ABD, İran yaptırımlarından 8 ülkeyi muaf tutacak

ABD yönetimi, 2015 nükleer anlaşması kapsamında kaldırılan tüm İran yaptırımlarının yeniden hayata geçirileceğini, ancak 8 ülkeye petrol ticaretinde geçici olarak muafiyet tanınacağını açıkladı.

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ve Hazine Bakanı Steven Mnuchin, konferans bağlantısı yaparak, İran yaptırımlarının, 5 Kasım’dan itibaren yeniden uygulanmaya başlanacağını bildirdi.

Buna karşın, 8 ülkeye İran'dan petrol ticareti noktasında geçici muafiyet tanınacağını kaydeden Pompeo, bu ülkelerin de 5 Kasım Pazartesi günü açıklanacağını ifade etti.

Pompeo, ayrıca Avrupa Birliği'ne hiçbir muafiyet tanınmayacağını kaydetti.

ABD Başkanı Donald Trump, İran'a yönelik başlatılacak yaptırımlara ilişkin, sosyal medya hesabında, kendi fotoğrafı üzerinde ‘Yaptırımlar 5 Kasım'da geliyor’ yazılı paylaşım yaptı.

HAMANEY: ABD İRAN EKONOMİSİNİ FELÇ ETMEK İSTEDİ AMA OLMADI

İran lideri Ayetullah Ali Hamaney, ABD'nin yaptırımlarla İran ekonomisini felç ederek geri bırakmayı amaçladığını ancak bunu başaramadığını söyledi.

İran'da “Küresel Emperyalizme Karşı Milli Mücadele Günü” etkinlikleri kapsamında başkent Tahran'daki İmam Humeyni Hüseyniyesi'nde lise ve üniversite öğrencileri ile bir araya gelen Hamaney, burada yaptığı konuşmada ABD yaptırımlarıyla ilgili açıklamalarda bulundu.

ABD ile İran arasında 40 yıldır sorunlar olduğuna işaret eden Hamaney, bu süre içinde Washington yönetiminin, “askeri, ekonomik ve medya savaşları ile kendilerine karşı birçok adım atarak Şah dönemindeki sultasını yeniden ikame etmeyi hedeflediğini, ancak başarılı olamadığını” savundu.

Hamaney, “Geçen zaman zarfında kaybeden tarafın ABD, kazanan tarafın ise İran olduğu hakikati ortaya çıkmıştır. ABD'nin mağlup olduğunun delili ise tüm hamleleri başlatan ancak amacına ulaşamayan taraf olmasıdır” iddiasında bulundu.

İran'ın yaptırımlardan kazançlı çıktığını ileri süren Hamaney, “ABD, yaptırımlarla İran ekonomisini felç ederek geri bırakmayı amaçlıyordu, ancak süreç kendi kendine yetecek bir ekonominin gelişmesiyle sonuçlandı. İranlılar geçmiş yıllarda her şeyi ithal etmeye alışmıştı, ancak şimdi her şeyi üretmenin peşinde. Sonuç ABD'nin hedefinin tam aksi istikametinde oldu” diye konuştu.

‘UZLAŞMA ARAYIŞINDA OLANLAR BEYHUDE BİR ÇABA İÇİNDEDİR’

Hamaney, ABD ile müzakere ihtimaline ilişkin de şunları söyledi:

“ABD çökmeye doğru gidiyor, herkes bunu bilsin. Uzlaşma arayışında olanlar beyhude bir çaba içindedir. ABD ancak sultacılık arayışını bırakırsa ona diğer devletler gibi muamele edilebilir fakat o her zaman diğer taraflara egemen olmaya çalışmıştır ve bu siyasetini terk etmesi uzak bir ihtimaldir.”

Dünyanın ABD Başkanı Donald Trump'ın her adımına muhalif bir tutum sergilediğini kaydeden Hamaney, Washington'un ekonomik ve askeri gücünün de zayıflamaya başladığını iddia etti.

ABD yönetimi, 2015 nükleer anlaşması kapsamında kaldırılan tüm İran yaptırımlarının 5 Kasım'dan itibaren yeniden hayata geçirileceğini, ancak 8 ülkeye petrol ticaretinde geçici olarak muafiyet tanınacağını açıklamıştı.

'İRAN'I PİYASASINDAN ÇIKARMAK İMKANSIZ'

ABD'nin İran’dan petrol alacak ülkelere yönelik 5 Kasım'da başlatacağı yaptırımlardan bazı ülkeleri muaf tutacağı haberlerini değerlendiren İran Petrol Bakan Yardımcısı Ali Kardor, İran petrolünün dünya piyasasından çıkarılmasının imkansız olduğunu söyledi.

İran medyasına açıklamada bulunan Kardor, “ABD, İran'ı petrol piyasasından tamamen çıkarmayı amaçlıyordu fakat sekiz ülkeye verilen muafiyet, piyasada İran petrolüne ihtiyacın olduğunu ve İran petrolünün piyasadan çıkarılmasının imkansız olduğunu göstermiş oldu” dedi.

Kardor, ABD'nin tanıdığı muafiyetin daimi olup olmadığı sorusuna, “Şimdilik belli değil, müzakereler sonucu netleşmiş olacak” yanıtını verdi.

ABD'nin İran yaptırımlarından muaf tutacağı sekiz ülke arasında Türkiye'nin olup olmadığı netlik kazanmış değilken, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ise, Türkiye'ye muafiyet tanınacağıyla ilgili, “Bize yazı gelmedi, duyumlarımız var” dedi.

RUSYA ABD'NİN İRAN YAPTIRIMLARINI KINADI

Rusya Dışişleri Bakanlığı, ABD'nin İran'a yönelik yeni yaptırımlarına ilişkin, “ABD'nin yaptırımlarına rağmen İran ile ticari ve ekonomik ilişkileri devam ettirmek için gereken adımları atacağız. ABD'nin yeni yıkıcı adımlarını kararlılıkla kınıyoruz” açıklamasında bulundu.

Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, ABD'nin, nükleer silahsızlanma ve silah kontrolüne yönelik uluslararası yasal yolları tahrip etmek için attığı adımların, derin endişe ve hayal kırıklığıyla karşılandığı belirtildi.

ABD'nin, Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması'na (NPT) güçlü bir darbe daha vurduğu kaydedilen açıklamada, “Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararlarını hiçe sayan ve İran yaptırımlarında olduğu gibi üçüncü ülkeleri de ilgilendiren tek taraflı tüm yaptırımları reddediyoruz. Uzun dönemli deneyimlerimizin de gösterdiği üzere, baskı yaparak İran'ın imtiyazlarda bulunması sağlanamaz” görüşü dile getirildi.

Uluslararası kamuoyunun, yalnızca bir ülke tarafından atılan adımlarla diplomatik başarıların zarar görmesine izin vermemesi gerektiği belirtilen açıklamada, “ABD'nin İran'a yönelik yeni yaptırımları, Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak adlandırılan nükleer anlaşmaya yöneliktir. ABD'nin yaptırımlarına rağmen İran ile ticari ve ekonomik ilişkileri devam ettirmek için gereken adımları atacağız. ABD'nin yeni yıkıcı adımlarını kararlılıkla kınıyoruz” ifadesi kullanıldı.

AMBARGODAN İLK ETKİLENEN HAVAYOLU ŞİRKETLERİ OLDU

ABD'nin İran'a yönelik ambargo doğrultusunda 1 Kasım'da başlayan yasak nedeniyle Türkiye'ye uçan İranlı havayolu şirketlerine akaryakıt verilmedi.

ABD'nin İran'ın petrol ve enerji ihracatını sınırlamayı hedefleyen yaptırımları 1 Kasım itibariyle başladı. Yaptırımlar ilk etkilenen havayolu şirketleri oldu. Türkiye'ye tarifeli ve tarifesiz (charter) sefer yapan havayolu şirketlerinin uçakları indikleri havalimanlarında akaryakıt alamadı. Bu nedenle geliş ve gidiş yakıtlarını İran'dan alarak Türkiye'ye uçan şirketler, yolcu ve kargo kapasitelerini düşürerek soruna geçici çözüm buldular.

TÜRKİYE'YE GELEN İRANLI TURİST SAYISI DÜŞECEK

Bugün öğleden sonra İran'ın Tebriz şehrinden İstanbul Atatürk Havalimanı'na gelen İranlı charter havayolu şirketi ATA Airlines, İstanbul'a 50 yolcu eksik geldi ve gitti. ATA Havayolları Atatürk Havalimanı İstasyon Müdürü Behzad Atarod, ABD ambargosu konusunda, kendilerine 31 Ekim'de bir yazı ulaştığını ifade ederek, “Bu yazı bütün İranlı havayolu şirketlerinin temsilcilerine gönderildi. Ayın 1'inden itibaren (1 Kasım) İranlı uçakların hiçbirine Türkiye'de yakıt verilmeyecek. Bizim de dün uçağımız yoktu; bugün Tebriz'e uçağımız var. Ancak ona yakıt alamadık. Çünkü istesek bile vermeyecekler. Bu nedenle yolcu sayısını neredeyse yarı yarıya düşürdük” diye konuştu. 

Atarod, “İki yakıt veren firma var. İkisi de Amerika ile bağlantılı olduğu için maalesef alamıyoruz. Bugün İstanbul-Tebriz uçuşumuz vardı. MD-83 tipi uçaklarımız 160 kişilik ancak biz bunu 100 yolcuya düşürdük. Çünkü uçağın ağırlığını azaltarak yakıt sorunu yaşamasın istedik” dedi.

5 İRAN ŞİRKETİ UÇUYOR

İstanbul-Tahran hattında İran'ın milli hava yolu şirketi İran Air dışında Mahan Air, ATA Airlines, Qeshm Airlines, Iran Aseman Airlines'ın uçuşları yer alıyor. (HABER MEKREZİ)