Sermayenin “vicdanı”

İzel GRACA

İzmir Ekonomi Üniversitesi

YGA Zirvesi'nde Türkiye genelinde seçilen 2500 öğrenci “hayal ortakları” olmak üzere buluştu. YGA, “girişimcilik guru”ları yaratmayı hedefleyen, kendini bir sivil toplum örgütü olarak tanıtan bir şirket. Öyle ki, sivil toplum örgütünde kariyer yapmakla övünen birçok çalışanı var. Bir sivil toplum örgütünde kariyer nasıl yapılır? Gönüllülük esaslı her işe ter akıtıp kuruş almayan insanlarız nihayetinde, burada kafamızın karışmaması olanaksız. Her yıl 50 binin üzerinde Türkiye'nin her köşesinden öğrenci YGA'lı olmak, geleceğini garanti altına almak için başvuru yapıyor. Yaş skalası 14'ten başlıyor ve sürüp gidiyor. Ellerinde Steve Jobs, Zuckerbeg gibi insanların başarılı hayat öyküleri… Bir Genç Hayat okuru olarak ben de oradaydım. Aziz Sancar, Azra Kohen gibi isimleri görünce kafamdaki çelişkilerle 8 saat yolculuğun ardından 11 saat boyunca birçok konuşma dinledim.

HERKES EŞİT, ONLAR DAHA EŞİT

“Akıl ve kalp buluşursa...” denkleminin eşitliğine YGA'yı koyan sahne gösterileri oldukça şaşaalıydı. Fakat bana biraz zehirli geldi. Durmaksızın inovasyonların vicdanlı olması gerektiğinden ve “gönüllü olarak” dünyayı iyiye götüren teknolojileri üretme görevimizden bahsedildi. Öyle bir gönüllülük ki, çocukların bilim insanı olması için yapılan twin bilim seti 850 TL. Anadolu Seferberliği projesi üzerine çekilmiş kısa filmde ise twinler Suriyeli çocuklara ve köy okullarına hediye ediliyor ve “fırsat eşitliği” vurgulanıyor. Çocukları acıklı hikayeler eşliğinde reklam yüzü olarak kullanıp bize vicdanı öğrettikleri için teşekkür ederiz(!) fakat bize öyle geldi ki, bu fırsat eşitliğinde CEO'ların çocukları daha eşit.

Sırasıyla bu “vicdanlı” şirketin eski başkanları, pazarlama sorumluları ve paraya para demeyen YGA mezunu iş insanlarıyla tanıştık. Vicdanlı bir şirket... Konuşmacıların arasında TÜSİAD başkanı Erol Bilecik, TAV CEO'su Sani Şener, Sera Group CFO'su Damla Şener, Zorlu Holding yönetim kurulu başkanı, Turkcell CEO'su ve daha nice vicdanlı insan vardı. Bu insanları güya doğaçlama konuşmalar için sahneye çağırdıklarında abi, abla, kardeşim hitapları, sarılmalar, gülüşmeler gırlaydı. Ne de olsa YGA bir aile. Ciro hesaplarken yorulmasınlar diye iş bölümü yapan vicdanlı bir aile. Buralarda bir Türkçe yanlışı sezdiniz sanırım siz de, değil mi? Ya Genç Hayat ekibi bunu düzeltmeyi unuttu, ya da ortada aynı yalanı tekrarlayarak bizi inandırmaya çalışan bir senaryo dönüyor.

SERMAYE SUÇ ORTAKLARI

Denklemi “Akıl + Kalp = YGA Hayal Ortakları” oluşturmalarına karşılık bizim daha doğru bir denklemimiz var: YGA gönüllü işçileri +hologram vicdan = Sermaye suç ortakları

Erol Bilecik sahneye Ali Koç'un ona olan sevgi ve saygısını anlattığı video eşliğinde çıktı. “Gençlere her zaman söylüyorum; hayallerinizin peşinden koşun. Önemli olan, vicdanlı hayaller kurmak.” dedikten sonra son mesajını verdi: “Hayat boyu hayalperest olun. Ayakları yere basan, iş planı olabilecek hayaller kurun.” Bizim ayaklarımız yere basıyor, hani sarsılacak olan, hani üstünde gökdelenlerinizin kurulduğu... Fakat sanırım sizinki yere değil de banknotlara basıyor Erol bey.

Fabrikaların kapasitelerini az kullanmalarını eleştirilirken, vicdan kapasitemizin tamamını kullanmamız öğütlendi. Peki twin'in üretildiği fabrikalarda işçiler kullandıkları o küçücük(!) kapasiteyi hangi iş kazaları, hastalıklar ve sömürü kapasitesiyle ödüyor?

Arama motoruna bu CEO'ların isimlerini yazınca karşımıza ilk çıkan vicdanlı haberlere bakalım:

-Turkcell, ALİKEV'e destek olması nedeniyle TMMOB İstanbul Şube Başkanı olan 12 yıllık çalışanını işten çıkardı.

-Zorlu Holding, 200 beyaz yakalı Vestel çalışanını işten çıkardı. 28 işçiyi de kriz bahanesiyle işinden etti.

-Seçimlerden sonraki ilk açıklamasında mali disiplin isteği içerisinde kaliteli sağlık ve eğitim sistemi yerine önceliği dış borçların ödenmesi olarak belirleyen TÜSİAD, yeni bir vergi reformuyla verginin tabana yayılmasını önerdi ve kurum vergilerinin azaltılmasını önermişti Kısacası sermayenin yükünü azaltıp faturayı yine emekçiden ve gençlikten kesmenin peşinde.

Tabloya bakınca hayal, üretim, iyi bir gelecek barındıran denklem koca bir enkaz. WeWalk adlı görme engelliler için üretilen akıllı baston ile birkaç gün önce Edison Ödülünü kazandıklarını da atlamayalım. Ne de olsa Edison gibi bir işadamının adıyla taçlanan ödülleri onlar hak ediyor. Biz ise Tesla gibi bilim insanlarının arkasındayız.

YGA'yı özetlememizde ise TAV CEO'su Sani Şener'in sözleri bize çok yardımcı oldu: “Gençler bazen şevkle projelerini anlatıyorlar ama her inovasyon para getirmiyor. Fazla para harcamamalarını söyleyip gönderiyoruz.”