'ABD, Filistinli mültecilerin krizini derinleştiriyor'

Murat KUSEYRİ
Stockholm

İsveç Dış Politika Enstitüsü Uzmanı Thomas Hammarberg, ABD'nin UNWRA'ye (Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım Ajansı) yaptığı yardımları kısmasının Filistinli mültecilerin durumunu kötüleştirdiğini söyledi.

Daha önce Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiserliği görevini yürüten Hammarberg defalarca Filistin'e gitti. İzlenim ve Filistin sorunu hakkındaki görüşlerini 110 sayfalık 'Justice Postponed' (Geciken Adalet) başlıklı raporuyla kamuoyuna duyurdu.

'TRUMP, BM'NİN 1948 YILINDA ALDIĞI KARARI REDDETMEYE HAZIRLANIYOR'

Raporun tanıtımı kapsamında Dış Politika Enstitüsü'nde düzenlenen panelde konuşan Hammarberg, daha önce mültecilere yapılan yardımları kısmakla yetinmeyen Trump yönetiminin Filistinli mültecilere topraklarına dönme hakkını tanıyan Birleşmiş Milletler'in 1948 yılında aldığı kararı reddetme hazırlığı içinde olduğunu söyledi.

AMBARGO BÖLGEYİ YAŞANMAZ HALE GETİRDİ

Mart ayında Gazze'de gerçekleşen ”Büyük Geri Dönüş Yürüyüşü”nün Filistin topraklarına el konulmasının yanı sıra İsrail ve Mısır'ın uzun süredir sürdürdüğü ambargonun neden olduğu yoksullaşmaya karşı bir tepki olduğunu dile getiren Hammarberg, açıklamasını şöyle sürdürdü:

”Ambargo ve tekrarlanan bombalamalar bölgeyi yaşanamaz hale getirdi. Daha önce ticaretin kısmen yapıldığı tüneller ve yerel üretim yok edildi. Su ve kanalizasyon sistemi çalışmaz durumda. Mazot sıkıntısından dolayı pompa sistemleri çalışmıyor. İçecek su kirlendi ve bölgede bulaşıcı hastalıkların yayılması riski oldukça fazla.

İşsizlik rekor kırıyor. Genç erkeklerin yüzde 50'si genç kadınların yüzde 88'nin işsiz olduğu tahmin ediliyor. Halkın yarısına yakınını oluşturan 900 bin kişi yoksulluk sınırında ve bunlardan üçte biri yoksulluk içinde yaşıyor.

Gazze'yi ziyaret eden bizler, gerçek bir elem, çaresizlik ve umutsuzluğa tanıklık ettik.”

TRUMP, UNRWA'YI EKONOMİK KRİZE SÜRÜKLEDİ

Zor koşullar altında yaşamını sürdüren Filistinli mültecilere UNRWA'nın yaptığı yardımların zorunlu ihtiyaçlar, sağlık ve eğitim için oldukça önemli olduğunu söyleyen Hammarberg, ”Ama Başkan Donald Trump, UNRWA'ya yaptığı yardımları 350 milyon dolardan 60 milyon dolara düşürmesi örgütü ağır bir ekonomik krize sürükledi. Lübnan, Suriye, Ürdün ve Batı Şeria'da dahil tüm programlar olumsuz etkilendi. UNRWA 100'den fazla çalışanını işten çıkarmak 55'ünün de çalışma saatlerini azaltmak zorunda kaldı” ifadeleriyle yardımın kısıtlanmasının neden olduğu sorunlara dikkat çekti.

TRUMP, ÜRDÜN HÜKÜMETİ'NE BASKI YAPIYOR

Trump'ın ABD'nin büyükelçiliğini Kudüs'e taşımasını protesto ettikleri için Filistinlileri cezalandırmak amacıyla UNRWA'ya desteği azalttığı değerlendirmesini yapan Hammarberg, bununla da yetinmeyen ABD'nin Ürdün hükümetine baskı yaptığını söyledi.

Trump'ın damadı Jared Kushner'in Ürdün hükümetine UNRWA ile ilişkilerini kesmeleri karşılığında para yardımı teklifinde bulunduğunu söyleyen Hammarberg, ”Bu İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu'nun daha önce savunduğu bir görüş. UNRWA'nın feshedilmesini ve Filistinli mültecilerin Birleşmiş Milletler'in başka bir organı olan UNHCR'ye devredilmesini istiyordu” diyerek ABD'nin İsrail'in talepleri doğrultusunda tutum aldığına dikkat çekti.

ABD yönetiminin İsrail Hükümeti'den de UNRWA'nın Batı Şeria'daki çalışmalarını engellemesini istediğini hatırlatan Hammarberg, ”Birleşmiş Milletler'in yardımlarının kesilmesi ve mültecilerin insan haklarının inkarı kalıcı bir barışa yol açmaz” şeklinde konuştu.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heather Nauert, 1 Eylül günü yaptığı yazılı açıklamada ABD'nin UNRWA'ya yaptığı ekonomik yardımların tamamını durdurduğunu duyurmuştu.