3 kez ÇED raporu iptal edilen İzdemir termik santraline onay verildi

Metehan UD
İzmir

Mahkemelerin şimdiye kadar üç kez iptal ettiği İzdemir Termik Santraline Çevre ve Şehircilik Bakanlığı jet hızıyla dördüncü kez ÇED onayı verdi. Onay 3 günde çıktı.

İzmir Aliağa ile Foça sınırlarında, dört yıldır faaliyette olan İzdemir Kömürlü Termik Santralini, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bir kez daha kurtardı. Çevre örgütleri, belediyeler, meslek odaları ve vatandaşlar tarafından her defasında mahkemeye taşıyarak iptal kararı aldırılan termik santralin ÇED raporunu bakanlık yine yeterli buldu. Rapora 2009/7 sayılı genelge üzerinden onay verildi.

Son olarak İzmir 5. İdare Mahkemesinin, santralin atık depolama tesisinin konumunun 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı, Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun’un 20. maddesine aykırılık gösterdiği sonucuna vererek ÇED kararını iptal etmesine rağmen yeni ÇED dosyasında bu konuda ne tür bir değişiklik yapıldığı bilgisi yer almıyor. Raporda "En uygun yerin seçildiği" ve "Zeytin kanununun hükümlerinin uygulanacağı" ifadeleri tekrarlanıyor.  

Yeniden ÇED onayı verilmesini Evrensel'e değerlendiren Foça Çevre ve Kültür Platformu (FOÇEP) Sözcüsü Bahadır Doğutürk, 2009/7 sayılı genelgeye sığınarak yasanın arkasından dolanıldığını belirtti. Doğutürk, "Santral alanını sadece zeytinliklere yakınlığı üzerinden ele almamak gerekiyor. Havaya salacağı duman ve etrafındaki arkeolojik alanları da dikkate almak gerekiyor. Haklı olduğumuz davada bir kez daha boşa düşürüldük. Ne biz dava açmaktan vazgeçeceğiz ne de onlar bir kez daha başvuru yapmaktan, ne de bakanlık izin vermekten" dedi.

'SANTRALDEKİ ISRAR AKIL TUTULMASIDIR'

Bölgedeki diğer çevre kirletici tesislerle ile birlikte santralin kümülatif etkisinin bir arada incelenmesi gerektiğini dile getiren Doğutürk, "Bu kadar demir, çelik, petrokimya, gemi söküm, gübre sanayi fabrikası varken yeni bir tanesinin daha yapılmak istenmesi başlı başına akıl tutulması ve yeni bir çevre felaketi olarak görülmeli. Bölgenin rehabilete sürecine ihtiyacı var. Bir tanesinin daha yapılması kabul edilemez bir tutum. Hükümetin bu bölgeye dair tutumu yok etmeye yönelik. Burada toplu ölümler yaşandıktan sonra 'Eyvah biz ne yaptık' demenin bir anlamı yok. Testi kırılmadan çözüm üretmemiz gerekiyor. Yaşam savunucuları olarak mücadele etmekten vazgeçmeyeceğiz" ifadelerini kullandı.

ETRAFINDA ARKEOLOJİK KENTLER BULUNUYOR

350 MW’lık İZDEMİR Santrali, Türkiye’nin 6. büyük ithal kömüre dayalı termik santrali ve enerji santrali büyüklüğü bakımından İzmir’de 2. sırada. Aliağa-Foça arasındaki bölgede 500 bin metrekare alan üzerinde kurulu ve faaliyetlerini sürdürüyor. Santral alanı, Kyme antik kentinin teritoryası içerisindeyken Foça, Menemen ve Çandarlı gibi arkeolojik sitler açısından son derece önemli bir bölge içinde kalıyor.

Santral, Myrina, Aigai, Gryneion, Larissa, Panaztepe, Phokaia, Pitane gibi önemli antik kentlerin de tesis alanının yakın çevresinde bulunuyor. Bölgede taşınmaz kültür varlıklarının yanı sıra Foça Özel Çevre Koruma Bölgesi ve doğal sit alanları, UNESCO Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunması kapsamında 2013 yılında Dünya Mirası Geçici Listesi’ne alınan “Ceneviz Ticaret Yolunda Akdeniz’den Karadeniz’e Kale ve Surlu Yerleşimleri” temasının önemli aktörleri arasında yer alan Foça ve Çandarlı Kaleleri var.