CHP GAP raporu hazırladı

CHP İstanbul Milletvekili Umut Oran, GAP ve istihdam ile ilgili çalışmaları ile ilgili geçen hafta sırasıyla Hatay, Osmaniye, Kilis, Adıyaman ve Urfa’da gezi ve incelemelerde bulundu. Vatandaş, esnaf ve çalışanlarla bir araya gelerek dertlerini dinleyen Oran, hazırladığı raporu kamuoyu ile paylaştı.  

Rapor’da dikkat çeken bazı ayrıntılar: ““Ekonomi çok iyi, kriz mriz yok” diyenlerin Urfa Valiliğinin bitişiğindeki traktör pazarına uğrayarak satılmayı bekleyen araçları görmesi gerekmektedir. Yılda 120 traktör satan esnaf, artık 30 traktörü ancak satabilmesinden haklı olarak yakınmaktadır. Pamuk alım fiyatı 4,6 TL olarak açıklanmasına rağmen fiyatlar 3,3 TL’ye kadar düşmüş durumda. İşsizlerin dernek kurduğu kent olan Adıyaman’da en yoğun çalışan yer kahvehaneler, inşaat ustaları-işçileri işsiz, mutsuz umutsuz burada iş için bekliyor.”

BÖLGE’NİN GÖSTERGELER İÇ KARARTICI

Raporda yer verilen kimi tespitler:

■ GAP bölgesi ortalamasında kişi başına milli gelir Türkiye ortalamasının yaklaşık yarısı düzeyinde.

■ Ülke nüfusu ve işgücünün yaklaşık yüzde 9’u, ülkedeki tüm işsizlerin ise yüzde 12’sini GAP illerinde.

■ 2017 itibariyle ülke genelinde yüzde 10.9 olan işsizlik oranı GAP’ta yüzde 17,1, yüzde 52,8 olan işgücüne katılım oranı GAP’ta yüzde 45,3; Türkiye’de yüzde 47,1 olan istihdam oranı bölgede yüzde 37,6...

■ İşsizlik oranı özellikle Mardin, Batman, Şırnak, Siirt illeri ortalamasında yüzde 26,9’la rekor düzeyde.

■ Bölge, yüksek doğum oranı paralelinde nüfus artışı kaydederken sürekli net göç veriyor. En çok net göç veren iller Mardin, Diyarbakır, Şırnak ve Urfa.

■ Aradan geçen uzun yıllara rağmen GAP’ın tamamlanmasında, başta son 17 yıldır ülkeyi yöneten AKP olmak üzere bu sürede görev yapan tüm hükümetlerin ihmali var.

■ Bir bölgesel kalkınma planı olarak başlanan GAP’ta, bölgeye doğrudan katkısı olmayan baraj yapımları ve sudan üretilecek elektriğe öncelik verildi. Asıl bölgeyi kalkındıracak sulama projeleri ihmal edildi. GAP, bölge için kalkınma projesinden çok Batı için enerji yatırımına dönüştü.

■ Bölgede yapılacak sulama şebekesinin de ancak bir bölümü tamamlanabildi ve öngörülen 1.8 milyon hektar arazinin sadece yüzde 45’i sulamaya açılabildi. Arazinin tamamı sulanabilse, Türkiye’nin tarımsal üretimini iki üç katına çıkacak.

■ GAP Bölgesinde yeterli istihdam artışı sağlanamadı, Türkiye ortalamasının çok üzerindeki işsizlik en temel sosyo ekonomik sorun.

■ 17 yılda Bölgeye yönelik kamu yatırım tahsisleri yetersiz kalırken, halka iş ve aş yaratacak yatırımlar için art arda açıklanan teşvik paketlerine rağmen özel sektör de yatırıma gitmedi. Sonuçta bölgede üretim ve istihdam yeterince artmadı, kalkınma ve refah artışı sağlanamadı.

■ Bölgede mülkiyet eşitsizliği had safhada ve tarıma verilecek teşvikler de karşılık bulsa bile daha çok büyük toprak sahiplerinin işine yarıyor, sosyal yapıyı iyileştirmiyor.

■ GAP bölgesindeki iller hızla göç veriyor. Bu da ülke genelinde sosyal ve demografik sorunların büyümesine katkı yapıyor. Göçlere karşılık yoğun mülteci akını ile bölgenin demografik yapısı da hızla değişiyor. (Diyarbakır/EVRENSEL)