2018’in en iyi astronomi fotoğrafları

Yılın Astronomi Fotoğrafçısı 2018 ödüllerinin adayları belli oldu. Bu sene ödül için listeye giren fotoğraflar Kuzey Işıkları’ndan uzak galaksilere, Ay’dan gökyüzüne muhteşem görüntüleri içeriyor.

Yarışmanın kazananları 23 Ekim’de açıklanacak. Gelin 12 adayın fotoğrafları arasında bir gezintiye çıkalım.

DÜNYA IŞILTISI © Peter Ward

Tam güneş tutulması sırasında Güneş tacının parlaklığı ayın detaylarını insan gözünden gizler. Ancak birden fazla dijital pozlamayla, -bu örnekte iki saniyeden saniyenin 2 binde 1’ine kadar- çok daha fazlası görülebilir. İleri Yüksek Dinamik Aralıklı (XHDR) fotoğrafçılık sadece harikulade Güneş tacını değil burada Dünya’dan yansıyan güneş ışığının aydınlatmasıyla görülen yeni olası uyduların en yenilerini de gösteriyor.

RS34358_NGC 6726 VE NGC 6727 © Mark Hanson, Warren Keller, Steve Mazlin, Rex Parker, Tommy Tse, David Plesko, Pete Proulx

Güney Tacı Takımyıldızı’ndaki bu spektaküler bulutsuların yansımaları, silisten oluşan kozmik tozların yansıttığı ateşli yıldızların ışığında üretilen karakteristik mavi rengi sergiliyor. Veri, Cerro Tololo Inter-American Gözlemevi’nin PROMPT2’sindeki Star Shadows Remote Gözlemevi tarafından LRGB(parlaklık, kızıl, yeşil, mavi) filtreleri kullanılarak edinildi ve CCDStack kullanıldıktan sonra Mark Hanson tarafından Photoshop ve PixInsight’la son işlemden geçirildi. Güney Tacı Takımyıldızı’nın tamamı olağanüstü olsa da Gökbilim Kataloğu 6726 ve 6727’nin merkezlerini bu muhteşem çözünürlükte çok nadir görülebilir. Bunun güney gökyüzündeki, ağzımızı açık bırakan en hayranlık verici bölgelerden biri olduğunu düşünüyoruz.

BARENTS DENİZİ KIYISINDA KUZEY IŞIKLARI © Michael Zav’yalov

3 kişilik bir ekip olarak Kuzey Işıklarını yakalayabilmek için 2 bin kilometre yol kat ettik. Kuzey Kutup Dairesi’nde Rusya’nın Yaroslavl kentinden Barents Denizi kıyısındaki Teriberka’ya kadar geldik. 4 gün boyunca hava yüzümüze gülmedi, yoğun kar yağışı vardı ve denizin üzerinde koca bulutlar geziniyordu. Ancak nihayetinde gökyüzü açıldı ve gece olunca tanık olabilmek için onca yolu teptiğimiz şeyi gördük. Kuzey Işıkları tüm haşmetiyle yıldızlı gökyüzüne doğru zarifçe kıvrılıyordu.

AR 2665 VE DURGUN UZANTI© Łukasz Sujka

Bu  görsel Güneşimizde 2017 yılındaki en aktif bölgelerden biri olan AR2665. Güneş yüzeyindeki durgun uzantılardan biri de görülebiliyor. Bu tip püskürmeler genelde uzun sürer ve yapıları gayet kararlıdır. Zaman zaman görülmeye değer püskürmeler gerçekleşse de çoğunlukla fazlasıyla durgunlardır.

RENKLİ AY © Nicolas Lefaudeux

Dolunay pek kontrast göstermemekle bilinir ancak yüksek kontrastlı gölgeler çekildiğinde sıra dışı bir görüntüyle karşılaşırız: Ay renkleri! Geçmişte sadece renk doygunluğunu arttırarak böyle bir görüntü elde etmeye çalıştığımda sadece saykodelik nahoş bir ay elde edebilmiştim. Bu kez güneş tutulması için geliştirdiğim benzer algoritmaları renklere uyguladım. Bu dolunayı renk tonları ve gölgelerin varyetesinden oluşan süslü bir yılbaşı ağacına çevirdi. Bazı kraterler maviye dönerken bazılarının ise turuncuya dönmesi şaşırtıcıydı.

AURORA MANZARASI © Mikkel Beiter

O gece parlak ay nedeniyle şartlar auroraları çekmek için pek uygun değildi. Yine de bunu hedefledim ve eve bu harika çekimle döndüm. Bugün iyi bir kuzey ışıkları fotoğrafı için ilgi çekici bir önplana da ihtiyaç var. Ufak gölet ve kayalar kadrajda bu kusursuz önplanı oluşturmayı başardı. Auroranın altında görkemli bir gece.

TRE CIME’NİN KORUYUCUSU © Carlos F. Turienzo

Bulutsuz bir gökyüzünün tahmin edildiği günler bitmeden önce hedefimize varabilmek için 24 saat uyumadan yol almıştık. Kulübeye varıp mükellef bir akşam yemeği yedikten sonra kayalığa tırmanıp  gecenin çökmesini bekledik. Ne yazık ki gece bulutlu bir gökyüzünü beraberinde getirdi. İyimser bir şekilde çabamızın meyvelerini vereceğini umarak bekledik. Ve sonunda bulutlar dağıldı, büyü gerçek oldu: Samanyolu dağların tepesinde yükseldi. Orada, bir arada bu muhteşem görüntünün tadını çıkartmak bir rüyanın gerçek olması kadar inanılmazdı.

GALAKSİYİ KORUMAK © Jez Hughes

Bu fotoğraf Samanyolu’nu Kaliforniya Beyaz Dağlar, Antik Bristolcone Çam Ormanı’nda yer alan dünyanın en eski ağaçlarından biri üzerinde yükselirken gösteriyor. Gökyüzü inanılmaz derecede karanlıktı ve bir fırtına yaklaşıyordu. Sadece bir pozlamalık vakit vardı. Ağacı aydınlatarak bu eski çamın yapısındaki detayları ortaya çıkartabilmeyi başardım.

BÜYÜK ORİON VE KOŞAN ADAM BULUTSUSUNUN MOZAİĞİ © Miguel Angel García Borrella ve Lluis Romero Ventura

Messier 42, M42 ya da NGC 1976 olarak da bilinen Orion Bulutsusu Samanyolunda Orion(Avcı) takımyıldızında Orion’un kemerinin güneyinde yer alır. Bilinen en parka bulutsulardan biridir ve gece çıplak güzle görülebilir. 1270 ışık yılı uzaklıktaki M42 yoğun yıldız oluşumunun yaşandığı dünyaya en yakın bölgedir. 24 ışık yılı genişliğinde olduğu tahmin edilen M42 Güneş’in 200 misli kütleye sahiptir. Bu fotoğraf birbirinden yüzlerce kilometre uzakta kendi gözlem evlerinden Orion’un Kılıcı bölgesini(gece gökyüzümüzün en güzel bölgelerinden biri) farklı ekipmanlarla hedefleyen iki uzay fotoğrafçısının, Miguel Angel García Borrella ve Lluis Romero Ventura’nın çalışmalarının ürünü.

KUZEYE DOĞRU DURUŞ © Jake Mosher

Bu fotoğraf kış başlarında Montana’nın Kuzey Rocky Dağları bölgesinde gökyüzü yıldızlarla dolu iken yıllanmış bir ardıç ağacının. Bu ağacı birkaç yıl önce fark etmiş ve kendime “o çekimlerden biri için geri dönmeliyim” demiştim. Kutup yıldızını doğru konuma getirmek için birçok uzun pozlamalı test çekimi yapmak gerekti ama sonunda her şey hayal ettiğim gibi oldu.

SONSUZLUĞA SEFER © Jingpeng Liu

Yaz dönemi Samanyolu’nu takip ettiğimiz uzun süren bir yolculuğun ardından yolumuz Badlands Ulusal Parkı’nda kayalık bir manzarada sonlandı. Bu panorama her biri aynı donanımla aynı pozlama ayarlarında aynı konumdan kısa bir süre içinde art arda çekilmiş altı fotoğraftan oluşuyor.

SAKLI GALAKSİ © Tom O’Donoghue, Olly Penrice

Zürafa takımyıldızında yer alan IC342 Saklı Galaksi olarak da bilinir. Kuzey yarımküreden görülebilen en büyük galaksilerden biri olmasına rağmen Samanyolu düzleminde olduğundan önüne geçen yıldızlar ve kozmik toz tarafından perdelenir. Bu galaksiyi 14 inçlik bir teleskopla görüntülemeye başladığımız gece spiral kollara dair en ufak bir işaret yoktu. Galaksinin ebatları sürpriz oldu. Merkezdeki klasik sıkı spiral kolları büyüleyici buluyorum.

Çevirenler: İsmail Gökhan Bayram&Mithat Fabian Sözmen