.
2015’TE İHRACAT ŞAMPİYONU OLDU
Türkiye’de 68 yıldan bu yana faaliyet gösteren GE, Fransız Alstom’un Gebze’deki 48 yıldır faaliyet gösteren transformatör fabrikasını bünyesine katarak daha da büyüdü. Toplam üretiminin yüzde 85’ini ihraç eden GE Güç Transformatörleri Fabrikası, 2015 yılında yaklaşık 250 milyon dolar ihracatla kendi alanında Türkiye ihracat şampiyonu oldu.
CEO ERDOĞAN VE ALBAYRAKLA GÖRÜŞTÜ
GE Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su John Flannery yeni görevini aldıktan sonra ilk defa Türkiye’yi ziyaret etti. İstanbul ve Ankara’da iş ortakları ve müşterileri ile bir araya gelen Flannery, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı da ziyaret etti. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’ın da bulunduğu görüşmede John Flannery, “70 yılı aşkın süredir Türk sanayisinin büyümesi ve gelişmesine yönelik çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Enerji, sağlık ve havacılık alanlarındaki yatırım ve iş birliklerimiz Türkiye’de olumlu sonuçlar sağlamaya devam ediyor. Çok değerli insan kaynağı, ekonomik fırsatları ve potansiyeli olan Türkiye’nin uzun dönemli ve güvenilir bir iş ortağı olmaktan gurur duyuyoruz” dedi.