Irak protestoları: 3 milyar dolar şimdiye kadar neredeydi?

Irak’ta hizmet yoksunluğu, elektrik kesintileri ve yolsuzluklara karşı başlayan ve ölümlerin de yaşandığı protestolar, Al Arab ve Rai al Youm gazeteleri tarafından yorumlandı.

3 MİLYAR DOLAR IRAK AYAKLANMASINI DURDURUR MU?

Al Arab

Iraklı politikacılar ve din adamları Basra’dan sonra güneydeki Maysan, Zi Kar, Mesna ve Necef şehirlerine sıçrayan Irak halk ayaklanmasının yayılmasını önlemek için yarışıyorlar.

Irak Başbakanı Haydar İbadi kuvvet kullanımına değinmeyi ihmal etmeden göstericilere vaatlerde bulunurken, Necef merkezli dini otorite dahil dini liderler, huzursuzluğun yedinci gününde egemen sınıfın, özellikle Orta ve Güney Irak’ta olağanüstü durumu kontrol altına almaya yardımcı olmayı amaçlayan açıklama hamlesi başlattı.

İbadi, Basra’da başlayıp ülkenin güneyindeki Şii çoğunluğun bulunduğu diğer illere yayılmaya başlayan protestoları yatıştırmak için kamu hizmetlerini iyileştirmek amacıyla Basra eyaletine 3 milyar dolar ayırdı. İbadi, geçici hükümetinin Basra’ya elektrik, su ve sağlık hizmetleri sağlamak için fon sağlayacağını söyledi.

ORTADOĞU’NUN VENEDİĞİ'NDE SULAR AKMIYOR

Bir zamanlar içinden geçen su kanalları ağı nedeni ile Iraklıların “Ortadoğu’nun Venedik’i” diye adlandırdığı Basra’da durumun yakında önemli ölçüde iyileşme olasılığı düşük. Güney Irak illerine yayılan huzursuzluk, Iraklı liderlerin daha iyi bir gelecek vaatlerini yerine getirmedikleri yönündeki hakim anlayışı güçlendirdi. Iraklıların çoğunluğu hükümetin fon tahsis etme vaadinin artık kimseyi ikna etmeyen sözlerden biri olduğu görüşünde.

Iraklı bir siyasetçi değişimin il meclislerinin kaldırılması ile başlayacağını belirtti. Bu da protestocular için bir zafer anlamına geliyor. Irak’ın en büyük dini lideri Ayetullah Ali el Sistani protestocularla dayanışma içinde olduğunu ifade ederek, “kamu hizmetlerinin ciddi bir şekilde azalması” ile karşı karşıya olduklarını söyledi.

Siyasi çevrenin ileri gelenleri ve iktidar partisinin liderleri göstericilerin öfkelerini yatıştırmak için onlara sempati gösterme arayışına girdiler. Sadr hareketinin lideri Mukteda Es Sadr durumu sakinleştirmek için Basra’ya bir heyet gönderdi. Her an geçmiş yıllarda yolsuzluğu korumak için oynadıkları rolü kınama durumuna geçebilecek olan dini otoritenin protestocular üzerindeki etkisinin çoğunu yitirdiği netleşiyor.

ŞİDDET PROTESTOLARI ARTIRIR

Gözlemciler, hükümet ve partilerin mülklerini korumak için şiddet kullanmaları neticesinde protesto alanının genişleyeceği görüşünde. Daha fazla ölüme yol açabilecek olan şey,  şu an ikili bir rol oynayan dini otoritenin dışlanmasına yol açacaktır. Bu da, bir yandan, hizmet talep eden gösterilerdeki protestocuları destekleyen, diğer yandan hükümetin güvenliği sağlama bahanesiyle şiddeti kullanma hakkını savunan tutumdur.

Önceki yıllarda mümkün olan bu sefer kullanılamaz hale geldi. Parası varken özellikle elektrik alanında sözünü tutmayan bir hükümet iflasa yakın zamanda para bulamaz. Pazar günü iki protestocunun öldüğü çoğunluğu gençlerden olan halkın bir parçası olarak sokağa çıkıp Necef havalimanını basmak, Basra’daki petrol şirketlerini kuşatmak ve Maysan, Zi Kar, Necef ve Muthanna’da devletin sembolü olan binaları tahrip etmek de onları tatmin edecek bir çözüm değil.

Siyasi gözlemciler görev süresi sona ermiş İbadi hükümetinin pratik çözümler bulma konusunda en zayıf döneminde olduğuna işaret ediyor.

İBADİ ŞİMDİYE KADAR NEREDEYDİ?

Rai Al Youm

Başyazı

Su yok. Elektrik yok. Sağlık hizmeti yok. Amerikan işgalinden bu yana, Herhangi bir okul, hastane, üniversite ve yeni köprü binası yok…

ABD’nin Irak işgalinden ve Irak Cumhurbaşkanı Saddam Hüseyin’in devrilmesinden 15 yıl sonra kötü hizmetler, yüksek işsizlik, yaygın yolsuzluk ve mezhepçi partilerin ülkenin geleceği üzerindeki egemenlikleri nedeni ile ülkenin çeşitli büyük şehirleri protestolara sahne oluyor.

Günde yaklaşık dört milyon varil petrol ihraç eden petrol zengini Irak, su, elektrik, işsizlik ve vatandaşlara asgari düzeyde hizmet verecek sağlık tesislerinin bulunmadığı güney eyaletlerinin çoğunda, açların devrimi ile karşı karşıya.

Sahte seçimler… Felçli parlamento… Kamu soygunları… Güvenlik eksikliği… Mezhepsel ve etnik esaslar temelinde bölünmenin derinleşmesi… Yabancı güçlerin, Amerikan ya da İran’ın artan etkisi… Ve ülke ve halkın işlerini yönetmek için bir ulusal hükümet kurmada tam bir başarısızlık.

Göstericiler Basra, Samada, Nasıriye ve Di Kar’daki belediyelere ve hükümet binalarına girdiler, Necef havaalanındaki hava trafiğini durdurdular ve ülkede adı yolsuzluğa karışan partilerin genel merkezlerine saldırdılar.

MADEM MİLYARLARI VARDI, NİYE KULLANMADI?

Başbakan Haydar İbadi, protestocuların taleplerini karşılamak için Basra’ya ve diğer güney illerine milyarları akıtma sözü verdi. Eğer Hükümet bu milyarlara sahipse neden bu yıllar boyunca bunları eğitim, sağlık, kamu hizmeti projelerine aktarmadı?

Bahane terörle mücadele ve onu yok etmek için iç savaşa katılmak ise bu terör güney illerine ulaşmadı, ulaştıysa da bu ihmal edilebilir bir düzeydedir.

Ülkenin en büyük Şii din adamı Ali El Sistani’nin protestocularla ve onların talepleriyle dayanışma içinde olması iyi bir şeydir. Ama neden tüm bu yıllar boyunca sustu ve neden yolsuzlukla ve yolsuzluk yapanlarla savaşmak için bir fetva yayınlamadı ve kamuoyunu onlara karşı harekete geçirmedi?

On yıldan uzun süren ve bir milyondan fazla insanın şehit olmasına yol açan Irak üzerindeki haksız kuşatmanın zirvesinde, kamu hizmetleri bu kadar bozulmamıştı ve vatandaşlar için mevcut olan elektrik miktarı şu an olandan daha fazlaydı. Aynı şeyler eğitim ve sağlık hizmetleri için de söyleniyor.

Basra’daki sıcaklık 55 dereceye ulaştı. Suyun ve onunla birlikte su kaynaklarının tam yokluğunda insanlar nasıl yaşar?

Onurlu Irak protestoları, kamu parasını yağmalayan, devlet kurumlarını baltalayan, ulusal kimliği yok eden tüm yolsuzluklar ortadan kalkana, yolsuzluk partileri ve Amerikan tanklarının arkasına takılan istisnasız tüm politikacılar yıkılana kadar devam etmelidir.

(Çeviriler: Yusuf Ertaş)

Irak’ta gösteriler sürüyor, polis iki kişiyi daha öldürdü

Trump-Putin zirvesinde Ukrayna ve Suriye öne çıkıyor