İsviçre'de inşaat işçileri hak gasbına karşı direniyor

İsmail ŞİMŞEK
Bern

İsviçre’de inşaat işçileri, emeklilik yaşını yükseltilmesi başta olmaz üzere, işçilerin kazanılmış haklarını gasbetme girişimine karşı grev ve eylemlerle karşı çıkıyor. Ekim ayını grev ve eylemlerle tamamlayan inşaat işçileri, kasım ayına da eylem ve grevlerle girdi. Her gün bir başka kantonda greve çıkan işçiler, talepleri yazan pankart ve dövizlerle sokaklara çıkıyor, yürüyüşler gerçekleştiriyor. İşçiler, Başkent Bern’de ve Lozan’da (Vaud Kantonu) yürüyüş ve mitingler gerçekleştirdiler. İşçiler bugünde Zürich’te sektör patronlarının karargahı denilen merkezi bina önünde eylem yapacaklar.

BERN’DE 1000 İŞÇİ İŞ BIRAKTI

1 Kasım’da İsviçre’nin başkenti Bern’de biraraya gelen inşaat işçileri, protesto ve grevle toplu iş sözleşmelerine sahip çıkacaklarını bir kez daha haykırdılar. Sektör patronlarının toplu iş sözleşmesini delme, kazanılmış hakları budama girişimlerine karşı inşaat işçileri grev ve yürüyüşle karşılık verdi. Bern’de biraraya gelen işçiler, bir kez daha taleplerini haykırıp, toplu iş sözleşmelerine sahip çıktılar. Fransızca konuşulan kantonlarda yapılan eylemlerden sonra ilk defa Almanca konuşulan bir kantonda işçiler eylem gerçekleştirdi.Daha önce Tessin, Cenevre, Neuchatel  ve Jura’da yapılan eylemler sonrası ilk defa bir alman şehrinde eylem gerçekleştiren işçiler, bir günlük iş bıraktılar. Buradaki konuşmalarda da 60 yaş emekliliğe sahip çıkan işçiler, haftalık 50 saat çalışmaya da ‘hayır’ dediler.

LOZAN`DA COŞKU HAKİMDİ

5-6 Kasım tarihlerinde Kanton Vaud’da (Lozan) iki günlük eylem ve grev kararı alan inşaat işçileri, sendikalarıyla birlikte Laozan’ın en işlek caddelerinde kilometrelerce yürüdü, sloganlarını haykırdı ve sözleşmelerine sahip çıktılar.

Sabahın erken saatlerinde dört ayrı bölgede toplanan işçiler, öğlen saatinde yürüyüş için Lozan’da biraraya geldiler. Lozan, Nyon, Yverdon ve Vevey’de erken saatlerde toplanma yerlerine gelen işçiler, öğlene doğru Lozan Ouchy- Place de la Navigation da buluşarak büyük bir yürüyüş gerçekleştirdiler.  Hazırlanan büyük bir çadırda buluşan 4000’den fazla inşaat işçisi, burada yapılan konuşmalardan sonra, saat 13.30’da kortej oluşturarak, Lozan işlek caddelerinde sloganlarıyla, pankartlarıyla, sektör patronlarına güçlü bir cevap verdiler.

İşçiler sık sık, “emekliliğime dokunma”, “Haftalık 50 saate hayır” sloganları ile yaklaşık iki buçuk saat hiç durmaksızın yürüdüler. Uzun, coşkulu ve kararlı korteje çevredekilerin ilgisi oldukça fazlaydı.

İŞÇİLER NE İSTİYOR?

İşçiler halen yürürlükte olan toplu iş sözleşmelerindeki emeklilik yaşının 60’da kalmasını, maaşlarına 150 frank zam yapılmasının yanında, stajer işçilerin düşük ücretle çalıştırılmasına karşılar. İnşaat sektöründe 3 kategori var. A, B, ve C. En alt kategori C oluyor. Bir işçi C’den B`ye geçmesi için, aynı patronda üç yıl çalışması gerekiyor. B’ye geçen bir işçi kadrolu olarak işine devam ederken, maaşlarına da 600 ile 800 frank arasında değişen artış sağlanıyor. Ama inşaat sektöründe işçiler taşeron patronlarına çalıştığından, hiçbir işçi aynı patronda 3 sene çalışamıyor. Patron değişirse, işçinin çalışma süresi sıfırlanıyor. İşçiler bunun kaldırılmasını istiyorlar. Patronlar erken emeklilikte yüzde 5 gibi bir kesinti talep ediyorlar. İşçiler ise bunun imkansız olduğunu dile getiriyorlar.

PATRONLAR NE DİYOR?

Sektör patronları işçilerin zam taleplerine ve yapılmak istenen yüzde 5 kesintiye hayır demiyorlar. Ama şunu söylüyorlar: “Bunları kabul ederiz, ama sizlerde 62 emeklilik yaşını ve haftalık 50 saat çalışmayı kabul etmelisiniz.” İşçiler patronların bu isteklerine karşılık grev ve yürüyüşlerle cevap veriyor.

İŞÇİLER YARIN ZÜRİH’TE

Ekim ve Kasım ayında yaklaşık 10 bin inşaat işçisi, farklı kantonlarda grev ve yürüyüşlere katıldı. Eğer anlaşma sağlanamazsa, daha büyük grev ve yürüyüşler kaçınılmaz görünüyor.

5 Kasım’da Kanton Vaud’da sokağa çıkan işçiler, yarın trenlerle Zürich’e hareket edecekler. Cuma günü yapılacak görüşme öncesi,  sektör patronlarını Zürich’te bulunan merkez binaları önünde protesto edecekler.