Brexit'te son sözü May değil, parlamento söyleyecek

İngiltere’de parlamento, Brexit Anlaşması'nın reddedilmesi halinde atılacak adımlarla ilgili söz sahibi kalmasını sağlayacak bir önergeyi kabul ederek, Theresa May hükümetini bir kez daha yenilgiye uğrattı.

İngiliz parlamentosunun alt kanadı Avam Kamarası'nda 5 gün sürecek Brexit Anlaşması tartışmasının ilk gününde, iktidardaki Muhafazakar Parti’nin milletvekili Dominic Grieve’in kendi hükümetine karşı verdiği önerge 299’a karşı 321 oyla kabul edildi.

Kabul edilen önerge ile parlamento, hükümetin AB ile vardığı anlaşmayı reddettikten sonra izlenecek yola da karar verebilecek.

Başbakan May AB ile geçen ay vardığı Brexit Anlaşması'nı savunurken, “Ya benim anlaşmam kabul edilir, ya AB’den anlaşmasız olarak ayrılız, ya da Brexit’in gerçekleşmemesi riski doğar” ifadelerini kullanmıştı.

Bugün kabul edilen önerge ile May’in ‘anlaşmasız ayrılık’ tehdidi gündemden büyük ölçüde çıkmış oldu. Milletvekilleri, Brexit Anlaşması'nın yeniden müzakere edilmesinin veya yeni bir referandum yapılmasının da aralarında yer aldığı bir dizi seçenek üzerinde anlaşabilecek.

Bugün yapılan bir diğer oylamada da kendi partisinden milletvekilleri May hükümeti aleyhine oy kullanmıştı.

Hükümetin Brexit konusunda Parlamento'nun işlemesini engellediği iddiasıyla gündeme getirilen ‘Parlamento'yu aşağılama’ önergesi, 293'e karşı 311 oyla kabul edilmişti.

Muhalefet partilerinin ortak başvurusuyla gündeme alınan oylamada May hükümetini dışarıdan destekleyen Kuzey İrlanda'nın aşırı sağ ve İngiltere ile birlik yanlısı olan Demokratik Birlik Partisi'nin (DUP) 10 milletvekili de hükümete karşı oy kullanmıştı.

Muhalefet partilerinin girişimi, İngiltere Başsavcısı'nın, Brexit Anlaşması konusundaki hukuki görüşünün bütününü ‘Milli Güvenlik’ gerekçesiyle yayımlamaktan kaçınmasının ardından gelmişti.

Her iki oylamadan çıkan sonuç da 11 Aralık’ta parlamentoda yapılacak Brexit Anlaşması oylamasında hükümetin başarı şansının düşük olduğunu gösteriyor.

PARLAMENTO'DAKİ DENGELER

650 sandalyeli İngiliz Parlamentosu'nun alt kanadı Avam Kamarası'nda, İngiltere Başbakanı Theresa May'in liderliğindeki Muhafazakar Parti'nin 315 milletvekili bulunuyor.

Anlaşmaya ret oyu vereceğini ilan eden DUP'un yanı sıra Muhafazakar Parti içindeki yaklaşık 60 sert Brexit yanlısı milletvekili ile 15 kadar AB üyeliği yanlısı milletvekilinin de ret oyu vermesi bekleniyor. Parti içi muhalefetin ret oylarının 90'ın üzerine çıkabileceği de belirtiliyor.

May'in muhalefet partilerinden 15 kadar milletvekilinin desteğini alabileceği beklense bile bunun da Brexit anlaşmasının Parlamento'dan geçmesini sağlayacak 326 sayısına yaklaşmaya yetmeyeceği belirtiliyor.

Brexit Anlaşması, AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti ile İngiltere'nin parçası Kuzey İrlanda arasına Brexit'in ardından fiziki sınır girmemesi için formüle edilen ‘tedbir maddesi’ nedeniyle tepki çekiyor.

Anlaşmaya karşı çıkanlar ‘tedbir maddesi’ ile İngiltere'nin AB ile sonu belirsiz bir müzakere sürecinde mahsur kalacağını ve ülkenin ‘AB'nin uydusu’ haline geleceğini iddia ediyor. Madde, İngiltere'nin AB ile kapsamlı serbest ticaret anlaşması sağlayana dek Birliğin karar kademelerinde yer almadan gümrük birliği içinde kalmasını öngörüyor.

İngiltere'de bürokrasi hükümetin talimatıyla bir süredir ‘anlaşmasız ayrılık’ senaryosuna yönelik hazırlık yapıyordu.

İngiltere'de temmuz ayından bu yana Brexit gerekçesiyle 10 bakan istifa ederken, bunların arasında 2 Brexit bakanı, 1 dışişleri bakanı ve 1 çalışma bakanı da yer aldı.

İngiltere, 23 Haziran 2016'da yapılan referandumda yüzde 48'e karşı yüzde 52 oy oranıyla AB'den ayrılma kararı almıştı. (AA)