Macron’un en zor sınavı: Sarı yelekliler

Fransa’da benzin ve mazot fiyatlarının önümüzdeki yılın başından itibaren “Çevre Vergisi” adı altında artırılmasına karşı yapılan eylemlere ülke genelinde 100 binden fazla insanın katılması Cumhurbaşkanı Macron’a tepkinin tahmin edilenden da fazla olduğunu gösteriyor. Genç ve yerleşik partilerin dışında görünen Macron’un kendisine verilen krediyi erken tükettiği görülüyor. Tepkilerin ülkedeki siyasi dengeleri de değiştireceği, Macron’un bir dahaki seçimlerde seçilip seçilmeyeceği tartılmasını da şimdiden tetiklemiş durumda. Zira yapılan kamuoyu yoklamaları, Marine Le Pen’in güç toplamaya devam ettiğini gösteriyor.

Almanya’da yayınlanan Süddeutsche Zeitung’da yer alan bir değerlendirmede, benzin ve mazota ek vergilerin getirilmesinin asıl olarak Macron’un seçmen kitlesi olan orta sınıflarda bir rahatsızlığa yol açtığına dikkat çekildi. Sarı Yelekliler eylemini “Orta Sınıfın direnişi” başlığıyla veren gazete, eylemlere ülke genelindeki büyük katılımın ise asıl olarak Macron’un ekonomi politikalarına tepkiyi özetlediğine dikkat çekti.

EKONOMİ POLİTİKALARINA TEPKİNİN GÖSTERGESİ

Yıllarca hükümette olan Sosyal Parti (SP) ve muhafazakar Cumhuriyetçiler Partisinin dışında bir profil sergileyerek, tepkileri yedeklemeyi başaran Macron, ekonomi politikalarında tam anlamıyla bir neoliberal. İşsizlik, yoksulluk, konut sorunu, eğitim ve gençlik gibi temel alanlarda bugüne kadar bir ilerleme sağlamayan Macron, içeride dibe buran imajını aktif dış politikaya kurtarmanın peşinde. Bu nedenle Fransa’nın Avrupa ve dünya genelinde daha militarist bir politikanın öncülüğüne yapmasını savunuyor. Ancak, sokaktaki eylemler bu türden hamlelerin ekonomik gelişmeler nedeniyle halk arasında büyüyen öfkeyi yatıştırmadığın gösteriyor.

Zira, Macron’un “Çevre Vergisi” adı altında 1 Ocak’tan itibaren uygulamaya koymayı kararlaştırdığı vergiler halkın yaşamını daha da zorlaştıracak. Özellikle özel araçlarla işe gidip gelenlerin cebinden daha fazla para çıkacak. Örneğin, yeni karar çerçevesinde dizelin litresine 6,5 cent, benzinin litresine 2,9 cent zam gelecek. Bu durumda arabayla günde 60 km yol yapan bir çalışanın cebinden ayda 80 avro daha fazla çıkmış olacak. Dünya genelinde petrol fiyatlarının artması durumunda bundan en çok etkilenenlerin Fransa’daki araba kullanıcılarının olacağı anlaşılıyor.

TEPKİ TAHMİN EDİLENDEN DE YÜKSEK

Ülke genelinde gerçekleştirilen eylemlere katılımın beklenenin üzerinde olması tepkilerin tahmin edilenden da fazla olduğunu gösteriyor. İçişleri Bakanlığı tarafından verilen bilgiye göre ülke genelinde 2 bin değişik yerde otobanlarda yapılan eylemlere 124 bin kişi katıldı. Bir eylemcinin araba çarpması sonucunda yaşamın kaybetmesi, daha geniş tartışmalara yol açmış görünüyor.

Zira Macron’un yüksel benzin ve dizel fiyatlarının dışında bir çözümü de bulunmuyor. Benzin ve dizel motor yerine elektrikli motorlu arabaları teşvik ise gündeminde yok. Keza eylemlerin ülkede zaten ekonomik sorunlardan ötürü var olan hoşnutsuzluğu tetikleyebileceği ifade ediliyor.

Sendikaların da devreye girmesiyle Macron’a karşı güçlü bir sosyal hareketin zemininin tahmin edilenden de hızlı şekilde güç toplaması mümkün. Eylem çağrısı sosyal medya üzerinden TIR şoförleri ve özel kişiler tarafından yapılmıştı. TIR şoförleri ayrıca Macron’un geri adım atmaması durumunda Elize Sarayı’nda doğru yola çıkacaklarını da açıklamışlardı. Bu nedenle basın Sarı Yelekliler eyleminin Mayıs 2017’den bu yana cumhurbaşkanlığı koltuğunda oturan Macron için en zor sınav olduğuna dikkat çekiliyor. Macron’un göreve gelmesinden sonra ilk önemli eylemi sendikalar demiryollarında yapılan kısmi özelleştirmeye karşı düzenlemişti.

HALKIN YÜZDE 69’U MACRON’A GÜVENMİYOR

Göreve geldiğinde bir süreliğine halkın sempatisini toplayan Macron’a güven dibe vurmuş durumda. Son anketlere göre Fransızların yüzde 69’u Macron’a güvenmiyor. Emekçi halkın değil işverenlerin çıkarlarını savunan bir lider görüşü giderek yaygınlık kazanıyor. Görece geldiğinde yaptığı ilk işlerden birisi zenginlerden alınan vergiyi kaldırırken, emeklilerden ek vergi alınmasını sağlamıştı. Yine işten atmaları da kolaylaştırmıştı. Dolayısıyla yaklaşık bir buçuk yıllık iktidarı döneminde maskesi düşmüş durumda.

Şimdi Sarı Yelekliler eyleminden sonuç çıkarıp geri adım atma yerine, tehditler savurarak eylemlere katılanları ağır şekilde cezalandırılacağını söylüyor.  Tehditlerin Sarı Yeleklileri korkutmayacağı, tersine mücadeleyi daha da ateşleyeceği tahmin ediliyor.

1 KİŞİ HAYATINI KAYBETTİ

Fransa’da cumartesi günü farklı bölgelerde düzenlenen petrol vergisi protestosuna katılan toplam yaklaşık 283 bin kişiden en az biri öldü, sekizi ağır 227 kişi yaralandı. Bir araç şoförünün panik yapması sonucu bir kişiyi ezdiği ve hayatını kaybeden kişinin ölümüne bunun neden olduğu belirtildi.

Artan petrol vergilerini protesto etmek için ülkede iki bin civarı protesto düzenlendi, pek çok yol ve bulvar protestocular tarafından saatlerce ulaşıma kapatıldı.

Polisin kitleye saldırıları sonrasında toplam 117 kişi tutuklanırken 73 kişi gözaltına alındı.

Fransa İçişleri Bakanı Christophe Castaner, “Verilen mesaj ilgili kişilere ulaştı. Hükümet, bu protestolara dikkatle yaklaşıyor, halkın satın alma gücüyle ilgili endişelerini cevapsız bırakamayız” dedi. (DIŞ HABERLER)