152 kadın örgütünden çağrı: Haklarımızdan vazgeçmeyeceğiz

Türkiye Kadın Hareketi bileşenleri, “Haklarımızdan da mücadelemizden de vazgeçmeyeceğiz” çağrısıyla bir bildiri yayımladı. Kadınların eşitlik, özgürlük ve insan onuruna yakışır yaşam şartlarına sahip olma mücadelesinin yüzyıllardır sürdüğüne dikkat çekilen bildiride kadın örgütleri “Haklarımızdan da mücadelemizden de vazgeçmeyeceğiz. Biz kadınlar, Türkiye’nin tarih boyunca değişen erkek egemen yapılarına her zaman karşı durduğumuz gibi, bugün de karşı duracağız” dedi.Kadın örgütleri herkesi sorumluluk almaya çağırdı. Bildiride Türkiye’de kadın hakları mücadelesinin kronolojik özeti de paylaşıldı.

Bildiride şu ifadelere yer verildi:

“Yıllardır, kadınların yasal ve kurumsal kazanımlarına karşı siyasi iktidar içinden ve dışından yürütülen kampanyalar, TBMM Boşanma Komisyonu Taslak Raporu ile adeta fiili bir hükümet programına dönüşmüş idi. Bu rapor ile çocuk yaşta zorla evliliklerin teşviki, çocuk istismarcılarına af, tecavüzcü ile evlendirme, kadının ev içi emeğinden kaynaklanan miras hakkını elinden alma, erkeklerin boşanmasını kolaylaştırma, boşanmak isteyen kadını ise (nafakasını evlilik süresine bağlayarak nafakasız bırakma tehdidi ve “aile arabulucuları” gibi yöntemlerle) boşanmaktan vazgeçirme; şiddete karşı devlet korumasını belge sunma şartına bağlama gibi düzenlemelerin önü açılmak isteniyordu.

Yasalarda kadınlar lehine olabilecek her ne varsa bunları budama girişimleri bugün hızla yasaların tamamen kaldırılması taleplerine dönüşmüştür. ‘Aile reisliği geri getirilsin’, ‘çocukların velayeti babaya verilsin’, ‘ev içi emek nedeniyle evlilik içinde edinilen malların eşit paylaşımından vazgeçilsin’, ‘kadına karşı şiddetle ilgili 6284 sayılı yasa tamamen kaldırılsın’, ‘Avrupa Konseyi’nin şiddetle ilgili sözleşmesinden Türkiye imzasını çeksin’ gibi talepler yaygınlaştırılmaya başlandı. Daha da ötesi, bu taleplerin gerçekleştirilmesinin önünde engel olarak görülen kadın örgütleri de açıkça hedef olarak gösterilmektedir.

Söz konusu bu sürece karşı biz aşağıda imzası bulunan kadın örgütleri/grupları, mücadelelerle kazandığımız haklarımızdan, eşitlik ve özgürlük talebimizden asla vazgeçmeyeceğiz ve cinsiyet ayrımcılığını pekiştiren her türlü söylem, siyasi pratik ve uygulamanın karşısında duracak ve sorumluları teşhir edeceğiz.

Türkiye’nin tüm siyasetçilerini, siyasi partilerini ve sivil toplum bileşenlerini siyasal/toplumsal sorumluluk almaya ve kadınları eşit yurttaşlar olmaktan çıkarmak, kadınların emeğini sömürmek ve kadınları güçsüzleştirmek isteyen söylem ve politikalara karşı çıkmaya ve kadın örgütleriyle dayanışma içinde olmaya çağırıyoruz.” 

Bildiride Türkiye’de kadın hakları mücadelesinin kronolojik bir özeti de paylaşıldı.

KADIN HAKLARI KRONOLOJİSİ

1841- Kadı önünde evlenme hakkı

1845- Köle-cariye satın alma yasağı

1856- Kızlara mirastan hak verilmesi

1860’lar- Kızlar için rüştiye (ortaokul) mektebi, ilköğretimde eşitlik, kız öğretmen okullarının açılması

1917- İslam hukukunda ilk aile düzenlemesi ile evlenme ve boşanmanın kayıt altına alınması

1926- Medeni Kanun

1930 ve 1935- Seçme ve seçilme hakkı

1985- BM Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi’nin (CEDAW) imzalanması

1990, 1991- Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü ve Kadından Sorumlu Devlet Bakanlığı'nın kurulması

1998- Kadına karşı şiddetle ilgili ilk özel yasa olarak Ailenin Korunmasına Dair Kanun (4320)

2001, 2004, 2010- Anayasanın eşitlik (10) ve aile (41) maddelerinde yapıcı yönde değişiklikler

2002- Aile reisliğini kaldırıp eşlere eşit haklar getiren yeni Medeni Kanun

2004- TBMM’de Töre ve Namus Cinayetleri, Kadına ve Çocuğa Yönelik Şiddet Araştırma Komisyonu kurulması

2005- Kadın ve çocuklara karşı suçlarda etkili cezalar getiren yeni Türk Ceza Kanunu

2009- TBMM’de Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu’nun kurulması

2011- Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi’nin (İstanbul Sözleşmesi) imzalanması ve Türkiye’nin dünyada imzalayan ilk ülke olarak örnek oluşturması; Türkiyeli kadınların mücadelesi sayesinde, sözleşmenin izlenmesi ile ilgili kurul olan GREVİO’nun başkanlığına Türkiye’den bir kadının seçilmesi

2012- Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun (6284)

2013- Devletin ve belediyelerin kadına karşı şiddeti önlemek üzere sığınaklar açmasını sağlamak konusundaki kazanımlara ek olarak tüm illerde en az bir Şiddet Önleme ve İzleme Merkez’inin (ŞÖNİM) kurulması

BİLDİRİYE İMZA ATAN KURUMLAR

1. Adana Kadın Dayanışma Merkezi (AKDAM)
2. Adana Kadın Platformu
3. Adıyaman Anadolu İş Kadınları Derneği
4. Ankara Kadın Ressamlar Derneği
5. Antakya Kadın Dayanışması
6. Antalya Barosu Kadın Hakları ve Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Kurulu
7. Antalya BİZ (Cinsel Yönelim ve Cinsiyet Kimliği) Topluluğu
8. Antalya Kadın Danışma Merkezi ve Dayanışma Derneği
9. Antalya Nar Kadın Dayanışması
10. Atakent Kadın Meclisi
11. Aydın Kadın Efeler Derneği
12. Ayvalık Bağımsız Kadın İnisiyatifi
13. Bağımsız Kadın Derneği (Mersin)
14. Barış için Kadın Girişimi
15. Başkent Kadın Platformu Derneği
16. Batman Helkis Kadın Platformu
17. Bayan Yanı
18. BEKEV-İzmir
19. Beylikdüzü Kent Konseyi Kadın Meclisi
20. Birleşik Metal Kadın Komisyonu
21. Buca Kent Konseyi Kadın Meclisi
22. Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği
23. Çanakkale Kadın El Emeğini Değerlendirme Derneği ve Kadın Danışma Merkezi (ELDER)
24. ÇEKEV-İzmir
25. Çiğli Kadın Platformu
26. Cumhuriyet Kadınları Derneği Genel Merkez ve 96 Şubesi
27. Demir Leblebi Kadın Derneği
28. Deniz Yıldızı Kadın Dayanışma Derneği
29. Deriteks Sendikasından Kadınlar
30. Dicle Amed Kadın Platformu
31. Didim Kibele Kadın Yardımlaşma Dayanışma Derneği
32. Dikili Kadın Platformu
33. DİSK Ege Bölge Sekreterliği Kadın Çalışmaları
34. DİSK Kadın Komisyonu
35. Doğu Güneydoğu İş Kadınlar Derneği (DOGÜNKAD)
36. Dünya Kadın Yürüyüşü Türkiye Koordinasyonu
37. Edirne Kadın Merkezi Danışma Derneği (EKAMEDER)
38. Edirne Kent Konseyi Kadın Meclisi
39. Ege Kadın Buluşması
40. Ege Kadın Dayanışma Vakfı (EKDAV)
41. Ekmek ve Gül
42. Engelli Kadın Derneği
43. Erktolia
44. Eşit Yaşam Derneği
45. EŞİTİZ (Eşitlik İzleme Kadın Grubu)
46.. Eşitlik, Adalet, Kadın Platformu
47. Ev Eksenli Çalışan Kadınlar Çalışma Grubu
48. Ev Kadınları Derneği (EVKAD) - Adana
49. Femin&ArtUluslararası Kadın Sanatçılar Derneği Genel Merkezi ve Şubeleri
50. Feminerva Dergi
51. Fethiye Çocuk İstismarını Önleme Derneği
52. Fethiye Kadın Danışma Dayanışma Derneği
53. Filmmor Kadın Kooperatifi
54. Foça Barış Kadınları
55. Gaziemir Kent Konseyi Kadın Meclisi
56. Genel-İş Sendikası’ndan kadınlar
57. Giresun Cumhuriyet Kadınları Derneği
58. Giresun Kadın ve LGBTI Platformu
59. Giresun KESK Kadın Komisyonu
60. Günebakan Kadın Derneği (Mersin)
61. İlerici Kadınlar Meclisi
62. İmece-Der’li kadınlar
63. İmece Kadın Dayanışma Derneği
64. İnsan Hakları Derneği İzmir Şubesi Kadın Komisyonu
65. İnşaat ve Kadın Derneği
66. İRİS Eşitlik Gözlem Grubu
67. İstanbul Dayanışma Platformu
68. İstanbul Emek ve Meslek Örgütlerinden Kadınlar Grubu
69. İstanbul Kadın Kuruluşları Birliği (İKKB)
70. İzmir Amargi
71. İzmir Kadın Dayanışma Derneği
72. İzmir Bağımsız Kadın İnisiyatifi
73. İzmir Kadın Kuruluşları Birliği (41 örgüt bileşeniyle)
74. İzmir Kent Konseyi Kadın Meclisi
75. İzmir Kent Konseyleri Kadın Meclisleri Birliği
76. KADAV – Kadınlarla Dayanışma Vakfı
77. Kadın Adayları Destekleme Derneği (KA-DER)
78. Kadın Adayları Destekleme Derneği (KA-DER) Ankara
79. Kadın Çalışmaları Derneği
80. Kadın Cinayetlerine Karşı Acil Önlem Grubu
81. Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu
82. Kadın Dayanışma Vakfı
83. Kadın Emeği Kolektifi
84. Kadın Girişimciler Derneği (KAGİDER)
85. Kadın Haklarını Koruma Derneği Genel Merkezi ve Şubeleri
86. Kadın Meclisleri
87. Kadınların Gücü Kültür Eğitim Dayanışma ve Yardımsevenler Derneği (KADGÜC) İzmir
88. KAHDEM (Kadınlara Hukuki Destek Merkezi Derneği)
89. Kadının İnsan Hakları- Yeni Çözümler Derneği
90. Kadının Sosyal Hayatını Araştırma ve İnceleme Derneği Genel Merkezi ve Şubeleri
91. Kadın Partisi
92. Kadın Yazarlar Derneği
93. Kadına Şiddete Karşı Müslümanlar İnisiyatifi
94. Kampüs Cadıları
95. Kaos GL
96. Karadeniz İlleri Kadın Platformu (KİKAP) Atakum
97. Karadeniz İlleri Kadın Platformu (KİKAP) Samsun
98. Karadeniz İlleri Kadın Platformu (KİKAP) Trabzon
99. Kapadokya Kadın Dayanışma Derneği
100. Karadeniz Kadın Dayanışma Derneği (KARKADER)
101. Karşıyaka Kent Konseyi Kadın Meclisi
102. Kazdağlı Kadınlar
103. KAZETE
104.. KAZETE-DER
105. KESK Kadın Meclisi
106. Kırkyama Kadın Dayanışması
107. Kırmızı Biber Kadın Derneği
108. Kuşadası Kadın Dayanışma Platformu
109. Konak Kent Konseyi Kadın Meclisi
110. Koza Kadın Derneği
111. Körfez Bağımsız Kadın Dayanışması
112. Lotus Kadın Dayanışma ve Yaşam Derneği
113. Mardin Ortak Kadın İşbirliği Derneği
114. Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı
115. Mor Dayanışma
116. Mor Salkım Kadın Dayanışma Derneği
117. Muğla Emek Benim Kadın Derneği
118. Muğla Karya Kadın Derneği
119. Nar Kadın Dayanışması
120. Narlıdere Kent Konseyi Kadın Meclisi
121. Ordu Kadını Güçlendirme Derneği
122. Samandağ Kadın Dayanışma Derneği
123. Sil Baştan Kadına Yönelik Şiddet ve Çocuk İstismarıyla Mücadele Derneği
124. Silivri Kent Konseyi Kadın Meclisi
125. Siyah Pembe Üçgen İzmir Derneği
126. Sosyal Dayanışma Ağı (SODA)
127. Sosyalist Kadın Meclisleri
128. Şahmeran Kadın Platformu
129. TMMOB İstanbul İKK Kadın Komisyonu
130. TMMOB İzmir İl Koordinasyon Kurulu (İKK) Kadın Çalışma Grubu
131. TJA – Tevgere Jinen Azad
132. Trabzon Cazıları
133. Trabzon Eşitlik İnisiyatifi
134. Trabzon Ev Eksenli Çalışan Emek Sensin Kadın Derneği
135. Türk Anneler Derneği Trabzon Şubesi
136. Türk Kadınlar Birliği (Genel Merkez ve 79 Şubesi)
137. Türk Kadınlar Konseyi Genel Merkezi ve Şubeleri
138. Türk Tabipleri Birliği Kadın Hekimlik ve Kadın Sağlığı Kolu
139. Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği (Genel Merkez ve 24 şubesi)
140. Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu (TKDF)
141. Türkiye Soroptimist Kulüpleri Federasyonu (Genel Merkez ve 39 Kulüp)
142. Uçan Süpürge Vakfı
143. Umutlu Kadınlar
144. VAKAD’lı kadınlar
145. Van Ahtamar Kadın Platformu
146. Yaşam Kadın Çevre Kültür ve İşletme Kooperatifi (YAKA-KOOP)
147. Yaşam Kadın Merkezi Derneği
148. Yaşamevi Kadın Dayanışma Derneği
149. Yeniyol’dan Kadınlar
150. Yeryüzü Kadınları – İzmir
151. Yoğurtçu Kadın Platformu
152. Zeytin Kadın Kooperatifi (HABER MERKEZİ)