DT ve DOB'da ‘tüzel kişilik’ ve ‘genel müdürlük’ yeniden tanımlandı

Devlet Tiyatroları (DT) ile Devlet Opera ve Balesinin (DOB) kuruluş, teşkilat, görev ve yetkilerine ilişkin esasları 4 numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle tekrar düzenlendi. 703 sayılı Kararnameyle “genel müdürlükleri” ve “tüzel kişilikleri” kaldırılan DT  ve  DOB eski statülerine getirildi. Yeni düzenlemeyle kurumlar yeniden “tüzel kişilik” olurken, “edebi kurul” ve “sanat ve yönetim kurulu” ise yeniden tanımlandı.

Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kaldırılan DT’nin edebi kurulu, yeniden düzenlendi. Yeni kararnameyle oynanacak eserler edebi kurul tarafından belirlenecek. Edebi kurul, sanat ve edebiyat alanında tanınmış 3 kişi ile genel müdür, başrejisör, başdramaturg ve bir sanatkardan oluşacak. Kurul, başkanını kendi üyeleri arasından seçecek. Edebi kurulun karar alma süreci ise “Salt çoğunlukla toplanır ve bu toplantıda bulunanların salt çoğunluğuyla karar verir” şeklinde olacak.

Kurumlar tekrar Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlanırken iki sanat kurumunun özel bütçeli yapısı ise korundu. Kurumların gelir yapısına dair yapılan düzenlemede “Genel bütçeden ayrılan ödenek, temsillerden elde edilecek hasılat, tanıtıcı ve aydınlatıcı yayınlardan temin olunacak gelirler, tiyatro faaliyetlerinden yararlanan il özel idareleri ile belediyelerce yapılabilecek bağışlar, her çeşit bağışlar ve diğer çeşitli gelirler, tertiplenecek milli ve milletlerarası festivallerden elde edilecek hasılattan oluşur” ifadelerine yer verildi.

GENEL MÜDÜR DIŞARIDAN ATANABİLECEK

703 sayılı Kararnamede kaldırılan “Devlet Tiyatroları bir genel müdür tarafından yönetilir” maddesi yeni kararnameyle tekrar tanımlandı. 5441 sayılı “Devlet Tiyatroları Kuruluşu Yasası” ile 1309 sayılı “Devlet Opera ve Balesi’nin Kuruluş Yasası”nda yer alan “sanatçı veya öğretim elemanı genel müdür” kuralı ise kaldırıldı. Artık, her iki kuruma da dışarıdan genel müdür atanabilecek.

KARARNAME TEPKİ ÇEKMİŞTİ

703 sayılı Kararnamenin ardından sanatçılar, sosyal medya hesaplarında ve gazetelere yaptıkları açıklamalarda düzenlemeye tepki göstermişti. Sanatçılar yaptıkları açıklamalarda 703 sayılı Kararnamenin DT ve DOB’un görece özerk yapısını ortadan kaldıracağını, sanatta taşeronlaşmaya yol açacağını ve sanat kurumlarını tek adamın denetimine geçireceğini vurgulamıştı. Sanatçılar DT ve DOB’un eski halini değil, sanat kurumlarının gerçek anlamda özerk bir yapıya kavuşturulmasını istiyor.

NE OLMUŞTU?

703 sayılı KHK’ye göre; 5441 sayılı Devlet Tiyatrosu Kanunu’nun “Devlet Tiyatroları bir Genel Müdür tarafından yönetilir” maddesi kaldırılmıştı. Kanunda yer alan “Tiyatronun iç ve yönetim işleri bir tüzükle belirtilir” ifadesi, “Cumhurbaşkanınca çıkarılan yönetmelikle belirlenir” olarak değiştirilmişti. Yine “Devlet Tiyatroları genel müdürüne en yüksek sanatkar memur ücretine ilave olarak Bakanlar Kurulunca tayin edilecek miktarda idare ve temsil ödeneği verilir” ifadesi, “Cumhurbaşkanınca tayin edilecek miktarda idare ve temsil ödeneği verilir” şeklinde düzenlenmişti. (KÜLTÜR SERVİSİ)