Sivas Katliamı’nın üzerinden 25 yıl geçti

Eylem NAZLIER
İstanbul

Sivas katliamının yıl dönümünde Evrensel'e konuşan yakınlarını kaybedenler ve Alevi Kurum temsilcileri, “Sivas katliamı aydınlanmadığı sürece bu ülkede demokrasiden, adaletten, eşitlikten bahsetmek mümkün değil” dedi.

Türkiye tarihinin en kanlı katliamlarından biri, bundan 25 yıl önce 2 Temmuz 1993 tarihinde bir cuma günü Sivas’ta gerçekleşti. Pir Sultan Abdal’ı anmak isteyen aralarında Asım Bezirci, Nesimi Çimen, Muhlis Akarsu, Metin Altıok ve Hasret Gültekin’in de bulunduğu 33 yurttaş, konakladıkları Madımak Oteli’nde Türkiye’nin gözleri önünde diri diri yakıldı. Bir cinayet, bir vahşet, bir katliam tarihi olarak akıllarda kaldı. Katliamın bugün 25. yılı. Ve 25 yıldır Sivas Katliamı hâlâ aydınlatılmadı. Katliamın gerçek sorumlularından hesap sorulmadığı gibi, dava da zaman aşımına uğratıldı. Katliamın 25.yılında hayatını kaybedenlerin yakınları ve alevi kurum başkanlarıyla sohbet ediyoruz.

Sivas Valisi: Hükümet aleyhine slogan atılırsa müdahale ederiz

‘GELECEĞİMİZDEN KORKUYORUM’

İlk olarak 2 Temmuz 1993’te yaşanan Sivas katliamında hayatını kaybeden yazar- araştırmacı Asım Bezirci’nin eşi Refika Bezirci ile sohbet ediyoruz. Şu anda 78 yaşında Refika Bezirci, Sivas’tan sonra Türkiye’de çok fazla katliam yaşandığını söylüyor ve ekliyor: “Türkiye’de o kadar çok olay oldu ki  Sivas katliamı neredeyse unutuldu gitti. Sivas katliamının acısı ailelerin içine kor gibi düştü. Türkiye’nin geleceğinden korkuyorum. Sivas katliamının üzerinden 25 yıl geçmesine rağmen kafalar, düşünceler, davranışlar aynı. Bu kindar, kendinden olmayanı ötekileştiren zihniyet değişmezse kötü şeylerin yaşanacağını düşünüyorum. Keza yaşandı da. Sivas katliamını gerçekleştirenlerin devamcıları dün Suruç’ta, Ankara’da onlarca masum insanın ölmesine neden oldu.”

‘BİR DAHA SİVAS’A GİTMEDİM’

Olay yaşandıktan sonra Asım Bezirci’nin eşyalarını almak için Sivas’a gitmiş Refika Bezirci sonrasında bir daha hiç gitmemiş: “Otele gittiğimizde çarşaf gibi isler sallanıyordu rüzgar vurdukça. İçeriye girip baktım, simsiyahtı içerisi. Asım’ın çantası geldi, oteldeki koku, çantada da vardı. Bir daha da gitmeyi düşünmedim. Sivas deyince katliamdan başka bir şey gelmiyor aklıma, tüylerim diken diken oluyor.”

‘HER ŞEYİN ÜSTÜNÜ ÖRTME YOLUNA GİTTİLER’

Sivas katliamının siyasi sorumlularının yargılanmadığını söyleyen Bezirci, “İnsanlık suçlarında zaman aşımı olmamalı. Suç suçtur. Sivas’la yüzleşme şöyle dursun örttüler üstünü. Yapanlar belli ve yaptıranlar belli. Her şeyin üstünü örtme yoluna gittiler. Ben mahkemeye gittim orada oturan hâkim suçlular karşısında sustu kaldı.  78 yaşındayım. Yaşlandım, bazı şeylerle uğraşamıyorum. Asım’dan 13 yaş küçüğüm. 25 yıl oldu, Asım’ı arıyorum, çok özlüyorum, yazık oldu diyorum.”

2 Temmuz 1993’te yaşanan Sivas katliamında hayatını kaybeden şair Metin Altıok’un kızı, CHP eski milletvekili Zeynep Altıok da Madımak katliamı ve sonrasında yaşanan dava sürecini gazetemize değerlendirdi. “25 yıl önce Sivas’ta ‘Cumhuriyet burada kuruldu, burada yıkacağız’ diyen laikliği, cumhuriyeti, aydınlığı ve ilerlemeyi savunan Alevi toplumunu hedef alan, aydınlanmanın yayılmasını ön ayak olan aydınları doğrudan hedef alan bir katliam yaşandı” diyen Altıok, “Ondan sonra cemaat ilişkileriyle, cemaat eliyle iktidara gelenler katliam sanıklarını ödüllendirdiler ve ülkeyi darbenin eşiğine getirdiler. Ve o darbenin ardından net bir rejim dönüşümünü hedef aldılar. Daha önce katliamla dillendirilebilen şeriat çağrısı, 25 yıl sonra bir rejim olarak karşımıza getirilmek isteniyor, örneğin Meclis Başkanı açıkça laikliği hedef alabiliyor. Tam da seçimden sonra bir yıl dönümü yaşayacağız. 2 Temmuz’u iyi anlamamız gerekli” değerlendirmesinde bulundu.

Yeni e’den Sivas Katliamı dosyası: Çeyrek asır sonra

‘OYALAMA VE ZAMAN DOLDURMA STRATEJİSİ’

Zaman aşımına uğrayan dosyadan ayrılan üç firari sanık Murat Karataş, Eren Ceylan ve Murat Sonkur hakkındaki davanın yalnızca 1 dakika sürdüğünü aktaran Altıok, “25 yıldır aynı sistem içerisinde, aynı sistem çarklarının dönüşüne tanıklık ediyoruz. Sivas katliamının yıl dönümüne 2-3 gün kala gerçekleşen son duruşma bir dakika sürdü. Tamamen bir oyalama ve zaman doldurma stratejisiyle bu dava sürükleniyor. Zaman aşımına uğratılan davanın AİHM yolu bilinçli bir şekilde kapatılıyor” dedi. Sanık avukatlarının neredeyse tamamının AKP’nin üst düzey bürokratları tarafından ödüllendirildiği belirten Altıok, “Ama biz hesap sormaktan vazgeçmeyeceğiz, yılmayacağız, bu davada adaleti bulana kadar elimizden geleni yapacağız. Sivas katliamı davası sadece orada katledilenler için değil, insanlığa karşı işlenmiş suçlarda adaletin sağlanması için devam eden emsal davadır.” diye konuştu. 

‘SİVAS’IN SORUMLULARI ORTAYA ÇIKARILMADI’

Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Genel Başkanı Gani Kaplan da “Devlet bu katliamla yüzleşmedi. 25 yıl önce devlet,  katliamı doğru okusaydı bugün bu noktalara gelmezdik” dedi. “Günümüze baktığımızda Alevilerin durumu 93’ten daha iyi değil” diyen Kaplan, “Devlet Aleviliği yok etme yönünde bugün büyük çaba sarf ediyor. Alevi köylerinde zorla ezan sesinin dinlettirilmesi, zorla camii yapılması, yolların yaptırılmaması, yatırım yapılmayışı  gibi sorunlarla Aleviler karşı karşıya. O dönem Alevilere büyük baskı vardı ancak şimdi tüm muhaliflerin üstünde sistematik bir baskı var.” ifadelerini kullandı. Bugün yapılacak olan anma etkinliklerine de çağrı yapan Kaplan, “Bizler Madımak’ın önünde olacağız ve taleplerimizi bir kez daha haykıracağız.” dedi. Bir dönem önceki Alevi Bektaşi Federasyonu’nda (ABF) Genel Başkanı Muhittin Yıldız ise şunları söyledi:  “Sivas Katliamının üzerinden 25 yıl geçti ama üzerinden hâlâ kara bulutlar kalkmadı. Kara bulutlar kalkmadığı müddetçe insanlık tarihinde yol almamız mümkün değil. Sivas katliamı aydınlanmadığı sürece bu ülkede demokrasiden, adaletten, eşitlikten bahsetmek mümkün değil.”