Berivanların kamyon kasasında ölüm yolculuğu

Nimet ÖLMEZ

Hakkari’nin Durêla yaylasına hayvanlarını sağabilmek için günde 2 kez kamyon kasasında giden berivanlar, sarp dağlar arasında ölümle burun buruna bir yolculuk yapıyor.   

Hakkari’ye bağlı Geçimli (Rindikê) köyünde yaşayan berivanlar günde 2 kez Durêla yaylasına gidiyor. Durela Yaylası ’90’lı yıllarda boşaltılmış bir alan. Verimli otlaklara sahip olduğu için köydeki 500 keçiyi yaylaya getiren köylüler, sabah ve akşam olmak üzere günde 2 kez yaylaya gidip geliyor. Özellikle hayvanları sağmak için yaylaya gidip gelen berivanlar, sarp dağlar arasında ve kendi imkanlarıyla yaptıkları yolda adeta ölümle burun buruna bir yolculuk yapıyor.  

İl Özel İdaresinin “Güvenliğimiz yok” gerekçesiyle yapmadığı yolda berivanlar her sabah ve akşam kiraladıkları bir kamyonet kasasında yolculuk ederlerken, 7 kilometrelik yolu büyük zorluklarla aşıyorlar. Özellikle sarp uçurumların bulunduğu bazı noktalarda berivanlar kamyonetten inerek yolu taşlardan temizliyorlar. Daha önceki yıllarda köylülerin yine kendi imkanlarıyla yaptıkları yol, bahar aylarında gerçekleşen yoğun yağış nedeniyle düşen taş ve topraklar yüzünden tahrip olmuş durumda.

'BU ÇİLEYİ KİM KABUL EDER?'

Berivanlardan biri olan Amina Ölmez, her gün ölümle burun buruna geldiklerine dikkat çekiyor. Çadır kurdukları yaylada gece kalamadıklarını ve sabah akşam geliş gidiş yapmak zorunda kaldıklarını belirten Ölmez, “Aylardır bu çileyi çekiyoruz. Daha önce köyün aşağısındaydık, şimdi en çok yukarısı olan Derêla dedikleri bölgeye geldik. Sabah akşam günde iki kez kamyonet kasasında yolculuk yapıyoruz. Kadın, çocuk, 15 dakikalık yolu saatlerce gidiyoruz. Bize ‘Yaylaya çıkın bütün yasakları kaldıracağız’ diyenler gelsin önce yollarımızı açsınlar. Aylarca bekledik bugün-yarın gelip kepçe yolu açacak diye gelmediler. Biz de mecbur kalktık kadınlı, erkekli yolu kazma kürekle temizledik. Tüm berivanlar yoldan çıkan bu koca taşları elleriyle temizledi. 20’ye yakın kadın her sabah yanımızda en az 15 çocukla bu ölüm yolculuğuna çıkıyoruz. Bir yağmur yağdı mı yol eski haline dönüyor. Geçtiğimiz yol adeta uçurum. Araba küçük bir kaza geçirse hiçbirimizin kurtuluşu olmaz. Her sabah yolu temizleyerek gidebiliyoruz. Bu çileyi kim kabul eder?​” diye sordu.  

‘YAYLACILIK BÖYLE Mİ DESTEKLENİR?​’

Geçen günlerde hayvan taşıyan bir aracın kaza yaptığını ve uçuruma yuvarlanmaktan şans eseri kurtulduğunu anlatan Fatma Ertuş ise, “İçinde gençler vardı. Köye haber verdik, kamyoneti ve içindekileri kendi imkanlarımızla kurtardık. Yol taş ve kaya parçalarıyla dolu, araba tekerleği bastığı gibi yuvarlanıyor. Her gün bir saatimiz yolu temizlemekle geçiyor” dedi.

Devlete verdikleri vergilere rağmen hizmet alamadıklarını söyleyen Ertuş, hayvanların temel geçim kaynakları olduğunu ve bu yaylaya gelmemeleri halinde işsiz kalacaklarını dile getirdi. Yayladaki otları biçip taşıyamadıkları gibi arıları da yaylaya getirip bal üretemediklerini ifade eden köylüler, “Hayvancılık, yaylacılık böyle mi desteklenir?​” diye sordu.

Yolun yapılması için imza toplayan köydeki kadınlar, topladıkları imzaları İl Özel İdaresine teslim edecek. (Hakkari MA)

Şırnak Güçlükonak'ta 7 bölge, 'özel güvenlik bölgesi' ilan edildi