İsveç Akademisi yeni bir krizin eşiğinde
Tartışmalı İsveç Akademisinde bu kez de Nobel Edebiyat Ödülü için kriz yaşanıyor.
Fotoğraf: Evunji/Wikimedia Commons(CC BY-SA 3.0)
Murat KUSEYRİ
Stockholm
Bu yılın nisan aylarında ortaya çıkan cinsel taciz ve tecavüz skandallarından sonra işlevsizleşen İsveç Akademisi, yeni bir krizin eşiğinde.
Nobel Vakfı, akademinin Nobel Edebiyat Ödülü’nü verebilmesi için bir komite kurmasını ve ödülü alacak kişinin komite tarafından belirlenmesini talep ediyor. Akademi yönetimi ise bu talebi reddediyor.
Dagens Nyheter gazetesi Nobel Vakfı ile İsveç Akademisi arasındaki yazışmaları ele geçirerek kamuoyuna açıkladı. Nobel Vakfı’nın İsveç Akademisi’ne gönderdiği 15 Haziran tarihli mektupta Akademideki krizin Nobel Ödülleri için özellikle uluslararası alanda belirgin bir olumsuz etki yarattığı belirtildi.
AYRI BİR KOMİTE KURULMASI ÖNERİSİ
Akademinin her şeyden önce meşruiyet ve inandırıcılığını yitirdiğine dikkat çeken Nobel Vakfı, İsveç Akademisi’nin bir komite oluşturmasını ve inandırıcılığı yeniden kazanana kadar kimlere edebiyat ödülleri verileceğine komitenin karar vermesini istiyor.
İsveç Akademisi’nin Daimi Sekreteri Anders Olsson, vakfa yazdığı cevap mektubunda Akademi’nin inandırıcılığını yeniden kazanması görüşüne katıldığını ancak Nobel Ödülleri verecek yeteneğini yitirmediğini öne sürerek, yeni bir komite oluşturulmasına karşı çıktı.
Akademi ve Nobel Vakfı arasındaki bu anlaşmazlık yeni bir krize kapı aralarken, cinsel taciz iddialarının üzerine gittiği için sandalyesini boş bırakmaya zorlanan akademinin eski Daimi Sekreteri Sara Danius ise akademide yaşananlar hakkında ayrıntılı açıklamalarda bulundu.
İSVEÇ TARİHİNİN EN BÜYÜK KÜLTÜR SKANDALI
İsveç Devlet Radyosunun Yaz Programı’na katılan Danius, bu yılın başlarında Akademide ortaya çıkan cinsel taciz skandalını “Modern İsveç tarihinin en büyük kültür skandallarından biri olarak tanımladı. Saygıdeğer bir kurum olan Akademiyi içine düştüğü krizden kurtarmak için sorumluk üstlenmeye hazır olduğunu söyledi.
Akademinin adını kirlettiğine tüm dünyanın şahit olduğunu söyleyen ve olanları bir tarajedi olarak tanımlayan Danius, cinsel taciz iddialarının açığa çıkmasından sonra “kültür simgesi” olarak tanınan Jena-Claude Arnault’a telefon ettiğini ancak Arnault’un tüm iddiaları yalanlandığı söyledi.
Akademide kayırmacılık ve usulsüzlüklerin de olduğunu belirten Danius, bir Akademi üyesinin kendisinden bir yakını için Stockholm il merkezinde bir daire ayarlamasını istediğini de açıkladı.
NE OLMUŞTU?
Geçtiğimiz Kasım ayında İsveç Akademisinin fonlarıyla kültürel bir proje yürüten ve Akademi üyesi yazar Katarina Frostenson’un eşi olan Fotoğrafçı Jean-Claude Arnault, 18 kadın tarafından cinsel taciz ve saldırı ile suçlandı. Taciz olaylarının önemli bir kısmının da İsveç Akademisine ait binalarda olduğu ortaya çıktı. Jean-Claude Arnault, İsveç’te “kültür simgesi” olarak tanınıyordu. Arnault iddiaları reddederken Akademide bir dizi istifa yaşandı.
